Đào tạo kỹ năng mềm cho sinh viên

Anh Nguyễn Vĩnh Thanh, chuyên gia tại một công ty chuyên cung cấp nhân sự cao cấp có tiếng tại TP Hồ Chí Minh nhận xét: Nếu sinh viên nước ngoài thường chủ động, chuyên nghiệp trong các hoạt động ngoại khóa hay hoạt động xã hội, thì sinh viên Việt Nam còn thiếu các KNM trong những hoạt động này. Chính vì thiếu KNM mà khi tốt nghiệp, mặc dù có điểm số học tập rất cao nhưng họ vẫn không vượt qua "lưới" của các nhà tuyển dụng. Rất nhiều nhà doanh nghiệp than phiền rằng, khi tuyển dụng được nhân viên, họ lại tiếp tục phải đào tạo thêm nhiều kỹ năng cho nhân viên mới. Theo điều tra của Bộ LĐ-TB và XH, có hơn 13% sinh viên phải được đào tạo lại hoặc bổ sung kỹ năng, gần 40% phải được kèm cặp lại tại nơi làm việc, 41% cần thời gian làm quen với công việc. Ông Trần Thiên Ân, Phó Giám đốc Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn cho biết: "Dưới góc độ là một nhà kinh doanh, tôi thấy sinh viên được trang bị khá kỹ lưỡng và đầy đủ những kiến thức chuyên ngành. Tuy nhiên, họ vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của nhà tuyển dụng là do thiếu các KNM. Nhiều sinh viên chưa nhận ra được vai trò, vị trí của mình trong công việc, họ chưa có kỹ năng xây dựng hình ảnh cá nhân, vì vậy họ không phát huy được hết năng lực của mình để trở thành người thành đạt". Một trong những KNM quan trọng nhất là làm việc nhóm, nhưng phần lớn sinh viên hiện nay mang tính cá nhân quá cao. Thạc sĩ Đỗ Thanh Năm, Giám đốc Công ty Tư vấn và Hỗ trợ chiến lược Win - Win chia sẻ: "Nếu đơn độc, chúng ta sẽ rất khó thành công trong công việc. Một người muốn thành công cần sự cộng tác, giúp đỡ của những người chung quanh. Tuy nhiên, sinh viên Việt Nam tính cá nhân còn cao, vì vậy khi làm việc nhóm họ chưa phát huy cao sức mạnh tập thể, hiệu quả công việc chưa đạt được yêu cầu". Nhiều sinh viên cũng cho rằng, trong các đề tài nhóm họ chưa thể kết hợp tốt năng lực cá nhân và sức mạnh tập thể. Nguyễn Thu Hương (sinh viên Trường ĐH Kinh tế TP Hồ Chí Minh) cho biết: "Làm việc độc lập tôi thường được điểm số cao và được đánh giá là khả năng thâu tóm vấn đề rất tốt. Tuy nhiên, để làm việc nhóm thành công quả thật là rất khó vì tôi thiếu tự tin trước mọi người nên không biết cách hòa nhập để làm việc tập thể". Còn Hoàng Oanh (sinh viên Trường ĐH Khoa học xã hội và Nhân văn tâm sự: "Mặc dù chúng tôi rất tích cực trong các bài tập nhóm nhưng do chưa nắm được những KNM như giao tiếp, làm việc nhóm nên chúng tôi thường tranh cãi mỗi người một ý tưởng, cuối cùng không thống nhất được ý kiến, nên không thể hoàn thành bài tập của mình". Nhận thấy nhu cầu trang bị KNM cho sinh viên là vấn đề cấp bách nên nhiều trường ĐH, bên cạnh việc giảng dạy các kiến thức chuyên môn đã có các chương trình đào tạo KNM để sinh viên tự tin khi bước vào môi trường làm việc mới. PGS, TS Nguyễn Đông Phong, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế TP Hồ Chí Minh cho rằng: "Để xây dựng chuẩn đầu ra cho sinh viên , ngoài phát huy nội lực bằng việc trang bị những kiến thức chuyên ngành thì trong quá trình giảng dạy, chúng ta nên phối hợp với các công ty tổ chức những chương trình hỗ trợ thêm về KNM cho sinh viên". Gần đây, Trường ĐH Kinh tế đã đưa chương trình huấn luyện KNM vào chương trình học bắt buộc của sinh viên. Chương trình đào tạo này bao gồm kỹ năng giao tiếp, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng xây dựng hình ảnh cá nhân... Và ở từng ngành sẽ có những tiết huấn luyện, giao lưu với các chuyên gia. Một trong những chương trình huấn luyện KNM thành công mà nhà trường đã phối hợp với một số doanh nghiệp trong và ngoài nước thực hiện là "Student Development Program". Thạc sĩ Đỗ Thanh Năm, giảng viên trực tiếp dạy sinh viên trong chương trình này cho biết: "sinh viên Việt Nam cũng rất tự tin, sáng tạo và chủ động khi tham gia chương trình. Tuy nhiên, chỉ với những buổi tập huấn này là chưa đủ để trang bị đầy đủ KNM cho họ. Trong các chương trình đào tạo ở trường, giảng viên nên lồng ghép KNM vào để sinh viên nắm bắt nhanh hơn. Bên cạnh đó, việc nắm bắt thông tin các doanh nghiệp đang có nhu cầu như thế nào để có những chương trình đào tạo KNM phù hợp là rất cần thiết cho sinh viên". Hiện nay, nhu cầu học thêm về KNM từ phía sinh viên tăng lên rất nhanh kéo theo sự xuất hiện của các đơn vị đào tạo ngày càng nhiều. Tuy nhiên, ông Trần Thiên Ân cho rằng ý thức của sinh viên vẫn là điều chủ yếu để họ có thể trang bị kỹ năng hiệu quả nhất. Nếu họ tự giác nhận thấy rằng, những KNM là rất quan trọng để bước vào đời thì sẽ tự tìm ra cách trau dồi thiết thực nhất".