Giải Báo chí Quốc gia: Xứng tầm sân chơi nghiệp vụ của người làm báo

Sáng 5/10, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị tổng kết 17 năm Giải Báo chí Quốc gia và Tổng kết công tác hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao năm 2022; Triển khai chương trình hỗ trợ báo chí chất lượng cao năm 2023, 2024 đối với 19 tỉnh Miền Trung - Tây Nguyên.

Nguyên Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nguyên Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi; Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam Đỗ Thị Thu Hằng; Giám đốc Đài PT-TH Nghệ An, Chủ tịch Hội Nhà báo tỉnh Nghệ An Trần Minh Ngọc đồng chủ trì hội nghị.

Hội nghị do Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức tại TP.Vinh, tỉnh Nghệ An

Phát biểu khai mạc Hội nghị quy mô lớn được tổ chức tại tỉnh Nghệ An - quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi cho biết, trải qua 17 năm tổ chức, Giải Báo chí Quốc gia thu hút hơn 20.000 tác phẩm tham dự trong cả nước. Điều này cho thấy sức hút của giải ngày càng lớn, thu hút được sự quan tâm, tham gia của đông đảo người làm báo và công chúng.

"Các tác phẩm đoạt giải cao là những tác phẩm có sự đầu tư nghiêm túc, công phu, nhiều cách thức thể hiện sáng tạo, sinh động, hấp dẫn bạn đọc, thể hiện rõ năng lực chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo báo chí" - ông Nguyễn Đức Lợi nói.

Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi cho hay, đánh giá cao vai trò, vị trí và tầm quan trọng của Hội Nhà báo Việt Nam trong đời sống kinh tế - xã hội, từ nhiều năm nay, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm, tạo điều kiện cho Hội phát triển về chuyên môn, nghiệp vụ.

Trong đó, từ năm 1999 đến nay, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 3 quyết định hỗ trợ hoạt động sáng tạo, nâng cao chất lượng tác phẩm văn học nghệ thuật và báo chí.

Ngày 29/3/2007, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 369/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Giải Báo chí Quốc gia và giao Hội Nhà báo Việt Nam chủ trì, phối hợp với Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Thông tin và Truyền thông) và mời Ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương (nay là Ban Tuyên giáo Trung ương) tham gia thực hiện.

Công tác hỗ trợ sáng tạo tác phẩm báo chí chất lượng cao đã tạo được sự đồng thuận, gắn kết thi đua trong báo giới, tạo nên những tác phẩm có chiều sâu, phản ánh đậm nét mọi mặt của đời sống xã hội. Nhiều bài viết ngày càng giàu tính chiến đấu, tính giáo dục, định hướng tư tưởng chính trị cao, góp phần ổn định và phát triển xã hội, qua đó khẳng định rõ hơn vai trò, trách nhiệm và nghĩa vụ công dân của người làm báo.

Đến thời điểm hiện tại, cả nước có hơn 800 cơ quan báo chí in, hơn 40.000 người công tác trong ngành báo chí, trên 17.000 nhà báo được cấp thẻ hành nghề, số hội viên Hội Nhà báo Việt Nam đã lên tới gần 25.000 người.

Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi cho rằng:: "Các tác phẩm đoạt giải cao là những tác phẩm có sự đầu tư nghiêm túc, công phu, nhiều cách thức thể hiện sáng tạo, sinh động, hấp dẫn bạn đọc, thể hiện rõ năng lực chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo báo chí"

Tại hội nghị, các đại biểu tập trung thảo luận các vấn đề liên quan đến việc đánh giá kết quả của Giải Báo chí Quốc gia qua 17 năm triển khai; những vấn đề vướng mắc và bất cập hiện nay cùng các giải pháp, kiến nghị nhằm đổi mới chất lượng của Giải; phạm vi đề tài được khuyến khích và sự phù hợp với môi trường tác nghiệp, tạo không gian sáng tạo thoải mái cho báo chí, phục vụ tốt công tác tuyên truyền của Đảng bộ, chính quyền địa phương.

Làm rõ đóng góp của Chương trình hỗ trợ sáng tạo tác phẩm báo chí chất lượng cao đối với việc củng cố chuyên môn, nâng cao nghiệp vụ cho các nhà báo trong quá trình tác nghiệp, tăng cường chất lượng sản phẩm của cơ quan báo chí, phục vụ hiệu quả các kế hoạch công tác của đơn vị và nhiệm vụ chính trị của địa phương; việc tuyển chọn các tác phẩm báo chí chất lượng cao tham gia Giải Báo chí Quốc gia, giải báo chí tỉnh và các giải báo chí chuyên ngành khác; các quy trình, quy định trong thẩm định tác phẩm; thủ tục ký hợp đồng, thanh quyết toán và các vấn đề tài chính - kế toán.

Phát biểu về những vấn đề đặt ra và giải pháp nâng cao chất lượng Giải báo chí Quốc gia hiện nay, Trưởng Ban Nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam Đỗ Thị Thu Hằng cho biết, chuyển đổi số đã và đang diễn ra mạnh mẽ trong nhiều cơ quan báo chí, với nhiều phương thức làm báo hiện đại, ứng dụng công nghệ cao được áp dụng.

