Đề nghị làm rõ thời gian hoàn thành tuyến metro số 1

Trong Văn bản 958, UBND TP.HCM kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) xem xét, báo cáo Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương cho phép Thành phố được điều chỉnh thời gian hoàn thành thi công tuyến metro số 1 và đưa vào vận hành thương mại trong năm 2024.

Chạy thử đoàn tàu tuyến metro số 1. Ảnh: MAUR.

Theo UBND TP.HCM: Tuyến metro số 1 đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương điều chỉnh tại Quyết định số 65 (ngày 8/2/2023) và UBND Thành phố phê duyệt điều chỉnh dự án tại Quyết định số 1358 (ngày 11/4/2023); trong đó thời điểm hoàn thành thi công là vào cuối quý IV/2023, thời gian kết thúc dự án từ năm 2024 - 2028.

Hiện nay, khối lượng thực hiện của toàn dự án đạt khoảng 97,5%, đã chạy thử toàn tuyến từ ga Bến Thành đến ga bến xe Suối Tiên và ngược lại vào cuối tháng 8/2023. Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR, chủ đầu tư) cùng các nhà thầu của dự án đã và đang nỗ lực tối đa bằng mọi nguồn lực có thể để tập trung hoàn thành công tác thi công dự án.

Để đưa dự án vào khai thác, vận hành khai thác thương mại, MAUR cần phải thực hiện các công tác như nghiệm thu hoàn thành, đánh giá và cấp chứng nhận an toàn hệ thống, bàn giao tài sản kết cấu hạ tầng, thực hiện các thủ tục kết thúc dự án. Các công tác này được triển khai trong năm 2024. Tuy nhiên, trong đầu năm 2024 dự án vẫn còn một số hoạt động như: thanh toán khối lượng còn lại, quyết toán các hợp đồng thi công, tư vấn, các hạng mục còn lại, hỗ trợ vận hành, bảo dưỡng, thời gian thông báo khiếm khuyết của dự án…

“Về cơ bản, các nội dung cần phải tiếp tục thực hiện nêu trên nhằm hoàn thành toàn bộ một số công việc thi công còn lại có lấn sang nửa đầu năm 2024, nhưng vẫn nằm trong khung thời gian đến hết năm 2028 theo Quyết định 65 của Thủ tướng Chính phủ. Để đảm bảo pháp lý, UBND Thành phố nhận thấy cần phải tiến hành công tác điều chỉnh nội hàm của thời gian thực hiện dự án với việc điều chỉnh thời gian hoàn thành thi công dự án và đưa dự án vào vận hành thương mại trong năm 2024. Việc điều chỉnh này không ảnh hưởng khung thời gian thực hiện dự án đến năm 2028 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt”, Văn bản 958 của UBND TP.HCM cho biết.

Tuyến metro số 1 đã nhiều lần lùi thời gian hoàn thành, đến nay vẫn chưa thể đưa vào khai thác. Ảnh: MAUR.

Trong khi đó, trong Văn bản số 1590 phúc đáp kiến nghị nói trên của UBND TP.HCM, Bộ KHĐT cho rằng, nội dung kiến nghị chưa rõ ràng, cần rà soát, xác định rõ mốc thời gian cụ thể trong năm 2024 hoàn thành việc thi công dự án. Bộ KHĐT đề nghị UBND TP.HCM bổ sung nội dung khẳng định việc điều chỉnh thời gian thực hiện dự án có làm thay đổi nội dung còn lại của Quyết định chủ trương đầu tư (Quyết định 65) đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt hay không. Đồng thời, bổ sung ý kiến của nhà tài trợ về việc điều chỉnh thời gian thực hiện dự án; làm rõ việc điều chỉnh thời gian thực hiện dự án có dẫn tới phải điều chỉnh nội dung Thỏa thuận vay JICA cho dự án hay không.

Ngoài ra Bộ KHĐT cũng đề nghị UBND TP.HCM rà soát, xác định các chi phí do điều chỉnh thời gian thực hiện dự án và chịu trách nhiệm chi trả các chi phí phát sinh đó, làm rõ hiệu quả đầu tư của dự án trong trường hợp có phát sinh các chi phí này. Rà soát kỹ khối lượng công việc còn lại cần phải hoàn thành để xác định chính xác tiến độ thực hiện dự án và cam kết thực hiện theo đúng tiến độ đề xuất, tránh gia hạn nhiều lần.

Tuyến đường sắt đô thị số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) có tổng chiều dài 19,7 km (đoạn đi ngầm 2,6 km, đoạn đi cao 17,1 km) với 14 nhà ga (3 nhà ga ngầm, 11 nhà ga trên cao và 1 depot); tổng mức đầu tư 43.757 tỷ đồng. Theo đại diện MAUR, giải ngân đầu tư dự án đến nay đạt 29.3218/43.757 tỷ đồng (đạt 66,77%); thi công đoạn ngầm từ ga Bến Thành đến ga Nhà hát Thành phố đạt 99,99%, đoạn ngầm từ ga Nhà hát Thành phố đến ga Ba Son đạt 99,96%, đoạn trên cao và depot đạt 98,73%, gói mua sắm thiết bị cơ điện, đầu máy, toa xe, đường ray và bảo dưỡng đạt 95,85%...

Các lần điều chỉnh thời gian hoàn thành

Tuyến metro số 1 được thực hiện từ tháng 3/2007, dự kiến hoàn thành và đưa vào khai thác năm 2018. Sau đó lần lượt dự án được điều chỉnh thời gian hoàn thành vào quý 4/2021, quý 4/2022, quý 4/2023. Lần gần nhất, dự án được lùi thời gian hoàn thành và đưa vào khai thác thương mại vào tháng 7/2024.

Xuân Tình