Xuân phân năm nay rơi vào ngày nào, sẽ có thay đổi gì về thời tiết và trong tự nhiên?

Theo cách giải thích đơn giản thì điểm phân tháng 3 - vẫn gọi là Xuân phân - đánh dấu thời điểm Mặt Trời đi ngang qua phía trên đường xích đạo của Trái Đất trong lúc di chuyển từ Nam lên Bắc. Theo khoa học phương Tây thì đây là thời điểm bắt đầu mùa Xuân ở Bắc Bán cầu (bao gồm cả nước ta).

Năm nay, điểm Xuân phân ở nước ta là lúc 10:06’ ngày 20/3 (do những múi giờ khác nhau nên thời điểm này ở mỗi nước cũng lệch nhau, ví dụ ở nhiều nơi tại Mỹ thì điểm Xuân phân năm nay rơi vào 19/3). Dù Xuân phân không phải là một ngày nhưng chúng ta vẫn quen gọi ngày có điểm đó là ngày Xuân phân.

Xuân phân được coi là thời điểm bắt đầu mùa Xuân, theo khoa học phương Tây. Ảnh minh họa: Fordham Edu.

Nhưng dù ở đâu trên Trái Đất thì con người cũng sẽ thấy một số thay đổi kể từ ngày Xuân phân.

Theo trang Earth Sky, vào điểm phân, 2 bán cầu nhận được lượng ánh nắng bằng nhau. Ngày và đêm cũng dài bằng nhau (không thực sự bằng nhau 100%, vì con người ngày xưa chưa có cách tính cực kỳ chính xác nên thấy là bằng nhau). Thực tế, ngay cả từ "điểm phân" trong tiếng Anh (equinox) cũng thể hiện điều này: Nó bắt nguồn từ những từ tiếng Latin là aequus (bằng nhau) và nox (đêm).

Trong ngày có điểm phân, chúng ta cũng được chứng kiến hoàng hôn nhanh nhất của năm. “Nhanh nhất” ở đây là tính theo khoảng thời gian để Mặt Trời lặn hoàn toàn xuống dưới đường chân trời.

Mặt Trời lặn ở Manchester (Anh) vào ngày Xuân phân năm 2022. Ảnh: Anthony Devlin/ Getty Images.

Còn có một hiện tượng nữa vào ngày có điểm phân, đó là Mặt Trời mọc chính xác ở hướng Đông và lặn chính xác ở hướng Tây dù bạn đang sống ở đâu trên Trái Đất. Đây không phải là chuyện tất nhiên đâu, vì vào những ngày bình thường trong năm (không phải Xuân phân và Thu phân), Mặt Trời mọc và lặn hơi lệch một chút chứ không chính xác hướng Đông và hướng Tây.

Kể từ ngày Xuân phân, ở Bắc Bán cầu, Mặt Trời mọc sớm hơn, lặn muộn hơn, hoa nở và cây cối đâm chồi nhiều hơn. Điều chúng ta thấy rõ nhất là thời tiết bắt đầu ấm hơn, nếu có những đợt lạnh thì cũng không lạnh như vài tháng trước đó nữa.

Thục Hân

Theo nhiều nguồn tin