Xuất khẩu: Tăng không bền vững

Hàng loạt kiến nghị, đề xuất nhằm tháo gỡ khó khăn cho xuất khẩu đã được bàn ở hội nghị giao ban xuất khẩu tổ chức vào ngày 27-7, tại TPHCM. Nói không với tôm tạp chất Ông Nguyễn Thành Biên, Thứ trưởng Bộ Công Thương, cho biết: Tổng kim ngạch xuất khẩu 7 tháng ước đạt 32,3 tỉ USD (giảm 13,4% so với cùng kỳ năm trước). Hầu hết các nhóm hàng đều sụt giảm kim ngạch như nông – thủy sản đạt 7,13 tỉ USD (giảm 8,2%); nhiên liệu khoáng sản xấp xỉ 5 tỉ USD (giảm 40,1%); công nghiệp chế biến đạt 20,2 tỉ USD (giảm 4,7%). Chế biến hải sản xuất khẩu ở Công ty Hai Thanh (TPHCM). Ảnh: H.THÚY Trong số các ngành có kim ngạch xuất khẩu tăng, ngoài dệt may và da giày có dấu hiệu phục hồi, còn lại một số ngành tăng trưởng không bền vững như xuất khẩu sắn và sản phẩm từ sắn tăng gấp 3 lần về lượng và 2 lần về giá với kim ngạch 400 triệu USD (vượt cả rau quả, chè, tiêu) nhưng lại phụ thuộc duy nhất vào thị trường Trung Quốc. Gạo xuất khẩu của VN cũng phải cạnh tranh với gạo Thái Lan khi nước này còn tồn kho khoảng 5 triệu tấn và chuẩn bị đấu thầu cung cấp cho Philippines với giá rẻ. Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến thủy sản VN (VASEP) Trương Đình Hòe cho hay: Nan giải nhất từ nay đến cuối năm là phải đẩy mạnh xuất khẩu tôm vì thị trường ngày càng bị thu hẹp. Ngày 29-7, hiệp hội sẽ tổ chức hội nghị kết nối những doanh nghiệp (DN) “Nói không với tôm tạp chất”, nghĩa là không thu mua, không chế biến, không xuất khẩu và lần đầu tiên lập danh sách công bố những DN xuất khẩu uy tín. Song VASEP cũng kiến nghị: Từ ngày 1-1-2010, Liên hiệp châu Âu (EU) chính thức áp dụng điều luật chống đánh bắt, kinh doanh sản phẩm cá bất hợp pháp. Những quốc gia là thành viên của Ủy ban Nghề cá Tây Thái Bình Dương sẽ có giấy chứng nhận cá hợp pháp. Bộ Công Thương nên đề nghị hoãn thời gian áp dụng và xúc tiến các điều kiện để VN gia nhập ủy ban trên. Nên sớm có kho ngoại quan ở nước ngoài Ông Trần Quốc Mạnh, Phó Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ TPHCM, chia sẻ: Để hỗ trợ DN xuất khẩu, hội có đề án xây dựng chợ sản phẩm đồ gỗ và nguyên phụ liệu tại huyện Củ Chi - TPHCM. Bên cạnh đó, biện pháp cấp bách hiện nay là Chính phủ nên hỗ trợ thành lập kho ngoại quan ở nước ngoài để cho DN gửi hàng. Ông Văn Thanh Huy, Chủ tịch HĐQT Công ty Xuất nhập khẩu Đắk Lắk, bức xúc: VN có chỗ đứng tại sàn giao dịch cà phê ở London (Anh) và chiếm 50% sản lượng xuất khẩu của thế giới, đứng đầu về cà phê Robica nhưng vẫn chưa thể gửi hàng vào kho ngoại quan của sàn giao dịch này vì thiếu sự can thiệp của Chính phủ. Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thị Hồng cũng thông tin: Để hỗ trợ các DN TP xuất khẩu hàng hóa, TPHCM đã giao Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn mở văn phòng ở Nhật Bản. TPHCM đang đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa sang Campuchia nhưng thuế suất hàng chính ngạch ở Campuchia hiện rất cao vì thế cần sự hỗ trợ của Chính phủ. Một kiến nghị được nhiều đại biểu đề xuất là nên thay đổi nội dung chương trình xúc tiến thương mại quốc gia. Không nên hỗ trợ kinh phí tham dự hội chợ quốc tế kết hợp du lịch mà nên khuyến khích các DN giới thiệu sản phẩm mới tại hội chợ. “Quan trọng nhất là cách tổ chức mang lại hiệu quả, cơ chế thông thoáng. Rất nhiều DN than đến khi nhận được tiền hỗ trợ của Bộ Tài chính thì DN cũng mất cơ hội xuất khẩu”- ông Trần Vinh Nhung, Phó Giám đốc Sở Công Thương TPHCM, nói. Theo Bộ Công Thương, kim ngạch xuất khẩu năm 2009 có thể đạt khoảng 61 tỉ USD. Trong trường hợp kinh tế thế giới phục hồi vào đầu quý IV và giá dầu thô trên 70 USD/thùng, kim ngạch xuất khẩu có khả năng đạt khoảng 64,7 tỉ USD, tăng 3% so với năm trước. Xây dựng đề án thí điểm “Bảo hiểm tín dụng xuất khẩu” Trả lời các kiến nghị của DN về thay đổi giờ điện cao điểm, Thứ trưởng Nguyễn Thành Biên cho biết: Bộ đã gửi văn bản đề xuất giảm 20% giá điện giờ cao điểm cho các DN sản xuất xuất khẩu. Cuối tháng 9, Trung tâm Thông tin Thương mại sẽ thực hiện kết nối cổng thông tin E-showroom với cổng thông tin Alibaba, sàn giao dịch thương mại điện tử tập trung người mua – người bán lớn nhất thế giới nhằm giới thiệu các DN xuất khẩu của VN. Đồng thời phối hợp với Bộ Tài chính triển khai xây dựng đề án thí điểm “Bảo hiểm tín dụng xuất khẩu” tại VN, dự kiến thực hiện trong quý IV/2009 hoặc đầu năm 2010. Tr.Bảo