Chủ động kiểm soát lạm phát

Theo Tổng cục Thống kê cho biết, dù lạm phát ở nhiều quốc gia trên toàn cầu vẫn đang ở mức cao, Việt Nam đã thành công trong kiểm soát lạm phát nhờ triển khai tích cực nhiều giải pháp như: Giảm mặt bằng lãi suất cho vay, ổn định thị trường ngoại hối; thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công; triển khai các gói tín dụng hỗ trợ các ngành, lĩnh vực; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản. Đồng thời, Chính phủ cũng giảm thuế giá trị gia tăng với một số nhóm hàng hóa và dịch vụ từ 10% xuống 8% từ ngày 01/7/2023; giảm thuế môi trường đối với xăng dầu; miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, tiền sử dụng đất...

Tuy nhiên, bước sang năm 2024, thị trường tài chính và tiền tệ thế giới vẫn tiềm ẩn rủi ro và bất ổn địa chính trị, xung đột tại Trung Đông, Nga-Ukraine sẽ tác động tới giá xăng dầu, dịch vụ vận tải và một số mặt hàng khác trong nước, gia tăng áp lực lạm phát đối với nền kinh tế.

Các yếu tố có thể làm tăng lạm phát bao gồm: giá nguyên vật liệu dùng cho sản xuất đang ở mức cao; giá các mặt hàng chiến lược do Nhà nước quản lý (điện, dịch vụ y tế, dịch vụ giáo dục) có thể tăng sau nhiều năm kìm giữ; thực hiện các chương trình hỗ trợ của Chính phủ sẽ làm gia tăng tổng cầu; tác động của tăng lương kéo theo giá các hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng thiết yếu mặt hàng tiêu dùng tăng lên. Ngoài ra, biến đổi khí hậu, thiên tai và dịch bệnh có thể gây ảnh hưởng đến giá lương thực, thực phẩm cũng sẽ tác động làm tăng CPI.

Để kiểm soát lạm phát năm 2024, nhiều chuyên gia kiến nghị, Chính phủ cần theo dõi chặt chẽ diễn biến giá cả, lạm phát trên thế giới, kịp thời cảnh báo các nguy cơ ảnh hưởng đến giá cả, lạm phát của Việt Nam để có các biện pháp ứng phó phù hợp nhằm đảm bảo nguồn cung, bình ổn giá trong nước.

Việt Nam cũng cần đảm bảo thông suốt hoạt động cung ứng, lưu thông, phân phối hàng hóa, dịch vụ, nhất là đối với xăng dầu và các mặt hàng chiến lược có khả năng bị ảnh hưởng từ sự đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu và xung đột tại các khu vực.

Bên cạnh đó, cần xây dựng, tính toán liều lượng và thời điểm điều chỉnh giá các mặt hàng, dịch vụ do Nhà nước quản lý phù hợp với mục tiêu kiểm soát lạm phát, giảm tác động đến mức sống của người dân. Cần sớm lên phương án, lộ trình điều chỉnh giá các mặt hàng để tránh bị động trong phối hợp chính sách.

Ở chiều ngược lại, các yếu tố kiềm chế lạm phát năm 2024, bao gồm: sự chủ động và nguồn cung dồi dào về lương thực, thực phẩm - nhóm hàng hóa chiếm tỷ trọng lớn trong chi tiêu dùng của người dân. Một số chính sách hỗ trợ về thuế vẫn tiếp tục được áp dụng trong năm 2024; lạm phát toàn cầu hạ nhiệt, tiến dần về mức lạm phát mục tiêu sẽ giảm áp lực “nhập khẩu” lạm phát.

Bên cạnh đó, để ứng phó với khủng hoảng năng lượng, không phụ thuộc vào nhiên liệu nhập khẩu, nhiều doanh nghiệp đã tập trung đầu tư chuyển sang sử dụng năng lượng tái tạo, công nghệ sạch, cắt giảm chi phí do giá năng lượng tăng cao, để nâng cao năng lực cạnh tranh, giảm giá thành sản phẩm hàng hóa.

Kiểm soát lạm phát là một trong những mục tiêu và nhiệm vụ ưu tiên trong trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024. Với sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt của Chính phủ đối với giá hàng hóa và dịch vụ chiến lược, chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, thận trọng, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác, mục tiêu kiểm soát lạm phát năm 2024 đã được Quốc hội thông qua hoàn toàn khả thi.

Thanh Thảo