Đan Mạch bước vào triều đại mới: Nữ hoàng thoái vị, Thái tử Frederik lên ngôi Vua

Vua Frederik X - Nguyên thủ mới của Đan Mạch.

Vào đêm giao thừa, Nữ hoàng Đan Mạch Margrethe II, 83 tuổi, vị vua tại vị lâu nhất châu Âu, đã đưa ra thông báo gây chấn động về việc bà sẽ thoái vị trong năm mới 2024. Được biết, Nữ hoàng Margrethe là quốc vương Đan Mạch đầu tiên thoái vị kể từ Vua Erik III vào năm 1146.

Đến ngày 14/1 (giờ địa phương), Nữ hoàng Margrethe II đã chính thức thoái vị, truyền ngôi cho con trai bà là Thái tử Frederick. Đan Mạch sẽ bước sang một trang mới lịch sử với Vua Frederik X.

Theo truyền thông địa phương, vào lúc 13h30 chiều 14/1 (giờ địa phương), Nữ hoàng Margrethe II rời nơi ở của mình tại Cung điện Amalienborg của Copenhagen để đi xe ngựa một đoạn ngắn đến Cung điện Christiansborg, trụ sở của chính phủ và quốc hội.

Tại Cung điện, lúc 14h, Nữ hoàng tuyên bố thoái vị, kết thúc 52 năm trị vì của mình trước mặt Hội đồng Nhà nước. Thái tử Frederik sau đó được Thủ tướng Mette Frederiksen tuyên bố là Vua Frederik X trên ban công của Cung điện Christiansborg.

Hàng chục nghìn người đã tập trung trên đường phố thủ đô Đan Mạch vào ngày 14/1 để chào đón vị vua mới và chia tay Nữ hoàng Margrethe, bất chấp thời tiết lạnh giá. Đúng 15h, cánh cửa ban công Christiansborg mở ra và Vua Ferederik bước ra, vẫy tay chào đám đông đang bắn pháo giấy, mở sâm panh và vẫy quốc kỳ.

Dù chế độ quân chủ Đan Mạch đã tồn tại hơn 1.000 năm, ngày nay hoàng gia nước này chỉ có một vai trò hạn chế theo hiến pháp đất nước. Quyền lực chính thức thuộc về quốc hội được bầu và chính phủ của nước này, có trụ sở tại Cung điện Christiansborg tại trung tâm thủ đô Copenhagen.

Mặc dù vậy, người Đan Mạch vô cùng tự hào về gia đình hoàng gia của mình và các vị vua đều đóng vai trò đại sứ quan trọng.

Ông Birgitte Borup, biên tập viên văn hóa của tờ báo Đan Mạch Berlingske, nói về Vua Frederik X: "Ông ấy cực kỳ nổi tiếng. Các cuộc thăm dò cho thấy sự ủng hộ rất thuyết phục từ người dân Đan Mạch".

Biên tập viên này cho biết thêm rằng thử thách với tân nguyên thủ của Đan Mạch có thể là "cách sử dụng từ ngữ”, vì Vua Frederik "không quá thoải mái trước đám đông", rằng ông là một người thực tế và yêu thích thể thao.

Vua Frederik X xuất hiện trên ban công Cung điện Christiansborg chiều 14/1.

Vua Frederik X và Hoàng hậu Mary của Đan Mạch, cùng các con của họ từ trái sang, Công chúa Josephine, Thái tử Christian, Công chúa Isabella và Hoàng tử Vincent vẫy tay sau buổi tuyên bố, tại Cung điện Christiansborg.

Đám đông tụ tập trước Cung điện Christiansborg để chào đón nguyên thủ mới.

Từ thiếu niên khép kín khác biệt...

Lớn lên trong mắt công chúng không hề dễ dàng đối với những thành viên hoàng gia trẻ tuổi nhút nhát, và Frederik chính xác là người như vậy. Ông học tiểu học tại Krebs' Skole, một trường tư thục ưu tú ở Copenhagen, trước khi theo học trường nội trú ở Normandy, Pháp.

Từ nhỏ, Frederik không thoải mái trước sự chú ý của giới truyền thông. Đáng ngạc nhiên là vào đầu những năm 1990, nhiều người coi ông là “hoàng tử tiệc tùng” với niềm đam mê xe tốc độ cao.

Thời gian học tại Đại học Aarhus đã giúp "vớt vát" danh tiếng của ông và vào năm 1995, ông trở thành thành viên hoàng gia Đan Mạch đầu tiên có bằng thạc sĩ. Nghiên cứu khoa học chính trị của ông bao gồm một năm ở nước ngoài, tại Harvard, nơi ông đăng ký học dưới cái tin Frederik Henriksen.

