Phiên họp giả định 'Quốc hội trẻ em': Sáng kiến thúc đẩy thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em

Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội đồng Đội Trung ương vừa chủ trì, phối hợp với Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội tổ chức phiên họp giả định “Quốc hội trẻ em” năm 2023 từ ngày 9-10/9 với sự đồng hành của tổ chức Plan International Việt Nam.

Từ mô hình Hội đồng trẻ em...

Từ năm 2018, Plan International Việt Nam bắt đầu phối hợp với Hội đồng Đội Trung ương giới thiệu mô hình Hội đồng trẻ em tại các tỉnh miền núi là Hà Giang, Lai Châu, Quảng Bình, Quảng trị và Kon Tum với mục tiêu thúc đẩy thực hiện quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề của trẻ em như Luật Trẻ em năm 2016 đã quy định.

Đến nay, 15 mô hình Hội đồng trẻ em (HĐTE) tại 5 tỉnh trên đã được thành lập với 543 thành viên đã đóng góp rất lớn trong việc nâng cao nhận thức của trẻ em, phụ huynh, cộng đồng và các cơ quan liên quan về quyền và bổn phận của trẻ em, quyền được tham gia của trẻ.

Quang cảnh phiên họp giả định "Quốc hội Trẻ em" năm 2023. (Nguồn: BTC)

Em Trường Giang, Chủ tịch Hội đồng trẻ em tỉnh Lai Châu, cho biết: “Từ năm 2021, em đã chính thức trở thành thành viên HĐTE tỉnh Lai Châu.

Các thành viên của HĐTE được tham gia tập huấn về quyền và bổn phận của trẻ em cũng như các kỹ năng mềm để có thể tổ chức các buổi khảo sát lấy ý kiến trẻ em tại địa phương.

Chúng em cũng được học hỏi kinh nghiệm từ các HĐTE khác và được tiếp xúc, gặp gỡ và trình bày ý kiến của trẻ em trong tỉnh với các Đại biểu Hội đồng Nhân dân, Đại biểu Quốc hội của tỉnh".

Với những thành công của mô hình HĐTE, Tổ chức Plan International Việt Nam là đơn vị đồng hành với Hội đồng Đội Trung ương, Trung ương Đoàn tiếp tục nhân rộng mô hình đến 63 tỉnh, thành trong cả nước theo kế hoạch đề án “Thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em” của Trung ương Đoàn giai đoạn 2023-2027".

Bà Phạm Thu Ba, Quyền Giám đốc Quốc gia Tổ chức Plan International Việt Nam, chia sẻ: “Mô hình HĐTE mà Plan International khởi xướng và thực hiện tại Việt Nam trong hơn 5 năm qua là điển hình tiêu biểu cho nỗ lực của chúng tôi nhằm giúp trẻ em, đặc biệt là trẻ em gái, tự tin lên tiếng, lãnh đạo, dẫn dắt các thay đổi có ý nghĩa với cuộc sống của các em".

...đến phiên "họp Quốc hội" đặc biệt

Việc mô hình này được nhân rộng trên cả nước là minh chứng rõ ràng nhất cho thấy các tác động tích cực và có ích cho xã hội cũng như cho sự phát triển của trẻ em Việt Nam mà mô hình mang lại.

Đáng chú ý, sáng kiến Phiên họp giả định “Quốc hội trẻ em” năm 2023 đã được tổ chức với nhiều hoạt động ý nghĩa tại Thủ đô Hà Nội, đặc biệt là các đại biểu trẻ em được tìm hiểu về vị trí, vai trò của Quốc hội, đại biểu Quốc hội; được thực hành các kỹ năng, cách thức sử dụng trang thiết bị tương tác tại Tòa nhà Quốc hội; và trực tiếp tham gia thảo luận về hai chủ đề: “Bảo vệ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng” và “Phòng, chống tai nạn thương tích, bạo lực, xâm hại trẻ em”.

Để chuẩn bị cho phiên họp giả định xoay quanh hai chủ đề này, hơn 40.000 lượt trẻ em trên toàn quốc đã tham gia trả lời khảo sát trực tuyến và trực tiếp về các nội dung xoay quanh thực trạng, nguyên nhân và giải pháp của các vấn đề.

Các đại biểu trẻ em tham gia phiên họp giả định “Quốc hội trẻ em” đã lắng nghe và tiếp thu ý kiến, nguyện vọng của trẻ em địa phương để mang tới thảo luận tại phiên họp và được tập huấn, cung cấp thông tin, kỹ năng cần thiết để tham gia tích cực, hiệu quả vào các hoạt động trong chương trình phiên họp.

