Kem bôi da từ dịch chiết lá mã đề, rau má: Sản phẩm sáng tạo của học sinh Trường THPT Việt Bắc

Theo đông y cây mã đề có công dụng trong điều trị một số bệnh như: tiểu ra máu, viêm cầu thận, sỏi niệu, viêm bàng quang cấp tính, lợi tiểu, ho, kiết lỵ, làm hưng phấn thần kinh… Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy cây mã đề có tác dụng khử trùng, chống viêm, làm se vết thương hở, xoa dịu cơn đau, ngứa hoặc mẩn đỏ trên da do côn trùng đốt… Trong rau má có chứa các hoạt chất sinh học tác dụng sát trùng, giải độc, thanh nhiệt và tái tạo các mô liên kết, giúp lên da non ở các vết thương nhanh chóng, chống oxy hóa làm chậm quá trình lão hóa… ngoài ra, còn giúp tăng cường trí nhớ cải thiện tuần hoàn và điều trị hiệu quả một số bệnh ngoài da.

Nhóm nghiên cứu tiến hành điều chế dịch chiết lá mã đề, rau má

Mã đề, rau má là 2 loại dược liệu sẵn có trên địa bàn tỉnh, tận dụng nguồn nguyên liệu này để phục vụ nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân, từ tháng 8 đến tháng 12/2022, nhóm nghiên cứu của Trường THPT Việt Bắc, thành phố Lạng Sơn gồm em Lê Như Quỳnh và Sầm Tống Giang lớp 11A3, dưới sự hướng dẫn của thầy Trần Trung Cần, giáo viên môn Hóa học đã nghiên cứu đề tài “Kem bôi da từ dịch chiết lá mã đề – rau má”.

Sau khi nghiên cứu tìm hiểu các tài liệu khoa học, kiến thức dân gian, nhóm nghiên cứu đã xây dựng công thức bào chế kem bôi da từ dịch chiết lá mã đề, rau má. Từ kết quả nghiên cứu, nhóm đã bắt tay vào thử nghiệm thực tế. Nguyên liệu để làm kem bôi da từ dịch chiết lá mã đề rau má là cây rau má, cây mã đề, dịch nha đam, dầu dừa, sáp ong, nước cất, cồn sinh học, sáp mềm mượt, sáp chống trôi…

Theo đó, lá, thân và rễ cây mã đề, rau má tươi được rửa sạch, phơi khô trong bóng râm nhằm giữ nguyên các dược chất trong nguyên liệu. Khi nguyên liệu đã khô được nghiền mịn rồi ngâm trong dung dịch cồn. Sau một thời gian ngâm thì lọc bỏ cặn, loại bỏ cồn để thu lấy dịch chiết mã đề, rau má. Trộn đều dịch chiết mã đề rau má với dịch nha đam, dầu dừa, sáp ong, sáp mềm mượt, sáp chống trôi rồi đun cách thủy. Khi nguyên liệu hóa lỏng hoàn toàn thì thêm bột nhũ hóa rồi ủ trong một thời gian nhất định để nguyên liệu không bị phân tầng.

Em Lê Như Quỳnh, trưởng nhóm nghiên cứu cho biết: Để có được công thức chuẩn, chúng em đã điều chỉnh tỷ lệ nguyên liệu, gia giảm các nguyên liệu rất nhiều lần. Sau hàng chục lần điều chỉnh mới tạo ra được kem bôi da có tính ổn định về chất lượng, đảm bảo tính thẩm mỹ, dễ bảo quản, sử dụng.

Thử nghiệm sản phẩm kem bôi da từ dịch chiết lá mã đề, rau má trực tiếp trên da đối với 350 tình nguyện viên trong thời gian 2 tuần cho thấy, sản phẩm không gây kích ứng, mẩn ngứa cho da, không gây nóng hoặc mẩn đỏ tại vị trí sử dụng. Kem bôi làm se các vết thương, xoa dịu cơn đau, ngứa hoặc mẩn đỏ trên da do côn trùng đốt; cầm máu, nhanh làm lành đối với vết thương hở; rất hiệu quả đối với vết thương do bỏng, các vết bầm tím nhanh chóng biến mất sau 2 đến 5 ngày sử dụng. Sau một thời gian dùng thử kem bôi da từ dịch chiết lá mã đề rau má, các tình nguyện viên đánh giá cao về tính hiệu quả khi dùng trên da.

Thầy Trần Trung Cần, giáo viên hướng dẫn nhóm nghiên cứu cho biết: Các bệnh ngoài da không chỉ gây khó chịu cho người mắc mà còn ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Kem bôi da từ dịch chiết lá mã đề, rau má không chỉ hiệu quả với các bệnh ngoài da mà còn giúp mau lành vết thương, mờ thâm, trị sẹo nhanh và làm mềm da.

Tại cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp tỉnh dành cho học sinh trung học năm học 2022 – 2023, đề tài “Kem bôi da từ dịch chiết lá mã đề – rau má” đã vượt qua hàng chục đề tài và xuất sắc đạt giải tư.

HOÀNG VƯƠNG