Xét xử vụ Việt Á: Lời khai về thương vụ kit test trị giá triệu USD và 40% 'hoa hồng'

Theo cáo buộc, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thủy (Chuyên viên Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam) và Nguyễn Bạch Thùy Linh (Giám đốc Công ty TNHH MTV SNB Holdings) đã gợi ý để Công ty Capitaland (thuộc Chính phủ Singapore) ký hợp đồng mua test xét nghiệm của Công ty Việt Á trị giá 1 triệu USD để tặng Chính phủ Việt Nam với mục đích hưởng lợi bất chính.

Bên phía Công ty Capitaland yêu cầu phải có đại diện phải và có Thư cảm ơn của Chính phủ Việt Nam hoặc đại diện Chính phủ Việt Nam phải có mặt tại buổi lễ tiếp nhận ủng hộ, nhằm tăng uy tín cho doanh nghiệp trên thị trường Việt Nam.

Bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thủy bị dẫn giải tới phiên xử.

Điều kiện này Phan Quốc Việt (Chủ tịch, kiêm Tổng giám đốc Công ty Việt Á) không thực hiện được nên ông chủ Việt Á đồng ý chi 40% giá trị hợp đồng để Thủy thực hiện tác động, can thiệp theo đề nghị của doanh nghiệp có vốn nước ngoài.

"Nguyễn Thị Thanh Thủy đã lợi dụng mối quan hệ cá nhân với lãnh đạo cấp cao thuộc Chính phủ để can thiệp, tác động Nguyễn Thanh Long, khi đó là Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế có mặt tại buổi lễ trao test xét nghiệm Công ty Capitaland ủng hộ Chính phủ Việt Nam, theo đúng yêu cầu của Công ty Capitaland" - cáo trạng nêu rõ.

Sau khi Capitaland thanh toán tiền mua test xét nghiệm, Phan Quốc Việt đã chuyển tiền hoa hồng theo đúng thỏa thuận, hơn 8 tỉ đồng. Trong đó, bị cáo Thủy hưởng lợi 2 tỉ đồng, bị cáo Linh hưởng lợi 6 tỉ đồng.

Viện kiểm sát (VKS) cáo buộc, hành vi của Nguyễn Thị Thanh Thủy và Nguyễn Bạch Thùy Linh đã phạm vào tội “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi”, quy định tại khoản, 3 Điều 366 – Bộ luật Hình sự.

Trả lời HĐXX về lý do quen biết bị cáo Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Bộ Y tế), bị cáo Thủy khai rằng, trước đây bị cáo này dạy học ở Tuyên Quang, thường hay về bộ tập huấn nên quen...

Cựu Chuyên viên NXB Giáo dục Việt Nam Nguyễn Thị Thanh Thủy khai báo tại tòa.

Tại bục khai báo, bị cáo Thủy nghẹn ngào nhận sai và khai khi đó bị cáo Linh hỏi bị cáo có biết Công ty Việt Á không, Linh muốn làm xuất khẩu test. Bị cáo đã giới thiệu cho Việt Á bán test xét nghiệm. Quá trình thương thảo hợp đồng ra sao bị cáo không biết, bị cáo chỉ là người giới thiệu.

Khai tại tòa, bị cáo Thủy nói rằng Mai Hoàng là em họ bên ngoại của bị cáo, làm việc tại Công ty Capitaland (thuộc Chính phủ Singapore). Linh và Mai Hoàng quen nhau từ trước. Hai người đã trao đổi việc mua sản phẩm Việt Á để Công ty Capitaland tặng Chính phủ Việt Nam chống dịch từ trước đó rồi mới nói cho bị cáo biết.

Theo bị cáo Thủy, khi đó bà Mai Hoàng có nói về việc làm công văn gửi Bộ Y tế và một số cơ quan (về việc trao tặng test xét nghiệm -PV) nhưng không được trả lời và nhờ bị cáo giúp. Bị cáo có nói chắc là đi chống dịch hết rồi để bị cáo hỏi cho.

Sau đó, Thủy gọi điện cho bị cáo Nguyễn Thanh Long. “Anh Long chỉ nói đúng một câu: Theo quy định, tất cả nhận bên Mặt trận Tổ quốc rồi cúp máy và nhắn cho bị cáo số điện thoại của một lãnh đạo Mặt trận Tổ quốc” – cựu Chuyên viên NXB Giáo dục Việt Nam khai.

Khi lễ trao tặng diễn ra thì bị cáo Long có mặt. Trước hôm trao tặng, Thủy có gọi điện nhắn bị cáo Nguyễn Huỳnh (thư ký bị cáo Long) hỏi xem bị cáo Long có tham dự được không. Huỳnh xác nhận là bị cáo Long có lịch tham dự bên Mặt trận Tổ quốc.

Xong phi vụ mua bán kit test trị giá 1 triệu USD, tháng 4-2020, Thủy nhận được 2 tỉ đồng, “đó là Linh cám ơn” – bị cáo Thủy phân trần về lý do nhận tiền. Bị cáo Thủy nói thêm có từ chối nhưng rồi Linh cứ bảo cảm ơn nên vẫn nhận.

Đến tháng 9-2022, bị cáo Thủy trả lại số tiền đó. Lý do trả, nữ chuyên viên nói rằng khi vụ Việt Á xảy ra bị cáo “rất lo sợ vì việc mua bán không nắm được, không biết như thế nào”.

Bị cáo Thủy nói thêm rằng đã 1, 2 lần nói trả rồi nhưng Linh nói cám ơn, “bị cáo chưa có điều kiện trả lại. Bị cáo nhận thức sai trái và rất ân hận”.

Về phần mình, bị cáo Nguyễn Bạch Thùy Linh bật khóc nói rằng bị cáo chưa từng vi phạm pháp luật và chưa bao giờ nghĩ rằng mình lại vi phạm pháp luật. Bị cáo này phân trần, khi được Công ty Việt Á trích lại 40% giá trị hợp đồng mua bán kit xét nghiệm thì bị cáo nhận thức đây là "hoạt động bình thường của công ty khi làm ăn kinh doanh". Nhưng khi làm việc với CQĐT, bị cáo đã hiểu ra và tự nguyện chấp hành mọi yêu cầu.

“Bị cáo đang bị bệnh hiểm nghèo, bị ung thư đã di căn lên phổi, xin HĐXX xem xét” - nữ bị cáo nói trong nước mắt. Trả lời HĐXX, bị cáo Linh thừa nhận các nội dung cáo trạng truy tố và nói rằng đã nhận thức được sai phạm. Sau khi bị cáo Thủy trả lại 2 tỉ đồng, bị cáo đã nộp 8 tỉ đồng khắc phục hậu quả.