Dân vận khéo trong giải phóng mặt bằng và giải quyết tranh chấp địa giới hành chính - Thực tiễn từ Hải Lăng. Bài 3: Ý Đảng, lòng dân và những bài học quan trọng

Công khai dự án Khu công nghiệp Quảng Trị cho người dân biết, thực hiện. Ảnh: N.T.H

Từ chủ trương đúng đắn

Xác định công tác GPMB và giải quyết tranh chấp ĐGHC là việc làm khó, nhạy cảm, phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của người dân bị thu hồi đất và doanh nghiệp; tiềm ẩn nguy cơ gây mất an ninh, trật tự tại cơ sở, Huyện ủy Hải Lăng đã ban hành Nghị quyết 04, ngày 10/4/2018 về tăng cường công tác dân vận trong GPMB và giải quyết tranh chấp ĐGHC để tổ chức thực hiện, trong đó đưa ra quan điểm phát huy sức mạnh của nhiều cấp, ngành và đoàn thể chính trị - xã hội tuyên truyền, vận động Nhân dân, chia sẻ trách nhiệm của Nhân dân với chính quyền trong triển khai các công trình, dự án.

Sau 5 năm thực hiện, Ban Thường vụ Huyện ủy Hải Lăng tiến hành sơ kết và ban hành Kết luận số 1168 tiếp tục thực hiện Nghị quyết 04 về tăng cường công tác dân vận trong GPMB và giải quyết tranh chấp ĐGHC trong giai đoạn mới. Đồng thời, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện xây dựng Chương trình hành động số 51 thực hiện Nghị quyết 05, ngày 24/3/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác GPMB, triển khai các dự án phát triển KT-XH trên địa bàn tỉnh.

Đây là những văn bản khung quan trọng để huyện Hải Lăng lãnh đạo, chỉ đạo, nâng cao vai trò, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị thực hiện công tác dân vận trong GPMB và giải quyết dứt điểm tranh chấp ĐGHC, đảm bào bàn giao mặt bằng sạch cho nhà đầu tư triển khai các công trình, dự án đúng tiến độ; đồng thời giải quyết tốt các chế độ, chính sách bồi thường, hỗ trợ GPMB cho người dân khi nhà nước thu hồi đất.

Ngoài các văn bản khung trên, Ban Thường vụ Huyện ủy Hải Lăng ban hành Kế hoạch số 57, ngày 26/9/2017 về thực hiện Quy chế đối thoại giữa người đứng đầu các cấp ủy đảng với cán bộ, đảng viên và Nhân dân; Quy định số 17, ngày 18/9/2019 về trách nhiệm của đồng chí Bí thư Huyện ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của dân; Quyết định số 1988, ngày 18/9/2019 về “ban hành nội quy tiếp dân của đồng chí Bí thư Huyện ủy”; Chỉ thị số 06, ngày 12/5/2021 “về tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiến nghị, phản ánh về đất đai, bồi thường, giải phóng mặt bằng trên địa bàn huyện Hải Lăng” và các công văn nhắc lại về lịch tiếp dân định kỳ của đồng chí Bí thư Huyện ủy để người dân nắm rõ, thực hiện Quy định đi vào nền nếp.

Việc tăng cường tiếp xúc, đối thoại giữa người đứng đầu với người dân để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và giải quyết những kiến nghị hợp pháp, chính đáng từ cơ sở góp phần giảm đơn thư khiếu nại, tố cáo. Từ đó đảm bảo thực hiện hài hòa lợi ích giữa người dân, doanh nghiệp và Nhà nước, tạo sự đồng thuận giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội ở cơ sở, phục vụ phát triển KT-XH của địa phương.

Thực hiện các nghị quyết, kết luận, chương trình hành động, chỉ thị của Huyện ủy Hải Lăng, đảng ủy các xã, thị trấn trên địa bàn huyện đã ban hành các chương trình hành động, kế hoạch cụ thể hóa chủ trương của tỉnh, của huyện nhằm nâng cao chất lượng công tác dân vận của hệ thống chính trị, nhất là công tác dân vận chính quyền.

Phó Bí thư Đảng ủy xã, Tổ trưởng tổ tuyên truyền, vận động GPMB xã Hải An Nguyễn Quốc Danh cho biết: “Trước, trong và sau khi triển khai thực hiện dự án, UBND cung cấp các văn bản, tài liệu liên quan để UBMT, các tổ chức chính trị - xã hội cùng phối hợp tuyên truyền, vận động Nhân dân đồng thuận trong việc thực hiện các dự án trên địa bàn. UBMT và các tổ chức chính trị - xã hội phối hợp với chính quyền vận động, giải thích để người dân được hiểu về quyền, lợi ích và trách nhiệm khi thực hiện công tác GPMB, nên đại bộ phận Nhân dân hiểu và chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Trường hợp có đơn kiến nghị, khiếu nại, tố cáo thì vận động Nhân dân phải thực hiện theo đúng quy định, trình tự pháp luật, kiên quyết đấu tranh chống các hành vi tiêu cực, kích động của các phần tử xấu, đảm bảo an ninh trật tự nơi triển khai các dự án”.