Trưởng Ban Nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam Đỗ Thị Thu Hằng phát biểu về những vấn đề đặt ra, giải pháp nâng cao chất lượng Giải báo chí Quốc gia hiện nay

Theo bà Hằng, hết sức cần thiết hướng đến việc dung nạp nhiều sản phẩm báo chí với phương thức thể hiện mới, đang được công chúng đón nhận rộng rãi, như sản phẩm báo chí chuyên đề, đa phương tiện, đa loại hình, đa nền tảng; mức giải thưởng cần được tăng lên để kịp thời cổ vũ, động viên, tôn vinh lao động sáng tạo của các nhà báo.

"Giải Báo chí Quốc gia được báo giới nói riêng và xã hội nói chung hưởng ứng và đón nhận hàng năm, đã và đang có tác dụng to lớn, cổ vũ tinh thần thi đua lao động sáng tạo của các nhà báo. Qua đó, phát hiện và tôn vinh những tài năng, sự tâm huyết của những chiến sỹ trên mặt trận tư tưởng, xứng đáng với vai trò, vị thế của báo chí là vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng của Đảng và Nhà nước" - bà Hằng cho hay.

Tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo Hội Nhà báo các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên, phóng viên các cơ quan thông tấn, báo, đài trung ương đã có nhiều tham luận, thảo luận, báo cáo thông qua hình thức Tọa đàm, tập trung vào một số chủ đề như: Một vài kinh nghiệm về sáng tạo tác phẩm báo chí tham gia Giải Báo chí Quốc gia; tác động tích cực của Giải Báo chí Quốc gia đến đội ngũ những người làm báo; Giải Báo chí Quốc gia góp phần phát huy tinh thần cách mạng và là động lực nghề nghiệp cho nhà báo...

Liên quan đến vấn đề kinh phí ngân sách Nhà nước hỗ trợ hoạt động sáng tạo tác phẩm báo chí chất lượng cao đối với Hội Nhà báo 19 tỉnh, thành phố khu vực miền Trung - Tây Nguyên, Chánh Văn phòng Hội Nhà báo Việt Nam Phan Toàn Thắng thông tin, năm 2022 đã thực hiện và đề nghị quyết toán 3.244 triệu đồng. Mức chi trực tiếp cho tác giả trong khu vực Miền Trung – Tây Nguyên đạt tỷ lệ bình quân 65% (cao nhất là Đắk Lắk, 84%). Thu được 453 tác phẩm báo chí chất lượng cao.

Cũng theo ông Phan Toàn Thắng, Hội Nhà báo các tỉnh, thành phố chưa đủ khả năng kinh phí để tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ nghiệp vụ và chính trị cho hội viên. Do lực lượng phóng viên, biên tập viên ở báo, đài địa phương ít, phân bổ không đều, việc đi lại lấy tài liệu khó khăn, trong khi đó kinh phí, chế độ công tác phí lại eo hẹp, chế độ nhuận bút chưa thỏa đáng nên việc đi xa, đi sâu, ở lâu tại cơ sở bị hạn chế. Tin, bài phản ánh phong trào trên đài, báo chưa rộng khắp. Đặc biệt, ở những nơi xa xôi, hẻo lánh, vùng biên giới, hải đảo, việc đầu tư cho phóng viên đi thực tế nắm bắt, phản ánh kịp thời hơi thở của cuộc sống còn hạn chế nên trên mặt báo, trên sóng phát thanh, truyền hình địa phương còn thiếu vắng các sản phẩm báo chí có chất lượng cao. Vì vậy, để có tác phẩm báo chí chất lượng, cần thiết có sự hỗ trợ kinh phí cho các Hội Nhà báo địa phương, từ đó là đầu mối tập hợp bồi dưỡng nâng cao trình độ chính trị, nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp cho nhà báo.

Chánh Văn phòng Hội Nhà báo Việt Nam Phan Toàn Thắng phát biểu tại Hội nghị

Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi đánh giá cao các ý kiến thảo luận, đóng góp vào 2 chủ đề là tổng kết 17 năm Giải Báo chí Quốc gia và Tổng kết công tác hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao.

Đây là hai nội dung thiết thực, sát sườn với đời sống báo chí hiện nay, đặc biệt trong bối cảnh hoạt động báo chí thay đổi nhanh trong những năm gần đây, do đó việc tổng kết, đánh giá có vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng của tác phẩm tham dự và Giải Báo chí Quốc gia.'

"Làm báo trước hết là làm nghề, thể hiện trách nhiệm cung cấp thông tin cho xã hội; đồng thời tham gia Giải Báo chí Quốc gia là tham gia sân chơi nghề nghiệp lớn nhất, có uy tín nhất cho những người làm báo trong nền báo chí cách mạng Việt Nam để rèn luyện, thử thách, cập nhật kiến thức, học hỏi kinh nghiệm giữa các nhà báo, cơ quan báo chí với nhau. Do đó, những ý kiến, gợi mở được trao đổi, thảo luận tại Hội nghị rất bổ ích cho những người làm báo" - ông Nguyễn Đức Lợi nhấn mạnh.

Quang Minh - Anh Tuấn