Em Thanh Thảo, người dân tộc H’Mông, Phó Chủ tịch HĐTE huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang, tại phiên họp giả định "Quốc hội trẻ em". (Nguồn: BTC)

Em Thanh Thảo, người dân tộc H’Mông, Phó Chủ tịch HĐTE huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang chia sẻ: “Ban đầu khi mới tham gia HĐTE cấp huyện, em còn khá tự ti, nhưng dần dần em đã hiểu hơn về quyền và bổn phận của trẻ em.

Mỗi ngày chúng em tiếp xúc với các bạn cùng trường, cùng lớp nên tìm hiểu về những vấn đề trẻ em đang mắc phải, chắt lọc thông tin và thảo luận với các anh chị trong ban tham vấn để đưa ra ý kiến và giải pháp đề xuất với lãnh đạo địa phương.

Em thấy vô cùng hạnh phúc và tự hào khi được đại diện cho trẻ em đồng bào dân tộc thiểu số từ tỉnh Hà Giang tới tham gia phiên họp và đưa nguyện vọng của các bạn tới Quốc hội trẻ em để có những giải pháp chính đáng phù hợp.”

Ngày 9/9, sau khi thăm lăng Bác và Nhà Quốc hội, các đại biểu trẻ em được chia thành 8 tổ thảo luận, đóng góp ý kiến về các giải pháp nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng cho trẻ em, kiến nghị dành cho các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, giải pháp tăng cường vai trò của nhà trường, giải pháp tăng cường vai trò của cha mẹ để phòng, tránh tai nạn thương tích, bạo lực và xâm hại trẻ em tại gia đình, nhà trường và cộng đồng cũng như đảm bảo cho trẻ em được tương tác an toàn, lành mạnh và sáng tạo trên không gian mạng.

Các giảng viên khoa Xã hội học của Học viện Thanh thiếu niên, cán bộ chương trình của tổ chức Plan International và thành viên Ban Tham vấn Thanh niên của Plan International cùng tham gia hướng dẫn, điều phối, hỗ trợ các đại biểu thiếu nhi tại các phiên thảo luận để chuẩn bị ý kiến trình bày tại phiên họp toàn thể ngày 10/9 do các đại biểu trẻ em trực tiếp điều hành.

Tại phiên họp toàn thể “Quốc hội trẻ em” diễn ra tại Hội trường Diên Hồng, các đại biểu trẻ em đóng vai lãnh đạo Quốc hội, lãnh đạo các cơ quan thuộc Chính phủ, đại biểu Quốc hội phát biểu ý kiến, thảo luận, biểu quyết thông qua các nội dung của phiên họp xoay quanh hai vấn đề: “Bảo vệ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng” và “Phòng, chống tai nạn thương tích, bạo lực, xâm hại trẻ em”.

Trong số 33 đại biểu trẻ em đến từ các vùng dự án của Plan International, 7 em được tín nhiệm giữ các vị trí giả định chủ chốt gồm Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch...

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chụp ảnh cùng các đại biểu dự phiên họp giả định 'Quốc hội Trẻ em' năm 2023. (Nguồn: BTC)

Tham dự phiên họp đặc biệt này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, sự thể hiện xuất sắc của các đại biểu “Quốc hội trẻ em” đã cho thấy, sáng kiến này đã thúc đẩy sự tham gia sớm của trẻ em vào các hoạt động chính trị, xã hội, góp phần bảo đảm quyền và lợi ích của trẻ em, hướng trẻ em trở thành những công dân có trách nhiệm với đất nước, xã hội và khả năng trở thành những nhà lãnh đạo trong tương lai.

Ý kiến thảo luận của các đại biểu “Quốc hội trẻ em” và đặc biệt là Nghị quyết của phiên họp giả định cũng là cơ sở để Quốc hội, Chính phủ và các ban, ngành, đoàn thể nghiên cứu, tiếp thu, có sự chuẩn bị tốt hơn trong quá trình ban hành các chính sách pháp luật về các vấn đề có liên quan tới trẻ em.

Hội đồng trẻ em là nhóm đại diện cho trẻ em ở các địa phương định kỳ bày tỏ ý kiến, nguyện vọng của trẻ em với đại biểu, lãnh đạo địa phương về các vấn đề liên quan đến trẻ em. Các hội đồng trẻ em có thể hoạt động ở nhiều cấp, từ thôn đến xã, huyện, đến cấp tỉnh.

Hội đồng trẻ em gồm các ủy viên do các em tự bình bầu lập ra, đại diện tiếng nói của trẻ em tại địa phương, đơn vị. Hội đồng trẻ em tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, tự quản, có sự hướng dẫn của Ban Tham vấn.

Các quyết định của Hội đồng trẻ em phải được thông qua tại phiên họp và có sự đồng ý của trên 50% thành viên Hội đồng. Nhiệm kỳ của Hội đồng trẻ em theo nhiệm kỳ của Hội đồng nhân dân tỉnh.

Lê An