Xuất khẩu cà phê thuận lợi, Việt Nam đẩy mạnh chế biến sâu, sản xuất xanh

Theo Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), kết thúc tuần giao dịch 23 - 29/10, giá cà phê đảo chiều giảm sau hai tuần tăng liên tiếp. Trong đó, giá Robusta mất 3,87% và giá Arabica thấp hơn 2,6% so với tham chiếu. Triển vọng nguồn cung tích cực tại cả hai quốc gia sản xuất cà phê lớn nhất thế giới gây sức ép lên giá.

Giá cà phê giảm nhẹ trong tuần vừa qua

Mưa đã giảm tại khu vực trồng cà phê chính của Việt Nam, thay vào đó là thời tiết khô ráo tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân đẩy mạnh tiến độ thu hoạch vụ mới. Điều này cũng đưa đến kỳ vọng cà phê vụ mới sớm được bổ sung ra thị trường, từ đó giảm bớt khó khăn trong xuất khẩu cà phê tại Việt Nam.

Tại Brazil, mưa trở lại khu vực canh tác chính, giúp cây cà phê có điều kiện phát triển tốt hơn. Đồng thời, dữ liệu xuất khẩu cà phê tại quốc gia này cũng đang cho thấy sự tích cực. Theo Hiệp hội Những nhà Xuất khẩu Cà phê Brazil (CECAFE), trong 25 ngày đầu tháng 10, Brazil đã xuất đi 3,52 triệu bao cà phê, tăng mạnh so với mức 2,09 triệu bao trong cùng kỳ tháng trước.

Tuy vậy, mưa lan rộng tại Brazil cũng khiến vận chuyển cà phê khó khăn hơn, từ đó hạn chế đà giảm của giá. Các nhà xuất khẩu cà phê tiếp tục lo lắng về tình trạng thiếu hụt xe tải và container.

Tại thị trường nội địa, khép lại tuần trước (23 - 29/10), giá cà phê nội địa giảm trung bình 600 đồng/kg. Tuy nhiên, ghi nhận sáng nay (30/10), giá cà phê tại Tây Nguyên đi ngang so với hôm qua, dao động khoảng 58.700 - 59.500 đồng/kg. Hiện nay, người dân tại các vùng trồng đang tiến hành thu hái cà phê chín bói.

Xuất khẩu cà phê nhìn chung vẫn gặp nhiều thuận lợi (Ảnh: TTXVN)

Dù có sự sụt giảm nhẹ trong tuần vừa qua, song xuất khẩu cà phê nhìn chung đang gặp nhiều thuận lợi nhờ giá tăng cao.

Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp cà phê Việt Nam đã “bắt tay” với nhà đầu tư nước ngoài, nhất là nhà đầu tư EU để nâng cao năng lực chế biến cà phê. Cụ thể, Công ty Cổ phần Tập đoàn Intimex đang có 13 nhà máy chế biến cà phê nhân ở những vùng nguyên liệu trọng điểm, nhưng Công ty còn sở hữu nhà máy chế biến cà phê hòa tan Intimex Bình Dương, được đầu tư xây dựng trên dây chuyên công nghệ tiên tiến của Tập đoàn GEA Niro (Đan Mạnh).

Hoặc, một số doanh nghiệp nước ngoài cũng đã rót vốn vào Việt Nam để xây dựng nhà máy chế biến cà phê xuất khẩu. Mới đây, 2 doanh nghiệp châu Âu là Louis Dreyfus Company (LDC) và Instanta Sp. z o.o. (Instanta) đã đưa vào hoạt động liên doanh ILD Coffee Việt Nam với nhà máy chế biến cà phê có công suất 5.600 tấn/năm tại Bình Dương…

Ngoài ra, đứng trước những thách thức từ thị trường, biến đổi khí hậu, Quy định chống phá rừng châu Âu (EUDR) của Ủy ban châu Âu ban hành,… ngành cà phê Việt đang dần chuyển sang chặng đường tăng trưởng xanh, minh bạch, trách nhiệm hướng tới tăng sức cạnh tranh trên thị trường thế giới.

Thống kê của Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), tính đến năm 2022, có khoảng 26,14% diện tích cà phê của Việt Nam được cấp các chứng nhận trong sản xuất cà phê tiêu chuẩn và bền vững gồm: 4C UTZ Certified, VietGAP, Organic, Rainforest Alliance, FLO, GlobalGAP, FairTrade và HACCP.

Trong đó, Đắk Lắk đang có 45.674ha cà phê được áp dụng quy trình sản xuất bền vững có chứng nhận. Tại Gia Lai ngoài 36.620ha cà phê sản xuất theo các tiêu chuẩn chứng nhận, tỉnh còn có trên 12.069ha cà phê ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước...

Quảng Trị cũng thực hiện dự án “Cà phê nông lâm kết hợp” ở huyện Hướng Hóa. Thông qua mô hình cà phê nông lâm kết hợp bền vững, chất lượng cao, công bằng và thân thiện với rừng, dự án được kỳ vọng sẽ giúp cải thiện sinh kế cho các hộ sản xuất cà phê quy mô nhỏ ở huyện; góp phần giảm thiểu tính dễ bị tổn thương và quản lý hiệu quả diện tích rừng tự nhiên.

Đặc biệt, việc chuyển đổi sang mô hình nông lâm kết hợp hữu cơ sẽ hỗ trợ cho kế hoạch thích ứng quốc gia của Việt Nam. Lượng các bon hấp thụ được có thể giúp Việt Nam đáp ứng các đóng góp do quốc gia tự quyết định nhằm giảm 9% phát thải khí nhà kính so với kịch bản phát triển thông thường.

Đầu năm nay, 3 dự án sản xuất cà phê phát thải thấp được khởi động Tây Nguyên. Theo đó, hơn 48.000 nông dân sẽ được nâng cao năng lực sản xuất, đa dạng hóa cây trồng, tiếp thu và thực hành các biện pháp sản xuất bền vững. Từ đó, cải thiện điều kiện vườn trồng, bảo tồn tài nguyên đất và nước, và cải thiện thu nhập.

Bảo Ngọc