Công bố dự thảo kết luận thanh tra toàn diện khu đất sân bay Miếu Môn

Dự thảo kết luận thanh tra nêu rõ: Về nguồn gốc đất sân bay, theo các Quyết định số 113/TTg ngày 14-4-1980 của Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 386-QĐ/UB ngày 10-11-1981 của UBND tỉnh Hà Sơn Bình, Quyết định số 5383/QĐ-UB ngày 20-10-2014 của UBND thành phố Hà Nội và kết quả đo đạc, kiểm tra mốc giới sân bay Miếu Môn ngày 21-6-2017, từ năm 1981 đến nay, toàn bộ phần đất này là đất quốc phòng, do các đơn vị quốc phòng quản lý, sử dụng. Tổng diện tích đất là 236,9 ha; tăng 28,9 ha so với diện tích ghi trong Quyết định số 113 của Thủ tướng Chính phủ. Diện tích tăng thêm này nằm trong quy hoạch giai đoạn hai xây dựng sân bay Miếu Môn, thuộc địa giới hành chính huyện Chương Mỹ, đã được nông trường Lương Mỹ bàn giao.

Trong quá trình quản lý, sử dụng, đơn vị quốc phòng đã cắm mốc giới tại thực địa và lập sơ đồ, bản đồ hiện trạng, có xác nhận là đất không có tranh chấp của chính quyền các xã liên quan. Thế nhưng, thời điểm nhận bàn giao đất (năm 1981), các đơn vị quân đội đã thiếu sót, không báo cáo Bộ Quốc phòng để xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về phần diện tích đất tăng thêm nêu trên. Do vậy không thực hiện di dời năm hộ dân đã được UBND xã Đồng Tâm cho mượn đất trong khu vực này để làm nhà ở và sản xuất từ trước năm 1980; để cho các hộ này lấn chiếm, chuyển nhượng và xây dựng công trình trái phép. Mặt khác, các đơn vị quân đội còn ký hợp đồng giao khoán đất hằng năm với UBND xã Đồng Tâm để xã giao cho các đội sản xuất sử dụng vào mục đích nông nghiệp, không đúng quy định.

Về trách nhiệm của UBND xã Đồng Tâm, bên cạnh việc buông lỏng quản lý, để cho các hộ dân xây dựng không phép trên đất quốc phòng, từ năm 2003 đến 2010, xã còn xác nhận các hồ sơ thừa kế, cho, tặng, chuyển nhượng cho các hộ dân là việc làm trái thẩm quyền và vi phạm pháp luật về quản lý đất đai.

Năm 2016, UBND huyện Mỹ Đức triển khai công tác giải phóng mặt bằng, di dời 14 hộ dân đang sử dụng đất sân bay Miếu Môn là đúng thẩm quyền và quy định pháp luật. Tuy nhiên, do dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ các hộ dân chưa làm rõ nguồn gốc đất, thời điểm sử dụng, thời điểm phát sinh công trình xây dựng, cũng như việc ăn ở thực tế của người dân, cho nên huyện và các ngành liên quan đã thu hồi dự thảo phương án.

Tháng 2-2017, một số công dân đã tự ý tổ chức đo đạc, phân lô trên phần diện tích đất mà Tập đoàn Viễn thông Quân đội đang thực hiện dự án quốc phòng trong phạm vi đất sân bay. Từ ngày 25 đến 28-2-2017, một số công dân đưa máy móc vào chiếm đất, xây dựng công trình trái phép, coi thường pháp luật, vi phạm nghiêm trọng Khoản 1, Điều 12 Luật Đất đai năm 2013.

Về việc xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân, từ tháng 12-2013 đến trước năm 2017, một số công dân tố cáo 47 nội dung về sai phạm trong quản lý đất đai của cán bộ xã Đồng Tâm. Những nội dung này không liên quan đến đất sân bay Miếu Môn. Qua giải quyết đơn thư, UBND thành phố đã chỉ đạo xử lý nghiêm: kỷ luật về Đảng đối với 19 cá nhân, kỷ luật về chính quyền 14 người. Công an huyện Mỹ Đức đã khởi tố 14 bị can, bắt tạm giam hai đối tượng (nguyên là cán bộ xã) để phục vụ công tác điều tra.

Một số công dân tố cáo UBND huyện Mỹ Đức bán 6,8 ha đất, thu lợi bất chính 4.080 tỷ đồng; sử dụng ngân sách để bồi thường cho 14 hộ dân và bồi thường không đúng Luật Đất đai. Qua kiểm tra hồ sơ và đối chiếu với các quy định pháp luật, Thanh tra thành phố nhận thấy, không có việc UBND huyện bán đất thu lợi bất chính, cũng không có việc sử dụng ngân sách để bồi thường.

Đối với ba nội dung kiến nghị của ông Lê Đình Kình và một số công dân xã Đồng Tâm, Thanh tra thành phố khẳng định: Trên thực tế không tồn tại 59 ha đất nông nghiệp xứ Đồng Sênh. Đất sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm có diện tích 64,11 ha, là đất quốc phòng, vì vậy đề nghị khi giải phóng mặt bằng, di dời 14 hộ dân lấn chiếm đất sân bay Miếu Môn được nhận tiền bồi thường về đất là không có cơ sở.

Thanh tra thành phố kiến nghị: UBND thành phố có văn bản đề nghị Bộ Quốc phòng kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm đối với các đơn vị, cá nhân trực tiếp quản lý sân bay, để xảy ra những sai phạm nêu trên. UBND thành phố chỉ đạo các sở, ban, ngành, UBND huyện Mỹ Đức, UBND xã Đồng Tâm kiểm điểm, rút kinh nghiệm về thiếu sót nêu tại kết luận. Đồng thời xây dựng lại phương án bồi thường hỗ trợ các hộ dân; trường hợp phát hiện có vi phạm về đất đai thì xử lý nghiêm theo quy định. UBND huyện Mỹ Đức phối hợp các đơn vị quốc phòng có biện pháp kiên quyết buộc những công dân đang chiếm giữ trái phép đất quốc phòng di chuyển tài sản, hoa màu, trả lại mặt bằng cho Tập đoàn Viễn thông Quân đội xây dựng công trình quốc phòng. Công an thành phố phối hợp Cơ quan điều tra hình sự Bộ Quốc phòng điều tra làm rõ, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức và cá nhân có liên quan việc quản lý, sử dụng đất quốc phòng.

Sau khi lắng nghe ý kiến của đại diện các bên, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung phát biểu ý kiến khẳng định, dưới sự giám sát của các đại biểu Quốc hội, đại diện chính quyền, người dân địa phương, đoàn thanh tra đã phối hợp chặt chẽ Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Ban Dân nguyện của Quốc hội, làm việc tận tâm, nghiêm túc để đưa ra kết luận khách quan, đúng đắn. Việc người dân tự ý lấn chiếm đất quốc phòng là do bị một nhóm người kích động và hiện nay chỉ còn một bộ phận nhỏ người dân hiểu sai về nguồn gốc đất khu vực này. Người dân cần tỉnh táo, hiểu rõ đúng sai, thượng tôn pháp luật. Chủ tịch thành phố đề nghị đoàn thanh tra tiếp thu đầy đủ ý kiến để hoàn thiện kết luận thanh tra và công bố công khai. Các cấp, các ngành của thành phố xem xét, giải quyết nguyện vọng của người dân trên cơ sở luật pháp.