Tình hình mới nhất căng thẳng Trung - Nhật

Trong bối cảnh quan hệ hai nước Nhật Bản - Trung Quốc đang rơi vào vòng xoáy căng thẳng mới xung quanh tranh chấp chủ quyền đối với quần đảo Sensaku/Điếu Ngư, Thủ tướng Nhật Noda đã gửi thư tay cho Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cầm Đào bày tỏ quan ngại về một loạt các vụ việc xảy ra tại Trung Quốc xoay quanh vấn đề quần đảo Sensaku/Điếu Ngư. Trong thư, ông Noda nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ đối tác chiến lược cùng có lợi giữa hai nước, đặc biệt trong bối cảnh Nhật Bản và Trung Quốc đang hướng đến dịp kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào tháng tới. Thủ tướng Noda đề nghị hai bên tiến hành trao đối ở cấp cao không chỉ về các vấn đề còn tồn tại giữa hai nước mà còn cả về vấn đề bán đảo Triều Tiên.

Bức thư tay của Thủ tướng Nhật Bản Noda được gửi cho Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào trong bối cảnh quan hệ hai nước đang rơi vào vòng xoáy căng thẳng mới. Hiện phong trào phản đối Nhật Bản đang lan rộng ở Trung Quốc thể hiện bằng các cuộc biểu tình diễn ra liên tiếp trong những ngày qua.

Những người Trung Quốc quá khích đã tấn công kiều dân Nhật, thậm chí lật nhào cả xe hơi cảnh sát của Trung Quốc mua từ Nhật. Làn sóng “bài Nhật” thể hiện rõ trên các trang mạng của Trung Quốc khi kêu gọi tẩy chay hàng Nhật. Trên Weibo còn đăng tải cả hình ảnh dựng bên ngoài trạm xăng với nội dung không đổ xăng cho xe hơi kiểu Nhật.

Đỉnh điểm là vụ việc xảy ra ngày 27/8 tại Bắc Kinh khi xe chở Đại sứ Nhật Bản tại Trung Quốc bị tấn công và lá cờ Nhật Bản gắn trên xe bị cướp đi. Liên quan đến sự cố này, Chính phủ Nhật Bản đã yêu cầu Trung Quốc điều tra làm rõ và ngăn ngừa tái phát nhằm không để quan hệ hai nước xấu thêm. Phía Trung Quốc lấy làm tiếc về vụ việc và cam kết nỗ lực hết sức để đảm bảo an toàn cho người Nhật tại Trung Quốc.

Cũng do căng thẳng về tranh chấp lãnh thổ giữa Nhật - Trung, bộ phim The love leading to tomorrow (tạm dịch: Tình yêu dẫn tới tương lai) được thực hiện nhằm kỷ niệm quan hệ 2 nước đã bị hoãn chiếu tại Trung Quốc. Công ty sản xuất cho biết quyết định hoãn chiếu bộ phim được thống nhất với nhà phân phối phía Trung Quốc sau khi cân nhắc “nhiều yếu tố khác nhau, trong đó có tình hình trong quan hệ hiện tại giữa hai nước”.

Bắc Kinh mới đây phản đối việc các nghị sĩ và nhà hoạt động người Nhật đổ bộ lên đảo và cắm cờ Nhật Bản, cũng như việc lực lượng vũ trang Mỹ - Nhật tập trận với nội dung chiếm lại một hòn đảo.

Trước đó Nhật bắt 14 người Trung Quốc đổ bộ lên đảo tranh chấp, sau đó trục xuất.

Hình ảnh tàu cá cùng 14 người từ Hong Kong xâm nhập quần đảo tranh chấp.

Tối 27/8, đài truyền hình NHK Nhật bản đã phát hình đoạn video dài hơn 30 phút ghi lại cảnh tàu Nhật Bản truy đuổi tàu TQ xâm nhập đảo Senkaku hồi giữa tháng 8. Trong đoạn video, thuyền của phía Nhật Bản đã dùng vòi rồng phun nước về phía thuyền chở các nhà hoạt động Trung Quốc. Trong video có có cảnh những người hoạt động thân Trung Quốc ném gạch đá về phía tàu Nhật nhưng có lời một quan chức xác nhận về việc các nhân viên của tàu tuần duyên Nhật Bản phát hiện thấy gạch đá ném lên tàu tuần tra.

Trước đó, lực lượng phòng vệ bờ biển của Nhật Bản đã bắt giữ chín người Trung Quốc, trong đó có hai phóng viên. Phía Nhật Bản sau đó đã trả tự do cho những người này. Nhưng cũng vài ngày sau các nhà hoạt động và lập pháp của Nhật Bản đã tới những đảo mà phía nước này kiểm soát, bấp chất những lệnh cảnh báo của giới chức Nhật Bản.

Chính phủ Nhật Bản đã bí mật đàm phán với gia đình Kurihara, chủ sở hữu quần đảo Senkaku về kế hoạch đến đầu tháng 9 có thể đưa các đảo này vào sự kiểm soát của nhà nước, với một mức giá mua lại là 2 tỷ yên, báo Mainichi dẫn thông tin từ các nguồn tin cho biết.

Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản hôm 27/7 từng cảnh báo Bắc Kinh, Tokyo có thể phái quân đến nhóm đảo Senkaku khi cần thiết. Ông Satoshi Morimoto cho biết quan điểm, lập trường của Tokyo là không thay đổi, nhưng khẳng định nước này có khả năng sử dụng vũ lực khi cần thiết để bảo vệ quần đảo Senkaku.