Ukraine 'điểm huyệt' kinh tế Nga, sức công phá bất ngờ khiến đại gia năng lượng cũng không thể xem thường
Ukraine triển khai chiến dịch bắn phá các nhà máy lọc dầu bên trong nước Nga, làm giảm nguồn cung năng lượng của Moscow và khiến giá dầu trên thị trường nội địa tăng vọt.
Nhà máy lọc dầu Ryazan của Nga bị UAV của Ukraine tấn công vào đêm 30/4 - 1/5. (Nguồn: Russian Media)
Đó là thông tin từ một bài báo của Politico có tựa đề “Bài toán nhiên liệu của Tổng thống Putin: Ukraine đang làm hao mòn xăng và dầu diesel của Nga như thế nào”.
Năng lượng vẫn là một trong những trụ cột quan trọng trong nền kinh tế Nga hiện nay. "Một chiến dịch” tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) của Ukraine vào các nhà máy lọc dầu nằm sâu trong lãnh thổ Nga đã khiến Điện Kremlin vừa phải chạy đua bảo vệ lãnh thổ của mình, trong khi vẫn đảm bảo triển khai các mục tiêu đã đặt ra trong chiến dịch quân sự đặc biệt.
Từ sức công phá của các vụ tấn công của Kiev vào cơ sở năng lượng Nga mới đây, giới quan sát cho rằng, không nên xem nhẹ các UAV tầm xa của Ukraine, bởi những kết quả khá bất ngờ mà nó đạt được - khiến quốc gia dầu mỏ lớn nhất thế giới đôi khi cũng phải lo ngại về tình trạng hao hụt quá nhanh xăng dầu trong nước", bài báo viết.
Theo số liệu của chính phủ Nga, giá dầu diesel dành cho người tiêu dùng nội địa đã tăng vọt, tăng gần 10% chỉ trong tuần qua. Tình trạng thiếu xăng trên thị trường nội địa cũng đã đẩy giá xăng tăng cao, đạt mức cao nhất trong 6 tháng, tăng hơn 20% so với đầu năm, do nguồn cung thắt chặt và ngày càng nhiều cơ sở buộc phải tạm dừng sản xuất.
Theo báo cáo của bne IntelliNews, trong khi Nga vẫn đủ năng lượng cung cấp cho quân sự và các ngành công nghiệp, thì việc giảm khoảng 14% nhiên liệu lọc đã bắt đầu ảnh hưởng đến nguồn cung cấp cho người tiêu dùng.
Gần đây, Kiev đã sử dụng UAV tầm xa tập trung tấn công các mục tiêu là năng lực lọc dầu của Nga và tuyên bố ngành này là “mục tiêu quân sự hợp pháp”. Kiev cũng đã chọn cách phớt lờ yêu cầu của Mỹ về việc ngừng tấn công các nhà máy lọc dầu vì lo ngại có thể ảnh hưởng đến giá xăng dầu quốc tế. Ukraine hy vọng có thể cắt nguồn nhiên liệu của quân đội Nga nhằm cản trở nỗ lực thực hiện chiến dịch quân sự của nước này.
Theo Politico, tuần trước, hai cơ sở lưu trữ nhiên liệu thuộc sở hữu của Tập đoàn năng lượng khổng lồ Rosneft, cách biên giới với Ukraine khoảng 500 km, đã bị UAV làm hư hại nghiêm trọng, trong khi nhiều kho nhiên liệu cũng bị phá hoại. Hơn chục nhà máy lọc dầu trên 9 khu vực của Nga cũng đã bị ảnh hưởng theo kiểu tương tự trong năm nay.
Trong cuộc tấn công mới nhất vào đêm 1/5, UAV của Ukraine đã tấn công các tỉnh Ryazan và Voronezh của Nga, gây ra hỏa hoạn tại Nhà máy lọc dầu Ryazan - cũng thuộc sở hữu của Rosneft.
Nhà máy lọc dầu Ryazan có vai trò khá quan trọng, khi lọc khoảng 5,8% tổng lượng dầu thô đã tinh chế của Nga. Đây thường xuyên là mục tiêu tấn công của Ukraine trong những tháng gần đây. Ryazan chỉ cách biên giới Ukraine khoảng 350 km, nhưng máy bay không người lái tầm xa mới có thể tấn công các mục tiêu ở cách xa tới 1.200 km và tầm bắn của chúng đang dần được nâng lên.
“Nó giống như một con muỗi, khi bạn không tìm thấy nó, không thể giết nó và nó cứ quay trở lại hết đêm này sang đêm khác, khiến bạn mệt mỏi”, Philip Ingram, cựu sĩ quan tình báo quân đội Anh và nhà hoạch định NATO nói.
Theo đó, các cuộc phá hoại "đang dần gây tác động lớn hơn vì chúng đang trực tiếp phá hủy các cơ sở hạ tầng dầu mỏ và hạ tầng quan trọng khác của quốc gia".
Do những cuộc tấn công bằng UAV, Moscow đã phải giảm quy mô xuất khẩu nhiên liệu xuống mức gần như thấp lịch sử - chỉ vận chuyển hơn 712.000 tấn dầu diesel và gas vào tuần trước, so với hơn 844.000 tấn trong cùng tuần năm 2023.
Năng lượng là một thành phần quan trọng trong giỏ hàng của người tiêu dùng Nga. Vì thế, việc tăng giá mạnh sẽ gây thêm áp lực lên chính phủ Nga trong việc duy trì sự ổn định, cũng như kiểm soát các ngành công nghiệp quan trọng.
Bài viết trên tờ Politico nhật xét, “Đây là vấn đề có thể tác động cả về quân sự và chính trị đối với Moscow. Ngoài việc năng lượng rất cần thiết cho các nỗ lực triển khai chiến dịch quân sự của Nga, nhiên liệu giá rẻ còn là một phần quan trọng trong chính sách kinh tế - xã hội của Tổng thống Putin đối với công chúng - một “liều thuốc giải độc” cho tình trạng nền kinh tế bị cô lập và đồng nội tệ Ruble mất giá”.
