Công bố nhiều tài liệu về các hội đấu xảo tiêu biểu

Đấu xảo có thể hiểu là hội thi đấu về sự tinh xảo, là cách gọi cũ của hoạt động hội chợ, triển lãm, được tổ chức để giới thiệu và quảng bá các tác phẩm, sản phẩm hàng hóa, từ đó tạo cơ hội cho thị trường, thúc đẩy thương mại, phát triển kinh tế trong khu vực và trên thế giới.

Hội đấu xảo mang tính quốc tế đặc biệt nở rộ cùng với cuộc cách mạng công nghiệp ở châu Âu vào cuối thế kỷ XIX. Nhiều hội đấu xảo thuộc địa hay đấu xảo quốc tế diễn ra tại các thành phố lớn của Pháp, Bỉ hay Mỹ có sự tham gia của Đông Dương.

Ảnh chụp Cung Đấu xảo Hà Nội, công trình trước đây nằm tại vị trí Cung Văn hóa Hữu nghị Việt Xô, nay không còn nữa. Nguồn: Gallica.bnf.fr

Ở Việt Nam, hội đấu xảo trong nước được tổ chức chủ yếu để giới thiệu và trao đổi hàng hóa. Hoạt động này được tổ chức thường xuyên hơn tại Hà Nội, Sài Gòn và các tỉnh, thành phố trong cả nước thời kỳ Pháp thuộc. Sự góp mặt của những hình ảnh mang tính biểu trưng và các loại hàng hóa đặc sắc tại các hội đấu xảo là dịp để thế giới biết đến bản sắc và tinh hoa Việt trong nhiều lĩnh vực.

Triển lãm Đấu xảo - Nơi tinh hoa hội tụ phác họa không gian các hội đấu xảo quan trọng trong nước và quốc tế từ cuối thế kỷ XIX đến giữa thế kỷ XX qua hơn 300 tài liệu lưu trữ và hình ảnh quý về các hội đấu xảo tiêu biểu có sự tham gia của Việt Nam. Triển lãm gồm 2 phần: Hội Đấu xảo Hà Nội và Đem chuông đi đánh xứ người.

Trong đó, Phần 1 - Hội Đấu xảo Hà Nội giới thiệu tài liệu, hình ảnh về một số hội đấu xảo tiêu biểu được tổ chức tại Hà Nội.

Năm 1902, cùng với việc khánh thành Cung Đấu xảo (công trình trước đây nằm tại vị trí Cung Văn hóa Hữu nghị Việt Xô, nay không còn), Hội đấu xảo Hà Nội mở cửa, khắc họa dấu mốc đặc biệt về sự góp mặt của hàng hóa từ nước Pháp, từ các thuộc địa Pháp và một số quốc gia châu Á, trở thành một trường đấu mang tính quốc tế.

Các sự kiện tổ chức nơi đây đã tạo cơ hội cho nhà sản xuất Việt Nam giới thiệu và bán sản phẩm, thúc đẩy phát triển thương mại, đồng thời khẳng định tính độc đáo và sự tinh xảo trong các tác phẩm trưng bày mang bản sắc Việt trên thị trường.

Tòa Bắc Kì tại Đấu xảo Paris năm 1889. Nguồn: Gallica.bnf.fr

Phần 2 - Đem chuông đi đánh xứ người giới thiệu tài liệu, hình ảnh về các hội đấu xảo thuộc địa và đấu xảo thế giới tiêu biểu có sự tham gia của các nước Đông Dương, đặc biệt tại Pháp. Các đồ trưng bày của Việt Nam không chỉ góp mặt ở các hội đấu xảo trong nước mà còn được phô diễn tại nhiều cuộc đấu xảo thuộc địa, đấu xảo thế giới ở các thành phố lớn trên thế giới. Không chỉ tham dự đấu xảo với các sản phẩm hàng hóa, hình ảnh mang bản sắc Việt cũng đặc biệt được giới thiệu dưới nhiều hình thức.

Không chỉ dự đấu xảo ở Paris, sản phẩm của người Việt còn xuất hiện tại nhiều hội đấu xảo thuộc địa, đấu xảo thế giới hay đấu xảo kĩ nghệ ở các thành phố khác như Marseille, Lyon (Pháp)…, San Francisco, New York (Mỹ) hay Bruxelles, Lìege (Bỉ)… được khách tham quan quốc tế quan tâm và khen ngợi. Các tác phẩm tham dự đấu xảo của Việt Nam thu hút người phương Tây bởi vẻ tao nhã, độ tinh xảo và sự độc đáo của chúng. Một số sản phẩm, hình ảnh và đồ trưng bày thực sự mới lạ đối với khách tham quan.

Không chỉ vang bóng trong quá khứ, ngày nay tinh hoa Việt vẫn luôn được các thế hệ duy trì và phát huy trong thời kì hội nhập. Thông qua Triển lãm, Ban Tổ chức mong muốn giới thiệu cho đông đảo công chúng nguồn tài liệu lưu trữ phong phú và có giá trị về Việt Nam xưa qua hoạt động đấu xảo, đồng thời tạo nên một không gian khám phá di sản ký ức cho cộng đồng.

Triển lãm sẽ khai mạc chiều 26.1, tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I, số 5 Vũ Phạm Hàm, Hà Nội.

Thái Minh