Nén tâm nhang giữa lòng hồ Kẻ Gỗ

Clip một số hoạt động trong quá trình hoàn thiện ngôi đền.

Trận địa bi tráng

Năm 2015, khi đến thăm hồ Kẻ Gỗ, chúng tôi đã lặng người đi khi được kể về trận chiến ở sân bay Libi, giờ đây đã nằm lại trong lòng hồ. Bất chợt nhớ về bài thơ “Lời người bên sông” của nhà thơ Lê Bá Dương:

“Đò lên Thạch Hãn ơi… chèo nhẹ

Đáy sông còn đó bạn tôi nằm

Có tuổi hai mươi thành sóng nước

Vỗ yên bờ, mãi mãi ngàn năm”

Nếu đổi chữ “Thạch Hãn” trong bài thơ thành chữ “Kẻ Gỗ” thì bài thơ vẫn thấm đẫm một nỗi niềm như một sự trùng hợp. Theo đúng nghĩa đen, đã có những “tuổi hai mươi” nằm lại trong lòng hồ Kẻ Gỗ, khi chiến trường xưa đã chìm xuống lòng hồ, mang theo ký ức đau thương về một trận chiến.

Nhiều hố bom vẫn còn nguyên dưới lòng hồ Kẻ Gỗ.

Lần giở lịch sử, trong thời gian từ đầu năm 1971 đến đầu năm 1973, quân đội Mỹ - ngụy đã tiến hành chiến dịch “Lam Sơn 719” với mục tiêu đánh thẳng vào căn cứ hậu cần của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam đặt tại thị trấn Sepon trên đất Lào. Trong khi đó, quân đội ta đã liên tục chuyển quân, đạn dược, lương thực, thuốc men vào Nam. Và để phục vụ cho công việc này, một kế hoạch bí mật bao gồm xây dựng tuyến đường 21, 22 và sân bay dã chiến Libi tại khu vực lòng hồ Kẻ Gỗ ngày nay đã được tiến hành, trở thành một huyết mạch giao thông mới chi viện cho chiến trường miền Nam.

Dấu vết đường băng sân bay Libi còn lại trong lòng hồ Kẻ Gỗ.

Tuy nhiên, vào đêm 7-1-1973, không quân Mỹ đã tiến hành một cuộc tập kích ác liệt vào sân bay dã chiến Libi. Sân bay Libi chưa kịp xuất kích chuyến nào thì đã bị đánh phá tan tành bởi hàng trăm tấn bom đạn.

Và rồi, khi hòa bình lập lại, với mong muốn xây dựng công trình hồ Kẻ Gỗ nhanh nhất có thể để thúc đẩy phát triển nông nghiệp, Nhà nước đã quyết định triển khai công trình này vào năm 1976. Khi công trình hoàn thành và bắt đầu tích nước, dấu tích chiến tranh xưa cũng dần chìm vào lòng hồ.

Vận chuyển lư hương nặng 2,5 tấn (do một công ty truyền thông ở Hà Nội cung tiến) và các hạng mục đá là một trong những công việc khó khăn nhất do không có đường bộ vào khu vực xây đền.

Tâm nhang giữa lòng hồ

Năm 2011, đoàn công tác của Công ty TNHH Lạc An (TP Hồ Chí Minh) đã quyên góp xây nên ngôi miếu nhỏ tại khu vực sân bay Libi. Đến năm 2022, thể theo nguyện vọng của đông đảo nhân dân xã Cẩm Mỹ, thân nhân các Anh hùng liệt sĩ, Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ và Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance đã đứng ra vận động tài chính theo hình thức xã hội hóa để xây dựng Đền thờ Anh hùng liệt sĩ tại hồ Kẻ Gỗ.

Công trình được xây dựng để khắc ghi tên tuổi, tưởng nhớ, tri ân các Anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì độc lập, tự do của đất nước. Khi kế hoạch này được triển khai, Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã nhận được sự quan tâm về tinh thần và vật chất của rất nhiều đơn vị, cá nhân trên toàn quốc.

Các hạng mục của đền đang được hoàn thiện.

