Bộ Tài chính triển khai nhiều giải pháp thu ngân sách, phấn đấu đạt dự toán

Nguồn: Bộ Tài chính Đồ họa: Văn Chung

Thu ngân sách 10 tháng giảm 9,2% so với cùng kỳ

Theo Bộ Tài chính, tổng thu NSNN tháng 10 năm 2023 ước đạt 169,5 nghìn tỷ đồng. Trong đó: Thu nội địa ước đạt 145,5 nghìn tỷ đồng, cao hơn 73 nghìn tỷ đồng so với tháng trước. Thu từ dầu thô tháng 10 ước đạt 5,6 nghìn tỷ đồng. Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu tháng 10 ước đạt khoảng 18,5 nghìn tỷ đồng, trên cơ sở tổng số thu thuế ước đạt 30,5 nghìn tỷ đồng.

Sở dĩ, thu nội địa tháng 10 đạt cao hơn so với tháng trước, chủ yếu do một số khoản thu phát sinh trong quý III theo chế độ được kê khai nộp NSNN trong quý IV (như thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng của hộ kinh doanh, thu cổ tức, lợi nhuận...). Nếu loại trừ các khoản thu phát sinh theo quý này thì thu nội địa tháng 10 chỉ đạt 6,2% dự toán.

Thu về ngân sách hàng nghìn tỷ đồng qua thanh, kiểm tra

Tính đến ngày 15/10/2023, cơ quan Thuế đã thực hiện gần 50 nghìn cuộc thanh tra, kiểm tra; kiểm tra 476,2 nghìn hồ sơ khai thuế của doanh nghiệp. Qua đó, kiến nghị xử lý tài chính khoảng 47,2 nghìn tỷ đồng, trong đó thu nộp NSNN khoảng 12,6 nghìn tỷ đồng (đã nộp vào ngân sách khoảng 9,1 nghìn tỷ đồng), giảm khấu trừ và giảm lỗ gần 34,6 nghìn tỷ đồng, đôn đốc thu hồi và xử lý nợ đọng thuế ước đến hết tháng 10 đạt khoảng 38,8 nghìn tỷ đồng.

Cơ quan Hải quan đã thực hiện khoảng 1,5 nghìn cuộc thanh tra, kiểm tra, xử lý thu vào NSNN 852 tỷ đồng; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, bắt giữ 14,1 nghìn vụ vi phạm với giá trị hàng hóa khoảng 5,7 nghìn tỷ đồng, xử lý thu vào NSNN là 433,5 tỷ đồng.

Mặc dù tình hình kinh tế đã có nhiều khởi sắc trở lại từ đầu quý III/2023, song hoạt động sản xuất - kinh doanh của một số ngành công nghiệp chủ lực vẫn còn khó khăn; thị trường bất động sản chậm phục hồi; kết hợp với việc thực hiện các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất làm giảm thu ngân sách.

Lũy kế 10 tháng thu NSNN ước đạt 1.398,7 nghìn tỷ đồng, bằng 86,3% dự toán, giảm 9,2% so cùng kỳ năm 2022 (thu ngân sách trung ương ước đạt khoảng 88,9% dự toán; thu ngân sách địa phương ước đạt khoảng 83,3% dự toán).

Trong đó, lũy kế 10 tháng thu nội địa ước đạt 1.157,7 nghìn tỷ đồng, bằng 86,8% dự toán, giảm 5,9% so cùng kỳ năm 2022. Lũy kế 10 tháng, thu từ dầu thô ước đạt khoảng 51,4 nghìn tỷ đồng, bằng 122,3% dự toán, giảm 19,8% so cùng kỳ năm 2022. Về số thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu, thu 10 tháng ước đạt 188,8 nghìn tỷ đồng, bằng 79% dự toán, giảm 21,9% so cùng kỳ năm 2022, trên cơ sở tổng số thu thuế ước đạt 300,4 nghìn tỷ đồng, bằng 70,7% dự toán, giảm 17,2% so cùng kỳ; hoàn thuế giá trị gia tăng theo chế độ khoảng 111,6 nghìn tỷ đồng, bằng 60% dự toán.

Có tới 56 địa phương thu thấp hơn so cùng kỳ

Qua phân tích của Bộ Tài chính, trong tổng số thu nội địa, không kể thu tiền sử dụng đất, thu xổ số kiến thiết, thu hồi vốn, thu cổ tức, lợi nhuận, lợi nhuận sau thuế và chênh lệch thu, chi của Ngân hàng Nhà nước, số thu thuế, phí nội địa ước đạt 85,7% dự toán, giảm 3,9% so cùng kỳ. Trong đó, một số khoản thu tiến độ đạt thấp so dự toán và giảm so cùng kỳ, như: thu thuế bảo vệ môi trường ước đạt 47,6% dự toán, giảm 22,1% so cùng kỳ; các loại phí, lệ phí ước đạt 78,8% dự toán, giảm 13,2% so cùng kỳ; các khoản thu về nhà, đất ước đạt 67,3% dự toán, giảm 43,3% so cùng kỳ.

