Đẩy lùi hiểm họa ma túy mới trong giới trẻ

Nhiều vụ phạm tội liên quan đến ma túy mới

Theo Công an quận Hà Đông, khoảng trên dưới 80 vụ vi phạm, phạm tội về ma túy đã bị các lực lượng Công an quận phát hiện, xử lý từ đầu năm 2023 đến nay. Trong đó, một con số mà Chỉ huy Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy thông tin, dù không quá lớn, nhưng đáng phải suy nghĩ, là có 7 vụ liên quan đến loại chất ma túy mới; và 1 vụ là tiền chất thuộc danh mục 4, theo Nghị định số 57/2022/NĐ-CP quy định các danh mục chất ma túy và tiền chất. Chưa hết, đi sâu phân tích 8 vụ việc, vụ án bị lực lượng Công an quậnHà Đông xử lý, đáng lo ngại hơn nữa là tất cả đều liên quan đến đối tượng còn rất trẻ, thuộc thế hệ 10X.

Nhiều dụng cụ tại tụ điểm mua bán, sử dụng ma túy bị Công an quận Hà Đông thu giữ. (Ảnh: Công an Thành phố)

Điển hình như, khoảng đầu tháng 3/2023, tại khu đô thị Văn Quán, phường Phúc La, Công an phường La Khê phát hiện quả tang Phạm Quốc Đạt (sinh năm 2003; trú tại Tân Triều, Thanh Trì), có hành vi mua bán trái phép chất ma túy. Cơ quan Công an thu giữ vật chứng 6ml chất lỏng có ma túy loại MDMB-4en-PINACA. Cũng trong tháng 3, loại ma túy mới MDMB-4en-PINACA với khối lượng 8ml bị Công an phường La Khê thu giữ trong người Đỗ Đức Mạnh (sinh năm 2002; trú tại xã Vĩnh Quỳnh, Thanh Trì). Nam thanh niên xuất hiện ở sảnh tòa chung cư trên địa bàn phường La Khê khai nhận đang mang ma túy đi giao cho khách…

Chỉ huy Công an quận Hà Đông cảnh báo, nhiều đối tượng không ý thức được cái giá sẽ phải trả cho hành vi mua bán trái phép chất ma túy, mà chỉ nghĩ đơn giản sẽ có được lợi nhuận, có tiền, từ giao dịch mua bán loại chất ma túy mới .

Có thể thấy, các loại ma túy tổng hợp ngày càng đa dạng về chủng loại, giá thành rẻ, dễ cất giấu, dễ sử dụng, vì thế chúng len lỏi vào học đường dưới những cái tên mỹ miều, gây tò mò như “tem giấy”, “bùa lưỡi”, “nước vui”, “trà sữa”, “khô gà”… Đồng thời, các loại hình vui chơi, giải trí như quán bar, karaoke, vũ trường… phát triển nhanh chóng nên số lượng người sử dụng ma túy là thanh thiếu niên ngày càng tăng. Nguy hiểm hơn, không ít giới trẻ có quan niệm sai lầm cho rằng: Sử dụng các loại ma túy này chỉ gây hưng phấn tức thời, chứ hoàn toàn không gây nghiện. Các loại ma túy tổng hợp thường trở nên kích thích hơn khi sử dụng kèm với rượu, bia trong môi trường âm nhạc mạnh nên các quán bar, karaoke, vũ trường thường là nơi các đối tượng và thanh thiếu niên lợi dụng để tổ chức, sử dụng trái phép ma túy.

Huy động sức mạnh tổng hợp

Theo thống kê của Bộ Công an, tại Việt Nam có gần 200.000 người nghiện có hồ sơ quản lý, tiềm ẩn nguy cơ cao phát sinh tội phạm và phức tạp về trật tự an toàn xã hội. Trước sự phát triển nhanh chóng của khoa học và công nghệ, tội phạm ma túy liên tục thay đổi phương thức hoạt động, thủ đoạn ngày càng tinh vi, manh động, liều lĩnh, gia tăng quy mô, tính chất phạm tội; địa bàn rộng và mang tính quốc tế cao hơn; đồng thời gắn kết ngày càng chặt chẽ với các loại tội phạm khác. Hiện nay, ma túy tổng hợp đang dần thay thế ma túy truyền thống, ngày càng nhiều loại ma túy tổng hợp mới xuất hiện, núp trong vỏ bọc đồ uống, thực phẩm chức năng, dược phẩm... nhằm lôi kéo, dụ dỗ giới trẻ.

