Một sự tri ân thấm đậm nghĩa tình

Tưởng như sự bận rộn với cuộc sống mưu sinh hôm nay sẽ khiến người ta quên đi quá khứ. Nhưng không, hằng năm những người lính ấy vẫn tìm đến với nhau để cùng ôn lại kỷ niệm của một thời vào sinh, ra tử. Và họ còn cùng nhau đi tìm hài cốt của đồng đội để đưa về cho gia đình, người thân- một sự tri ân thấm đậm nghĩa tình với những đồng đội đã hy sinh trong khi làm nghĩa vụ quốc tế cao cả, góp phần xoa dịu nỗi đau sau chiến tranh của các thân nhân, gia đình liệt sĩ.

Vào google để tìm thông tin mộ liệt sĩ

Theo lời giới thiệu của Đại tá Nguyễn Huy Phương, nguyên Phó trung đoàn trưởng Trung đoàn 94, Sư đoàn 307, chúng tôi tìm gặp cựu chiến binh (CCB) Nguyễn Văn Khả, Trưởng Ban liên lạc truyền thống CCB Sư đoàn 307 tại Khánh Hòa, hiện cư trú tại số nhà 1006, đường Lê Hồng Phong, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa. Ông là người thường xuyên vào google để tìm kiếm, thu thập thông tin mộ các liệt sĩ, sau đó theo nguyện vọng của gia đình ông lại giúp đỡ họ đưa hài cốt liệt sĩ về quê hương.

Đưa hài cốt liệt sĩ Hoàng Văn Đạt từ Nghĩa trang liệt sĩ huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai về Nghĩa trang liệt sĩ xã Xuân Hòa, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng.

CCB Nguyễn Văn Khả quê ở Khánh Hòa, nhập ngũ tháng 2-1986, sau khi huấn luyện ông được biên chế về Tiểu đoàn 6, Trung đoàn 94, Sư đoàn 307 đóng quân ở phía Bắc, tỉnh Preah Vihear, Campuchia và làm chiến sĩ quân lực. Công việc hằng ngày của ông là theo đoàn cán bộ đưa thương binh, tử sĩ từ tuyến đầu của mặt trận về tuyến sau để điều trị, đồng thời làm công tác chính sách khi liệt sĩ hy sinh. Tháng 4-1989 ông xuất ngũ về địa phương, sau đó theo học ngành kinh tế du lịch. Tốt nghiệp ra trường ông làm ở ngành du lịch của tỉnh Khánh Hòa được 4 năm thì chuyển sang kinh doanh xuất khẩu thủy sản và thực phẩm đông lạnh.

Công việc cứ thế trôi qua cho đến năm 2013, trong một lần đến Nghĩa trang liệt sĩ Châu Thành, tỉnh Tây Ninh viếng mộ người thân, CCB Nguyễn Văn Khả nhìn thấy có rất nhiều mộ liệt sĩ quê ở miền Trung và các tỉnh phía Bắc còn quy tập ở đây. Qua tìm hiểu, ông được biết đó là các mộ liệt sĩ do chưa có thông tin rõ ràng về tên, tuổi, quê quán hoặc có nhưng gia đình, người thân đã chuyển đi nơi khác nên cơ quan chức năng chưa thể liên lạc được. Sau chuyến đi ấy đã khiến ông suy nghĩ và bắt đầu dành nhiều thời gian tìm kiếm, thu thập thông tin phần mộ các liệt sĩ để giúp các gia đình đưa hài cốt liệt sĩ về quê hương.

Cất bốc, di dời hài cốt các liệt sĩ về quê hương.

Đầu tiên ông vào trang web nguoiduado.vn của thầy giáo Nguyễn Sỹ Hồ để tìm kiếm thông tin, sau đó đến các nghĩa trang liệt sĩ miền Nam, miền Trung và Tây Nguyên để tìm kiếm, xác định mộ liệt sĩ rồi phân loại theo địa bàn cư trú, xã, phường, huyện, tỉnh và đơn vị. Sau đó ông gọi điện cho đồng đội và CCB ở các địa phương (nơi ghi thông tin của liệt sĩ trên bia mộ) để liên lạc với các gia đình, người thân của liệt sĩ và thông báo cho họ biết mộ các liệt sĩ hiện nay đang ở đâu, có nguyện vọng đưa hài cốt liệt sĩ về gần với gia đình không để ông giúp đỡ làm các thủ tục hồ sơ, trình ký cơ quan chức năng cũng như lên kế hoạch đưa hài cốt liệt sĩ về quê nhà.

