Công bố Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo: Đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của công dân

Việc ban hành Luật Đo lường

sẽ giúp hạn chế gian lận về thương mại

Ảnh: HOÀNG LONG

Nhiều hạn chế, bất cập trong khiếu nại, tố cáo

Theo ông Nguyễn Văn Thanh, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ, Luật Khiếu nại, tố cáo ban hành năm 1998, được sửa đổi, bổ sung năm 2004, 2005 đã góp phần tạo lập khung pháp lý quan trọng trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả giải quyết khiếu nại, tố cáo ở các cấp, các ngành. Người dân đã tích cực tham gia phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật, đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực...Các vụ việc khiếu nại đã cơ bản được xem xét, giải quyết kịp thời, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức được bảo vệ. Tuy nhiên qua thực tế giải quyết khiếu nại, tố cáo cho thấy, khiếu nại và tố cáo là hai vấn đề khác nhau. Các quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục khiếu nại và giải quyết khiếu nại, tố cáo cũng độc lập với nhau, nhưng lại quy định trong một luật gây ra không ít khó khăn cho việc áp dụng, sự nhầm lẫn của các cơ quan nhà nước và công dân. Cơ chế giải quyết khiếu nại cũng chưa đảm bảo đầy đủ tính khách quan, công khai, dân chủ; việc khởi kiện của người dân tại Tòa án còn hạn chế; nhiều trình tự, thủ tục khiếu nại chưa cụ thể, rõ ràng, nhất là việc chưa làm rõ thủ tục giải quyết khiếu nại lần đầu, với lần hai và giải quyết khiếu nại lần đầu còn phức tạp. Vai trò của các tổ chức chính trị- xã hội, của luật sư và trợ giúp pháp lý trong việc giải quyết khiếu nại chưa được cụ thể, còn hạn chế; hiệu lực thi hành các quyết định giải quyết khiếu nại chưa cao. Bên cạnh đó, một số văn bản pháp luật hiện quy định về khiếu nại, giải quyết khiếu nại như pháp luật về đất đai, Luật Tố tụng hành chính còn có sự mâu thuẫn, chồng chéo...Công tác giải quyết tố cáo cũng còn nhiều hạn chế, hiệu quả giải quyết các vụ việc tố cáo chưa cao...

Nhiều quy định mới

Kế thừa những quy định của Luật khiếu nại, tố cáo hiện hành, Luật khiếu nại (8 chương, 70 điều) đã quy định rõ hơn về phạm vi điều. Trình tự khiếu nại cũng đổi mới. Với khiếu nại lần đầu, người khiếu nại có quyền khiếu nại trực tiếp đến người có quyết định, hành vi hành chính hoặc có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án, không nhất thiết phải khiếu nại với người có quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu nại như trước đây. Việc khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án vẫn có thể thực hiện ở bất kỳ giai đoạn nào trong quá trình giải quyết khiếu nại. Với việc nhiều người cùng khiếu nại về một nội dung mà khiếu nại trực tiếp thì cơ quan có thẩm quyền tổ chức tiếp và hướng dẫn người khiếu nại cử đại diện. Nếu nhiều người khiếu nại bằng đơn thì đơn phải có chữ ký của những người khiếu nại và phải cử đại diện... Người khiếu nại có quyền được ủy quyền cho Luật sư, trợ giúp viên pháp lý khiếu nại để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình.

Đặc biệt, Luật Tố cáo (8 chương, 50 điều), đã có thêm 43 điều so với các quy định trong Luật khiếu nại, tố cáo; quy định đầy đủ hơn về quyền và nghĩa vụ của người tố cáo, người bị tố cáo. Luật sửa đổi, bổ sung thêm một số quyền của người tố cáo như quy định việc giữ bí mật họ, tên, địa chỉ, bút tích và thông tin cá nhân khác là quyền đương nhiên của người tố cáo và các cơ quan nhà nước có trách nhiệm thực hiện các biện pháp để bảo đảm quyền này của người tố cáo. Người tố cáo được quyền yêu cầu thông báo kết quả giải quyết tố cáo, việc thụ lý, chuyển cơ quan có thẩm quyền giải quyết, được quyền tố cáo tiếp, được khen thưởng theo quy định... Luật quy định cụ thể việc tiếp nhận, xử lý thông tin tố cáo như người giải quyết tố cáo có trách nhiệm phân loại và xử lý theo quy định: nếu tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của mình thì trong thời hạn 10 ngày phải kiểm tra, xác minh họ, tên, địa chỉ của người tố cáo và quyết định việc thụ lý hoặc không thụ lý, trường hợp phải xác minh tại nhiều địa điểm cũng không quá 15 ngày. Nếu không thuộc thẩm quyền giải quyết của mình thì thời hạn 5 ngày, kể từ ngày nhận đơn tố cáo người tiếp nhận phải chuyển đơn tố cáo cho cơ quan, cá nhân có thẩm quyền giải quyết... Luật cũng quy định rõ việc công khai kết luận nội dung tố cáo, quyết định xử lý hành vi vi phạm bị tố cáo...

Luật Tố cáo đã dành cả một chương cho vấn đề bảo vệ người tố cáo. Trong đó quy định về phạm vi, đối tượng, thời hạn bảo vệ; quyền nghĩa vụ của người tố cáo được bảo vệ; bảo vệ bí mật thông tin về người tố cáo; bảo vệ người tố cáo tại nơi công tác, làm việc; bảo vệ người tố cáo tại nơi cư trú; bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người tố cáo. Luật xác định trách nhiệm chính trong việc bảo vệ người tố cáo thuộc về người giải quyết tố cáo.

K. Long

Người tiêu dùng bị thiệt hại trực tiếp sẽ được bồi thường

Trong tình trạng gian lận thương mại gia tăng, phức tạp như việc đong đếm không trung thực điển hình là gian lận ở một số cây xăng, thì việc ban hành Luật Đo lường (gồm 9 chương, 58 điều) càng có ý nghĩa thiết thực. Nhiều quy định mới so với Pháp lệnh Đo lường năm 1999, được quan tâm như vấn đề xử lý vi phạm pháp luật về đo lường. Theo đó, tại Mục 2 về Thanh tra, xử lý vi phạm pháp luật về đo lường gồm 3 điều (Điều 50- 52) đã quy định Thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ, Thanh tra Sở Khoa học và Công nghệ các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và cơ quan thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về đo lường thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành về đo lường. Với trường hợp vi phạm hành chính về đo lường có số tiền thu lợi bất chính trong suốt quá trình vi phạm lớn hơn mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực đo lường theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính thì áp dụng hình phạt tiền với mức bằng từ 01-05 lần số tiền thu lợi bất chính đó. Số tiền thu lợi bất chính phải bị tịch thu. Cá nhân, tổ chức vi phạm còn có thể bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung, thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả và thực hiện các quy định khác của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

KL

Gửi cho bạn bè

Bản in