Khi ở Mỹ, Vua Frederik - thông thạo tiếng Pháp, tiếng Anh và tiếng Đức - đã giành được chức vụ ngoại giao khi phục vụ tại phái đoàn Đan Mạch tại Liên Hợp Quốc trong vài tháng vào năm 1994. Sau đó, ông được đưa đến Paris làm thư ký thứ nhất của đại sứ quán Đan Mạch trong năm 1998.

Đam mê thể thao

Vua Frederik cũng đã trải qua khóa huấn luyện quân sự chuyên sâu ở cả 3 nhánh của quân đội Đan Mạch, đáng chú ý nhất là ông đã hoàn thành khóa huấn luyện trong Quân đoàn Frogman tinh nhuệ của hải quân, nơi ông có biệt danh là “Pingo” (“Chim cánh cụt”).

Ngoài việc là một sĩ quan quân đội được tặng huân chương, ông còn là một vận động viên thể thao nhiệt huyết và cực kỳ có năng lực.

Trong những năm qua, vua Frederik đã tham gia nhiều cuộc thi marathon – ở Copenhagen, Paris và New York – và vào năm 2013, ông đã trở thành thành viên hoàng gia đầu tiên thi đấu trong giải Người sắt, kết thúc với thời gian 10:45:32.

Ông cũng là thành viên của Ủy ban Olympic quốc tế từ năm 2009 đến năm 2021. Năm 2000, ông đã tham gia chuyến thám hiểm bằng xe trượt tuyết do chó kéo dài 4 tháng, dài 2.795km băng qua miền bắc Greenland, một lãnh thổ tự trị của Đan Mạch.

Ông Frederik cũng trở nên nổi tiếng ở quê nhà thông qua sáng kiến Royal Run của mình. Ra mắt vào năm 2018 để đánh dấu sinh nhật lần thứ 50 của ông, thử thách thể thao này đã trở thành một trong những sự kiện chạy bộ lớn nhất toàn quốc, với hơn 80.000 người tham gia mỗi năm.

"Vận động viên" Frederik trong giải Royal Run năm ngoái.

Thể thao cũng là nguồn căn cho cuộc gặp gỡ của Vua Frederik với vợ mình là Vương hậu Mary Elizabeth Donaldson. Cặp đôi gặp nhau tại một quán rượu ồn ào ở Sydney vào năm 2000, khi ông Frederik ở Úc tham dự Thế vận hội Mùa hè 2000.

Bốn năm sau, cặp đôi kết hôn trong một buổi lễ xa hoa tại Nhà thờ Copenhagen trước sự chứng kiến của các vị vua, hoàng hậu, các vị khách danh dự và được hàng triệu người trên thế giới theo dõi.

Nhiều thách thức

Các chuyên gia về hoàng gia Đan Mạch nói rằng mặc dù Vua Frederik X được công chúng yêu mến nhưng ông sẽ phải đối mặt với những thách thức khi đăng quang, đồng nghĩa với việc trở thành vua và nguyên thủ quốc gia Đan Mạch, Greenland và Quần đảo Faroe.

Nhà sử học Lars Hovbakke Sørensen cho biết: “Thái tử Frederik là người thân thiện hơn nhiều so với mẹ mình. Trong tương lai, ông ấy cần thu hút nhiều người Đan Mạch không quan tâm đến thể thao hơn bằng cách thể hiện sự quan tâm đến các vấn đề khác nếu ông ấy muốn duy trì sự ủng hộ rộng rãi cho chế độ quân chủ”.

Tương tự như vậy, tác giả hoàng gia Đan Mạch Trine Villemann nói với CNN rằng “trước hết Vua Frederik sẽ phải chứng minh rằng ông ấy có thể làm được nhiều điều hơn ngoài thể thao”.

Bà Trine Villemann - Cựu phóng viên hoàng gia và là tác giả của “1015 Copenhagen K”, một cuốn tiểu sử về gia đình hoàng gia Đan Mạch, giải thích rằng “mặc dù ông ấy đã nói công khai trong vài năm nay rằng hiện tại ông ấy cảm thấy thoải mái với vai trò tương lai của mình, nhưng trong sâu thẳm, trong số nhiều người Đan Mạch vẫn có sự nghi ngờ và ông ấy cần phải vượt qua điều đó".

Minh Ý

Theo CNN, France24, The Guardian