Tình trạng sử dụng ma túy tổng hợp bị loạn thần, “ngáo đá”, thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội hoặc đối tượng nghiện ma túy vi pháp pháp luật có nguy cơ gia tăng, diễn biến phức tạp, khó lường. Chỉ tính riêng 4 tháng đầu năm 2023, toàn quốc có 6.130 vụ án do người nghiện gây ra, trong đó có 20 vụ giết người. Vì vậy công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy sẽ đặt ra những thách thức và nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới. Tuy nhiên, thực tế cho thấy công tác đấu tranh, xử lý chỉ là “phần ngọn” của vấn đề, “gốc rễ” của tội phạm ma túy trong thanh thiếu niên nằm ở nguyên nhân và điều kiện phát sinh tội phạm, tệ nạn ma túy. Các nguyên nhân và điều kiện này khiến cho thanh thiếu niên nhất là các em học sinh cấp 3, trẻ vị thành niên vẫn là nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc phải tệ nạn ma túy. Do đó, đòi hỏi gia đình, nhà trường cần làm tốt công tác phòng ngừa xã hội, quản lý, giáo dục con em trong độ tuổi thanh, thiếu niên về kiến thức pháp luật, kỹ năng sống để tự bảo vệ mình trước tệ nạn ma túy.

Hiện nay tệ nạn ma túy và tình hình hoạt động của tội phạm ma túy tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp, đòi hỏi cần phải có những biện pháp quyết liệt và hiệu quả hơn nữa trong công tác phòng chống. Để phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm ma túy trong thanh thiếu niên, thời gian tới, bên cạnh công tác tuyên truyền, phòng chống ma túy, Công an thành phố Hà Nội sẽ tiếp tục tăng cường công tác nắm tình hình, đấu tranh triệt phá các đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy, quản lý chặt chẽ các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh, trật tự, không để các đối tượng lợi dụng tổ chức, sử dụng, chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy, từ đó nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật về ma túy trong thanh thiếu niên.

Theo Thượng tá Nguyễn Bình Ngọc - Phó trưởng Công an quận Bắc Từ Liêm, ma túy là vấn đề mang tính toàn cầu, cuộc chiến phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy vô cùng quyết liệt và cam go. Đấu tranh đẩy lùi ma túy là không chỉ là nhiệm vụ của lực lượng Công an mà còn cần có sự vào cuộc, chung tay, góp sức của các cấp, ngành, các tổ chức, đoàn thể nhằm đẩy lùi tệ nạn ma túy ra khỏi cộng đồng, xã hội vì cuộc sống bình yên, hạnh phúc của mỗi người, mỗi gia đình.

Thống kê của Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an) cho thấy, tội phạm và tệ nạn ma túy vẫn diễn biến rất phức tạp, trong đó tình trạng sử dụng trái phép chất ma túy nói chung và ma túy tổng hợp nói riêng có xu hướng gia tăng và trẻ hóa, chủ yếu tập trung vào đối tượng thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên. Năm 2021, cả nước ghi nhận 2.492 người nghiện và sử dụng ma túy độ tuổi từ 12 - 18 (trong đó, 1.227 người tập trung vào nhóm học sinh, sinh viên). Tuy nhiên, tính đến tháng 4/2023, con số này đã là 3.832 người - tăng hơn 50% (trong đó, 2.270 người thuộc nhóm học sinh, sinh viên). Đây là những con số đáng báo động về thực trạng tội phạm ma túy đang trẻ hóa.

Minh Phương