Với tình cảm thiêng liêng vì đồng đội và được Hội CCB tỉnh Khánh Hòa tạo điều kiện giúp đỡ cấp giấy giới thiệu đến những nơi cần thiết, từ năm 2013 đến nay, CCB Nguyễn Văn Khả đã cùng đồng đội thu thập, tìm kiếm được 265 mộ liệt sĩ ở các nghĩa trang tỉnh, thành phố phía Nam và miền Trung-Tây Nguyên. Đồng thời giúp đỡ các gia đình làm thủ tục hồ sơ di dời, đưa hài cốt liệt sĩ về các địa phương trong cả nước, trong đó có 85 liệt sĩ thuộc tỉnh Khánh Hòa. Có rất nhiều gia đình nhờ ông giúp đỡ mà sau 30 đến 40 năm kể từ ngày liệt sĩ hy sinh nay mới tìm thấy mộ.

Chia sẻ với chúng tôi, CCB Nguyễn Văn Khả cho biết: “Những năm tháng làm nghĩa vụ quốc tế bên chiến trường Campuchia tôi đã được chứng kiến nhiều thương binh nặng trước khi hy sinh còn thều thào nói: Nếu mình không qua khỏi, cố gắng đem hài cốt mình về cho gia đình nhé! Câu nói ấy đã thôi thúc tôi dành thời gian để thu thập thông tin mộ liệt sĩ ở các nghĩa trang và đưa họ về gần với quê hương, gia đình”.

Hạnh phúc của các gia đình khi đón nhận hài cốt liệt sĩ trở về

Đón nhận hài cốt của cha mình từ Nghĩa trang liệt sĩ huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai về quê hương sau 46 năm tìm kiếm, chị Hoàng Lệ Thủy ở bản Giới, xã Xuân Hòa, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng không khỏi xúc động cho biết: “Bố tôi là liệt sĩ Hoàng Văn Đạt, sinh năm 1931, người dân tộc Tày, năm 1949 ông nhập ngũ tham gia kháng chiến chống Pháp, sau khi chiến dịch Điện Biên Phủ thắng lợi, ông được giải ngũ theo diện vùng sâu, vùng xa. Tháng 12-1966 ông tái ngũ lần 2 nhưng sau đó lại được trở về địa phương, đến tháng 9-1968 ông tiếp tục tái ngũ lần 3 và vào mặt trận phía Nam, đến ngày 27-4-1970 thì ông hy sinh. Ngày 17-8-2016 được sự giúp đỡ của CCB Nguyễn Văn Khả cùng đồng đội, gia đình đã đưa được hài cốt của bố tôi về Nghĩa trang liệt sĩ quê nhà tại xã Xuân Hòa, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng”.

CCB Nguyễn Văn Khả (ở giữa).

Ông Nguyễn Minh Hùng, Chủ tịch Hội CCB thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa cho biết: “CCB Nguyễn Văn Khả là một hội viên rất nhiệt tình và trách nhiệm, anh là người nặng tình nghĩa với đồng đội. Mặc dù bị bệnh tiểu đường phải thường xuyên uống thuốc và kiêng cữ ăn uống, nhưng mỗi khi có thông tin mộ liệt sĩ cần được giúp đỡ anh đều nhiệt tình đi lại lo các thủ tục giấy tờ cho gia đình thân nhân liệt sĩ và giúp họ đưa hài cốt liệt sĩ về quê hương”.

Với những thành tích trong công tác thu thập thông tin, tìm kiếm và quy tập hài cốt các liệt sĩ, CCB Nguyễn Văn Khả đã được Ban chấp hành Hội CCB tỉnh Khánh Hòa tặng bằng khen trong phong trào Đền ơn đáp nghĩa và nhiều bằng khen, giấy khen khác ở các cấp trao tặng.

Bài, ảnh: MAI ĐÔNG

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Phóng sự Điều tra xem các tin, bài liên quan.