Nâng cấp đặc biệt giúp tàu ngầm hạt nhân Virginia của Mỹ vượt trội mọi đối thủ

Hải quân Mỹ đã ký với công ty Electric Boat thuộc Tập đoàn General Dynamics hợp đồng bổ sung trị giá 2,4 tỷ USD, để đóng thêm một chiếc tàu ngầm hạt nhân Virginia Block V với module trọng tải (VPM) đặc biệt.

Hợp đồng nói trên được trao bởi Bộ chỉ huy hệ thống tác chiến hải quân, đây là phần tùy chọn bổ sung của thỏa thuận ban đầu ký vào tháng 12/2019 để đóng 9 tàu ngầm lớp Virginia với tùy chọn chế tạo thêm 1 chiếc nữa.

Với chiếc tàu ngầm Virginia Block V vừa được bổ sung, tổng chi phí của đơn hàng dành cho nhà thầu chính Electric Boat lên tới 24,1 tỷ USD, mức tăng ròng 1,89 tỷ USD cho toàn bộ thương vụ.

Biến thể Virginia Block V là gói nâng cấp đáng kể, module VPM sẽ khiến cho lớp Virginia (vốn là tàu ngầm tấn công nhanh chạy bằng năng lượng hạt nhân được trang bị vũ khí hạng nặng gia) tăng đáng kể khả năng tác chiến.

Phiên bản Block V mở rộng số lượng tên lửa có thể mang theo, biến Virginia thành một tàu ngầm hạt nhân tên lửa hành trình (SSGN), đồng thời giữ lại mọi ưu điểm của các phiên bản trước.

Được thiết kế để sử dụng cả trên các đại dương có độ sâu lớn lẫn vùng duyên hải nước nông, tàu ngầm hạt nhân lớp Virginia có thể thực hiện tốt vai trò tác chiến chống ngầm (ASW) cũng như thu thập thông tin tình báo.

Tàu ngầm Virginia được Hải quân Mỹ phát triển để thay thế lớp Seawolf đắt đỏ, mặc dù giá thành rẻ hơn nhưng đây vẫn một phương tiện tác chiến có khả năng giải quyết mối đe dọa từ những đối thủ ngang hàng trong thế kỷ 21.

Kể từ khi chiếc đầu tiên được đưa vào phục vụ trong năm 2004, các tàu ngầm lớp Virginia đã hỗ trợ 5 trong số 6 mục tiêu cốt lõi của chiến lược hàng hải mà Hải quân Mỹ đề ra.

Những đề mục đó bao gồm kiểm soát biển, triển khai sức mạnh, hiện diện tiền phương, an ninh hàng hải và răn đe. Tàu ngầm Virginia có thể làm được điều này nhờ sự kết hợp giữa khả năng tàng hình, thời gian hoạt động, tính cơ động và hỏa lực.

Tàu ngầm lớp Virginia có hệ thống điều khiển kỹ thuật số tiên tiến, giúp cải thiện khả năng hoạt động ở vùng nước nông, bên cạnh đó nó còn được thiết kế để triển khai lực lượng tác chiến đặc biệt, bao gồm cả Navy SEALS.

Một khoang đặc biệt trên tàu có thể cấu hình lại nhằm chứa một số lượng lớn lính đặc nhiệm cùng với tất cả vũ khí, trang bị của họ. Cho đến nay, 22 trong số 66 tàu ngầm lớp Virginia được lên kế hoạch đóng mới đã hoàn thành, trong khi 6 chiếc nữa trong quá trình chế tạo.

Điều đáng nói ở đây là khi Hải quân Mỹ mới chỉ bắt đầu khai thác phiên bản Virginia Block IV, họ lập tức mong đợi những cải tiến xuất hiện trên biến thể nâng cấp Block V.

Tất cả 10 tàu ngầm Block V dự kiến chế tạo đều được trang bị hệ thống định vị thủy âm tiên tiến, điều mà Hải quân Mỹ coi là cực kỳ quan trọng để duy trì ưu thế trước Nga và Trung Quốc.

Thiết kế tổng thể của phiên bản Virginia Block V sẽ khác đáng kể so với Block IV, khối lượng công việc khác biệt ước chừng khoảng 20%, Cơ quan nghiên cứu của Quốc hội Mỹ (CRS) cho biết vào tháng 2/2022.

“Hầu hết các tàu ngầm Virginia được mua trong năm tài chính 2019 và những năm tiếp theo đều được chế tạo với module tải trọng (VPM) - phần bổ sung dài 25 m bố trí ở giữa, bao gồm 4 ống phóng thẳng đứng để chứa và phóng tên lửa Tomahawk, hoặc các loại đạn tấn công khác".

"Khi được chế tạo với tốc độ 2 chiếc mỗi năm, các tàu ngầm tấn công lớp Virginia trang bị VPM có chi phí mua sắm ước tính khoảng 3,45 tỷ USD”, báo cáo của CRS lưu ý.

Virginia Block V lớn hơn nhiều so với các phiên bản trước: chiều dài tăng từ 115 m lên 140 m, lượng giãn nước cũng tăng từ 7.800 tấn lên 10.200 tấn. Như vậy, phiên bản Block V của lớp Virginia là tàu ngầm lớn thứ hai từng được sản xuất cho Hải quân Mỹ, chỉ sau lớp Ohio.

Module VPM bổ sung này sẽ tăng số lượng ống phóng tên lửa từ 12 lên 40, về bản chất, có thể tăng gấp 3 khả năng tấn công mục tiêu mặt đất - mặt nước cho mỗi tàu ngầm.

Là một phần của VPM, phần mở rộng này còn có thể được sử dụng để triển khai phương tiện lặn không người lái đường kính lớn (UUV). Bên cạnh đó, VPM cũng tăng số lượng vũ khí cỡ ngư lôi mang theo từ khoảng 37 đơn vị lên 65, tức là 76%.

Ngoài ra nhờ những tiến bộ trong công nghệ tên lửa siêu thanh, bệ phóng lớn hơn của lớp Virginia Block V sẽ rất phù hợp để chứa vũ khí như vậy khi chúng hoàn thiện. Những tàu ngầm Virginia còn có thể tích hợp phiên bản chống hạm mới nhất của tên lửa Tomahawk.

Không chỉ có vậy, Block V dự kiến sẽ nhận được các mảng sonar bên sườn (LVA) - bổ sung cho 6 mảng khẩu độ rộng trọng lượng nhẹ (LWWAA) cực kỳ hiện đại được đặt dọc theo thân tàu ngầm.

Cho dù giá thành cao hơn đáng kể, nhưng gói nâng cấp nói trên sẽ biến Virginia Block V thành tàu ngầm tấn công được trang bị vũ khí mạnh nhất từng có trong Hải quân Mỹ, nó hoàn toàn đủ khả năng phục vụ tới tận thập niên 2070, thậm chí hơn thế nữa.