Riêng các khoản thu trực tiếp từ 3 khu vực sản xuất - kinh doanh, chiếm 53,3% dự toán tổng số thu nội địa, ước đạt 85,5% dự toán, giảm 2,9% so cùng kỳ. Không kể thuế thu nhập doanh nghiệp (chiếm gần 45,2% tổng số thu từ khu vực sản xuất kinh doanh đạt khá so dự toán do doanh nghiệp đã tạm nộp 5/5 kỳ theo quy định), thì số thu của 3 khu vực này chỉ bằng 92,7% cùng kỳ.

Về số thu trên địa bàn, ước tính có 24 địa phương thực hiện thu nội địa 10 tháng đạt trên 86% dự toán; 7 địa phương có tăng trưởng thu so cùng kỳ, trong khi có tới 56 địa phương thu thấp hơn so cùng kỳ.

Cùng với thu nội địa giảm, thì số thu thuế xuất nhập khẩu cũng giảm do kim ngạch xuất nhập khẩu thấp hơn so với cùng kỳ. Lũy kế 10 tháng giảm thu khoảng gần 22% so với cùng kỳ năm 2022. Bộ Tài chính cho biết, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa tính đến ngày 15/10/2023 đạt 522,9 tỷ USD, giảm 10,9% so cùng kỳ năm 2022. Riêng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa có thuế giảm 17,2% so cùng kỳ.

Trong đó, một số mặt hàng nhập khẩu có thuế đóng góp số thu lớn cho ngân sách giảm mạnh, tác động làm giảm nguồn thu NSNN khoảng 35 nghìn tỷ đồng so cùng kỳ (nhóm các mặt hàng nhập khẩu nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng nhập khẩu phục vụ sản xuất, giảm thu khoảng 33,9 nghìn tỷ đồng; nhóm xăng dầu nhập khẩu giảm thu khoảng 1 nghìn tỷ đồng....).

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, toàn ngành Tài chính sẽ nỗ lực để phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ tài chính - NSNN đề ra, trong đó nhiệm vụ thu ngân sách là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Bên cạnh triển khai các giải pháp nhằm tăng thu ngân sách, Bộ Tài chính tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp trong thực hiện miễn, giảm, gia hạn nhiều khoản thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất. Việc hỗ trợ doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, từ đó có nguồn thu bền vững cho NSNN./.

Chi 6,96 nghìn tỷ đồng hỗ trợ các địa phương

Về chi NSNN, theo Bộ Tài chính, tổng chi cân đối NSNN tháng 10 ước đạt 118 nghìn tỷ đồng. Lũy kế chi 10 tháng đạt khoảng 1.357,6 nghìn tỷ đồng, bằng 65,4% dự toán, tăng 11,4% so cùng kỳ năm 2022.

Trong đó: chi đầu tư phát triển ước đạt khoảng 401,9 nghìn tỷ đồng, bằng 55,3% dự toán Quốc hội quyết định, bằng 56,84% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, tăng 35% so cùng kỳ.

Trong 10 tháng qua, các nhiệm vụ chi ngân sách được thực hiện theo dự toán, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý nhà nước và thanh toán các khoản nợ đến hạn, đảm bảo kinh phí phòng, chống dịch, các nhiệm vụ chi an sinh xã hội, chăm lo cho các đối tượng hưởng lương, lương hưu và trợ cấp xã hội từ NSNN.

Bên cạnh đó, đã chủ động nguồn thực hiện tăng lương tối thiểu (từ 1.490.000 đồng/tháng lên 1.800.000 đồng/tháng) cho các đối tượng hưởng lương từ NSNN và tăng lương hưu, trợ cấp từ 1/7/2023.

Ngân sách trung ương đã chi từ dự phòng 6,96 nghìn tỷ đồng, trong đó hỗ trợ 4 nghìn tỷ đồng cho các địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long để phòng, chống sạt lở bờ sông, bờ biển; 1,88 nghìn tỷ đồng hỗ trợ các địa phương để phòng, chống dịch và hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 phòng, chống dịch bệnh khác; chi hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản để khôi phục sản xuất ở vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh…

Bên cạnh đó, thực hiện quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã xuất cấp gần 21,56 nghìn tấn gạo dự trữ quốc gia để khắc phục hậu quả thiên tai, cứu trợ, cứu đói cho nhân dân trong dịp Tết Nguyên đán và giáp hạt đầu năm.

Về cân đối NSNN, cân đối ngân sách trung ương và ngân sách các cấp địa phương được đảm bảo. Tính đến ngày 27/10/2023, đã phát hành 264,4 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, kỳ hạn bình quân 12,32 năm, lãi suất bình quân 3,3%/năm./.

Minh Anh