Phó Bí thư Đảng ủy xã Hải Quy Thái Hồng Nhật chia sẻ, trước đây, công tác dân vận trong GPMB và giải quyết tranh chấp ĐGHC thường “giao khoán” cho hệ thống dân vận, Mặt trận và các đoàn thể tuyên truyền, vận động; có những chủ trương, chính sách cán bộ chưa nắm hết nên việc thực hiện gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.

“Từ chủ trương đúng đắn của các nghị quyết, kết luận, chương trình hành động của Huyện ủy Hải Lăng trong GPMB và giải quyết tranh chấp ĐGHC là phát huy sức mạnh của nhiều cấp, nhiều ngành và các đoàn thể nhân dân, do đó tạo sự đồng bộ, phối hợp thông suốt trên xuống dưới cùng thực hiện nhiệm vụ. Những việc chưa đồng thuận thì tăng cường đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy với Nhân dân để tìm tiếng nói chung giải quyết những vướng mắc, từ đó Nhân dân tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng”, ông Nhật cho hay.

Và những bài học quan trọng

Trong khi GPMB thực hiện các công trình, dự án trên địa bàn tỉnh được xác định là “điểm nghẽn”, khâu yếu trong thu hút đầu tư của tỉnh, thì ở Hải Lăng việc GPMB các công trình, dự án động lực, trọng điểm của tỉnh triển khai cơ bản đảm bảo tiến độ được giao. Bên cạnh đó, nhiều điểm, tuyến tranh chấp ĐGHC cấp xã, huyện, tỉnh kéo dài qua nhiều năm đến nay cơ bản giải quyết xong.

Có nhiều bài học rút ra thực hiện công tác dân vận trong GPMB và giải quyết tranh chấp ĐGHC, trong đó bài học quan trọng nhất là phát huy sức mạnh của nhiều cấp, nhiều ngành và các đoàn thể nhân dân cùng thực hiện nhiệm vụ. Bí thư Huyện ủy Hải Lăng Lê Thế Quảng cho biết, khi triển khai công trình, dự án động lực trên địa bàn huyện Hải Lăng thì cả hệ thống chính trị đều vào cuộc đồng bộ.

Theo đó, huyện thành lập ban chỉ đạo và tổ giúp việc triển khai thực hiện dự án; thành lập ban tuyên truyền, vận động với đầy đủ các thành phần, cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị tham gia. Gắn trách nhiệm người đứng đầu các tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị trong thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền chủ trương thu hồi đất, các chính sách bồi thường, hỗ trợ GPMB, tái định cư cho người dân hiểu và thực hiện.

“Công tác dân vận luôn đi trước một bước, đặc biệt là công tác dân vận chính quyền nhằm công khai, minh bạch chủ trương, chính sách, quyền và lợi ích của người dân được hưởng, đảm bảo đời sống người dân khi thực hiện dự án ngang bằng hoặc cao hơn trước đó. Việc công khai thực hiện thống nhất các chính sách bồi thường, hỗ trợ GPMB trong suốt quá trình thực hiện dự án, góp phần hạn chế tình trạng người chấp hành muộn được hưởng lợi hơn người gương mẫu trước đó, nên đại bộ phận Nhân dân tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng”, ông Quảng chia sẻ.

Một trong những giải pháp quan trọng để tháo gỡ “nút thắt”, “điểm nghẽn” về GPMB và giải quyết tranh chấp ĐGHC là người đứng đầu phải nắm bắt và hiểu rõ tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân và những vấn đề phát sinh ở cơ sở. Việc thường xuyên đi cơ sở của lãnh đạo huyện thời gian qua đã góp phần tìm kiếm tiếng nói đồng thuận giải quyết những bức xúc trong Nhân dân.

Trong 5 năm 2018 -2023, đích thân đồng chí Bí thư Huyện ủy Hải Lăng đã có 25 cuộc tiếp xúc, đối thoại về các vụ việc, vấn đề nảy sinh, gây bức xúc của người dân, qua đó giải quyết tốt mâu thuẫn, không để phát sinh thành “điểm nóng”. Thông qua tiếp xúc, đối thoại, hầu hết các bức xúc liên quan đến quản lý đất đai, bồi thường, hỗ trợ GPMB, tái định cư... đều được giải quyết thấu đáo. Tác phong gần dân, sâu sát với thực tế của đội ngũ cán bộ lãnh đạo từ huyện đến cơ sở đã tạo được niềm tin của người dân, từ đó tạo sự đồng thuận cao đưa nghị quyết, kết luận, chỉ thị của Đảng vào cuộc sống.

Công tác dân vận GPMB và giải quyết tranh chấp ĐGHC tác động trực tiếp đến đời sống, sinh hoạt, quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của người dân. Muốn Nhân dân tin tưởng thực hiện chủ trương của Đảng, đồng thuận chia sẻ trách nhiệm với chính quyền trong GPMB thực hiện các công trình, dự án thúc đẩy phát triển KT-XH của địa phương thì đội ngũ cán bộ các cấp, các ngành, mặt trận và các đoàn thể cần gần dân, nắm bắt kịp thời tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân, dựa vào những người có uy tín để tuyên truyền, vận động, khơi dậy sức mạnh to lớn trong Nhân dân. Cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu phải nêu gương đi trước, việc gì có lợi cho dân thì phải gắng sức làm. Có như vậy, việc khó vận động Nhân dân cũng thành dễ.

Thanh Hải - Đức Việt