Năm 2023 là một năm thất bại với ByteDance?

Năm 2023 là một năm thất bại với ByteDance?

Đầu tháng 12, ByteDance được cho là đã khởi xướng kế hoạch mua lại cổ phiếu tổng trị giá khoảng 5 tỷ USD từ các nhà đầu tư với mức giá 160 USD/cổ phiếu nhằm tăng quyền lực điều hành. Động thái này đã nâng mức định giá của ByteDance lên ước tính 268 tỷ USD, vượt qua Pinduoduo và trở thành công ty internet lớn thứ hai tại Trung Quốc sau Tencent. Theo dữ liệu tài chính được ByteDance tiết lộ, lợi nhuận của công ty này cũng đã vượt qua Tencent và Alibaba kể từ năm ngoái.

MỘT NĂM “CẮT GIẢM” CỦA BYTEDANCE

Trong cuộc họp kỷ niệm 11 năm vào tháng 3, Liang Rubo, CEO của ByteDance, bày tỏ quan ngại sâu sắc về vị trí lãnh đạo của ByteDance. Trong khi tăng trưởng doanh thu của ByteDance trong nửa đầu năm đạt xấp xỉ 54 tỷ USD, vượt mức 41 tỷ USD của Tencent trong cùng kỳ, tốc độ tăng trưởng đã chậm lại. Thông tin chính thức của ByteDance cho thấy tốc độ tăng trưởng doanh thu lần lượt là 80% và 38% trong hai năm qua.

Đối với các công ty internet về nền tảng B2C, mức tăng trưởng doanh thu 30% được coi là bước ngoặt quan trọng. Khi thị trường Trung Quốc chứng kiến sự sụt giảm về lợi tức lưu lượng truy cập internet di động, các công ty internet đạt đến bước ngoặt này phải mở rộng ra quốc tế (điều mà ByteDance đã đạt được) hoặc thâm nhập vào các thị trường hiện có. Dù thế nào đi nữa, sự thay đổi chiến lược là bắt buộc, chuyển từ cách tiếp cận mở rộng quy mô sang ưu tiên tăng trưởng chất lượng cao và phát triển bền vững.

Vào tháng 3, Liang Rubo, CEO của ByteDance đã tuyên bố những trọng tâm của ByteDance: cắt giảm các dự án không cần thiết, giảm chi phí, củng cố nguồn lực và hỗ trợ đầy đủ cho các hoạt động kinh doanh cốt lõi.

Việc cắt giảm các dự án kém hiệu quả là điều phổ biến đối với các công ty lớn vào năm 2023. Trong thời kỳ thịnh vượng, các công ty có đủ khả năng để khám phá các dự án mạo hiểm đổi mới, nhưng trong thời điểm đầy thách thức, việc cắt giảm chi phí trở thành tiêu chuẩn. Tencent, Alibaba, JD.com và Baidu cũng đã tạm dừng nhiều dự án trong năm nay. Cách tiếp cận của ByteDance trong việc cắt giảm dự án rất nhanh chóng và quyết đoán, khác với triết lý “sự hài lòng bị trì hoãn” của người sáng lập ByteDance, Zhang Yiming, vốn ủng hộ sự kiên nhẫn đáng kể đối với các khoản đầu tư có lợi nhuận bị trì hoãn.

Càng về cuối năm, ByteDance càng quyết đoán hơn trong hành động của mình. Vào tháng 11, Pico, một công ty trong lĩnh vực thực tế mở rộng và siêu vũ trụ, đã trải qua sự điều chỉnh quan trọng nhất kể từ khi thành lập, với nhiều bộ phận bị sa thải đáng kể và quá trình phát triển Pico 5 tạm thời bị dừng lại. Ngay sau khi tái cơ cấu Pico, ByteDance đã sa thải đáng kể nhân viên, với các dự án được triển khai nhằm tìm cách thoái vốn và các dự án chưa được phát hành.

Trong mắt một số nhà quan sát, với nguồn tài nguyên dồi dào của ByteDance về lưu lượng truy cập, công nghệ và sự sáng tạo, lẽ ra thành công trong ngành trò chơi là điều có thể đạt được. Tuy nhiên, mọi chuyện đã không diễn ra như mong đợi. Mặc dù đẩy nhanh quá trình phát triển trò chơi bằng cách tuyển dụng các nhân tài R&D từ các đối thủ cạnh tranh và mua lại các công ty trò chơi như Moonton Technology và C4games, ByteDance vẫn gặp phải trở ngại trong việc xin giấy phép trò chơi, các quy định thắt chặt và sự suy giảm của người dùng. Các khoản đầu tư lớn cuối cùng không chuyển thành lợi nhuận, trở thành gánh nặng tài chính.

Party Island được ByteDance giới thiệu vào tháng 7/2022 như một cộng đồng hoạt động trực tuyến theo thời gian thực. Vào tháng 10/2022, để giảm chi phí và tăng hiệu quả, ByteDance đã cắt giảm nhóm dự án ứng dụng xã hội. Mặc dù về cơ bản nó khác với Eggy Party, nhưng nó xây dựng cốt lõi tương tự xung quanh nội dung do người dùng tạo (UGC). Trong khi Eggy Party đạt được thành công lớn thì ByteDance lại không thể lặp lại thành công với Party Island.

THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ CHIẾM VỊ TRÍ CHỦ ĐẠO

ByteDance đã có một hành trình phát triển dài. Từ Jinri Toutiao ban đầu đến ByteDance và cuối cùng là TikTok và Douyin, các ứng dụng dựa trên văn bản đã nhường chỗ cho nội dung video ngắn. Mặc dù quảng cáo vẫn là một nguồn doanh thu quan trọng nhưng mức trần của nó đang trở nên rõ ràng. Do đó, ByteDance đang hướng trọng tâm chính vào thương mại điện tử và các dịch vụ phong cách sống địa phương, về cơ bản cả hai đều nằm dưới sự bảo trợ của thương mại điện tử.

Vào tháng 1 năm nay, báo cáo từ The Information cho thấy tổng khối lượng hàng hóa thương mại điện tử (GMV) của Douyin đạt 1,41 nghìn tỷ RMB (208 tỷ USD) vào năm ngoái, đánh dấu mức tăng trưởng 76% so với năm 2021. Mặc dù ByteDance bác bỏ tuyên bố này, nhưng các số liệu vẫn đủ hấp dẫn để làm rung chuyển ngành công nghiệp. Trên bình diện quốc tế, TikTok Shop đang nhanh chóng mở rộng, ra mắt chính thức tại Mỹ đồng thời thiết lập sự hiện diện ở Đông Nam Á.

Trong khi đó, TikTok Shop, vẫn đang ở giai đoạn đầu cho một mô hình thương mại điện tử phát trực tiếp sáng tạo. Theo Bloomberg, mục tiêu GMV thương mại điện tử của TikTok trong năm nay là khoảng 20 tỷ USD, gấp bốn lần so với năm trước. Sau khi thâm nhập thành công vào thị trường Mỹ và mua lại Tokopedia một cách chiến lược để tái gia nhập Indonesia, tương lai của TikTok Shop có vẻ đầy hứa hẹn.

Vào năm 2023, dịch vụ giao đồ ăn của Douyin đã có một năm đầy biến động. Công ty cho biết họ đã bỏ mục tiêu GMV là 100 tỷ RMB (14 tỷ USD) trong bối cảnh doanh số bán hàng đáng thất vọng. Rõ ràng, dịch vụ giao đồ ăn của Douyin chưa được chuẩn bị đầy đủ để cạnh tranh trực tiếp với những đối thủ như Meituan và Ele.me. Xét cho cùng, giao đồ ăn không phải là ngành kinh doanh dựa vào lưu lượng truy cập và Douyin thiếu khả năng giao hàng từ đầu đến cuối. Hơn nữa, việc người dùng Douyin đặt đồ ăn trên ứng dụng không phải là mục tiêu của họ khi sử dụng nền tảng này. Cũng chính vì vậy, việc mở rộng hoạt động kinh doanh giao đồ ăn là một kế hoạch khó khăn với ByteDance.

HẠN CHẾ THAM GIA CUỘC ĐUA AI

ByteDance đang tập trung lại vào các lĩnh vực kinh doanh thế mạnh của mình để đạt được thành công lâu dài

ByteDance, đang đối mặt với sự sụt giảm về tốc độ tăng trưởng doanh thu, cần phải kiểm soát chặt chẽ chi phí và lợi tức đầu tư. Công ty đang trở nên thận trọng hơn trong việc theo đuổi xu hướng phát triển trí tuệ nhân tạo cùng những đối thủ lớn khác trên thế giới.

Vào ngày 9/2, Phòng thí nghiệm AI của ByteDance đã từ chối tham gia vào việc phát triển các sản phẩm AI tổng hợp tương tự như ChatGPT. Tuy nhiên, vào cuối tháng 2, ByteDance được cho là đã huy động các nhà nghiên cứu từ bộ phận tìm kiếm và đổi mới, dẫn đầu bởi Zhu Wenjia, người đứng đầu công nghệ sản phẩm tại TikTok, để phát triển hai mô hình lớn về ngôn ngữ và hình ảnh.

Hơn nữa, ByteDance đã không đi theo con đường của Alibaba và Baidu, tích cực triển khai các mô hình lớn trong cả kịch bản B2B và B2C, tuyên bố sử dụng AI để định nghĩa lại tất cả các hoạt động kinh doanh. Thay vào đó, họ tập trung có chọn lọc vào các sản phẩm AI đàm thoại. Vào tháng 8, sản phẩm hội thoại AI đầu tiên của ByteDance, Doubao, đã được giới thiệu để thử nghiệm giới hạn. Nhiều báo cáo phương tiện truyền thông chỉ ra rằng hiệu suất của Doubao kém hơn so với các sản phẩm B2C mô hình lớn khác, phản ánh cách tiếp cận đo lường của ByteDance.

Trên thực tế, ByteDance là công ty tiên phong trong việc phân phối nội dung được cá nhân hóa. Gã khổng lồ này đã xây dựng một hệ sinh thái nội dung khổng lồ dựa trên thuật toán AI và là công ty dẫn đầu toàn cầu về công nghệ đề xuất thông minh. Rõ ràng, ByteDance là một trong những công ty được hưởng lợi lớn nhất từ những tiến bộ gần đây trong công nghệ AI.

Ngô Huyền