Ngày 18-7-2022, đền thờ đã chính thức được khởi công xây dựng và đến ngày 26-12-2022, Lễ tưởng niệm 50 năm trận chiến Libi đã được tổ chức. Ngày 7-1-2023, lễ rước anh linh Anh hùng liệt sĩ vào đền thờ chính đã được tiến hành với sự tham gia của lãnh đạo Huyện ủy, UBND, HĐND huyện Cẩm Xuyên và nhiều cơ quan, đơn vị, cá nhân liên quan. Trong suốt quá trình xây dựng đền thờ, lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Hà Tĩnh và các sở ban ngành, lãnh đạo, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị quân đội đã luôn quan tâm, động viên Ban quản lý dự án với tâm nguyện dự án sớm hoàn thành theo kế hoạch.

Một trong những khó khăn lớn nhất là do công trình được triển khai trong khu vực lòng hồ, không có đường giao thông, mọi hoạt động vận chuyển đều phải thực hiện bằng thuyền. Thời tiết cũng không thuận lợi, mưa nắng thất thường khiến cho công việc bị gián đoạn nhiều.

Tuy nhiên, để công trình thực sự trở thành nén tâm nhang thành kính dâng lên các Anh hùng liệt sĩ, ngay từ những ngày đầu, Ban quản lý dự án đã nhất quán phương án triển khai công trình, thống nhất về quy hoạch, kiến trúc tổng thể công trình để triển khai xây dựng.

Đối với các hạng mục liên quan trực tiếp đến chất lượng và thẩm mỹ của công trình, Ban quản lý dự án đã chủ động tìm kiếm các nguồn cung cấp vật liệu, sản phẩm với chất lượng tốt nhất từ các làng nghề chuyên về vấn đề kiến trúc tâm linh. Đồ gỗ từ La Xuyên (Nam Định), đồ đồng từ Đại Bái (Gia Bình, Bắc Ninh), đồ đá từ Ninh Vân (Ninh Bình) và Thanh Hóa đã được lựa chọn để tiến hành hoàn thiện đền thờ.

Hiện nay, đền thờ đã cơ bản hoàn thành phần xây dựng chính. Ban quản lý dự án đang nỗ lực để có thể hoàn thành toàn bộ công trình trong tháng 8-2023, để có thể chính thức khánh thành nhân dịp 2-9 sắp tới, cũng là dịp rằm tháng 7 âm lịch.

Toàn cảnh đền thờ nhìn từ trên cao.

Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Hoàng Trung Dũng khẳng định, thời gian tới, Hà Tĩnh sẽ tiếp tục đồng hành, kêu gọi các nhà đầu tư hỗ trợ để hoàn thiện công trình nhằm tri ân các liệt sĩ, thanh niên xung phong đã hy sinh tại sân bay dã chiến Libi trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Mới đây nhất, Bộ Quốc phòng cũng đã có quyết định thông qua UBND tỉnh Hà Tĩnh hỗ trợ nguồn kinh phí 5 tỷ đồng cho dự án này.

Trong thời gian tới, bên cạnh việc hoàn thiện phần xây dựng, Ban quản lý dự án sẽ bắt tay vào thực hiện các hạng mục còn lại, trong đó quan trọng nhất là các hạng mục “phi vật thể”, là phần hồn của dự án. Đó chính là hồ sơ toàn cảnh của trận Kẻ Gỗ - sân bay Libi năm xưa, sẽ được tái hiện qua sách, website, phim tài liệu… Hồ sơ về từng cá nhân liệt sĩ cũng sẽ được chi tiết hóa để đảm bảo tính tôn nghiêm trong hoạt động thờ cúng lâu dài.

Một điểm đáng chú ý là do được xây dựng trong lòng hồ, hài hòa khiêm nhường giữa các tán cây bản địa nên trong tương lai, đây sẽ là một điểm đến tâm linh – sinh thái đặc biệt của Hà Tĩnh. Bên cạnh hoạt động đền ơn đáp nghĩa, ngôi đền cũng sẽ gửi đến tương lai một thông điệp về khát vọng hòa bình và phát triển bền vững cho đất nước.

Bài, ảnh: AN BÌNH – TUYẾT PHẠM

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Xã hội xem các tin, bài liên quan.