Xét xử phúc thẩm ông chủ Việt Á Phan Quốc Việt và cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long

Hôm nay, ngày 15-5, Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội đưa vụ án liên quan đến kit test Việt Á ra xét xử theo đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long và 10 bị cáo liên quan cùng một số tổ chức, cá nhân có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 3 ngày.

Hội đồng xét xử (HĐXX) phiên phúc thẩm gồm 3 Thẩm phán, trong đó Thẩm phán Phạm Văn Tuyển làm chủ tọa phiên tòa. Có hơn 10 luật sư tham gia phiên tòa bào chữa cho các bị cáo và bảo vệ quyền lợi của những tổ chức, cá nhân có quyền lợi, nghĩa vụ viên quan.

Trước đó, ngay khi kết thúc phiên tòa sơ thẩm, bị cáo Phan Quốc Việt (Chủ tịch, kiêm Tổng giám đốc Công ty CP Công nghệ Việt Á – viết tắt là Công ty Việt Á) đã gửi đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Bị cáo Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Bộ Y tế) cũng có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Bị cáo Vũ Đình Hiệp (Phó tổng giám đốc Công ty Việt Á) kháng cáo đề nghị xem xét, đánh giá lại bản chất vụ án và tội danh đối với mình.

Ngoài ra, các bị cáo khác về cơ bản cũng kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, trong đó có bị cáo Trịnh Thanh Hùng (cựu Vụ phó Vụ KH-CN các ngành kinh tế - kỹ thuật, Bộ KH-CN), Phạm Duy Tuyến (cựu Giám đốc CDC Hải Dương), Nguyễn Nam Liên (cựu Vụ trưởng Kế hoạch Tài chính - Bộ Y tế)… Tổng cộng 11/38 bị cáo trong vụ án có kháng cáo.

Cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cùng các bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm

Liên quan đến hành vi phạm tội của các bị cáo, Công ty Việt Á kháng cáo đề nghị không tịch thu sung công quỹ Nhà nước số tiền được xác định là hưởng lợi bất chính từ việc bán kit xét nghiệm cho các tổ chức, cá nhân không bị xem xét, khởi tố trong vụ án. Công ty Việt Á cũng yêu cầu các tổ chức mua test xét nghiệm của doanh nghiệp này mà không qua thủ tục đấu thầu phải thanh toán tiền cho Việt Á theo hợp đồng đã ký kết. Ngoài ra, Công ty này còn đề nghị tòa cấp phúc thẩm hủy bỏ các biện pháp phong tỏa, hạn chế giao dịch đối với các tài khoản ngân hàng của Việt Á và các công ty trong hệ thống của Việt Á không liên quan đến vụ án…

Một số cá nhân có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, trong đó có bà Hồ Thị Thanh Thủy (vợ Phan Quốc Việt) cũng kháng cáo đề nghị Tòa cấp phúc thẩm xem xét về phần tài sản liên quan.

Trước đó, tháng 1-2024, TAND TP.Hà Nội đã tiến hành xét xử sơ thẩm và lần lượt tuyên phạt các mức án khác nhau đối với 37 bị cáo trong vụ án Việt Á. Riêng bị cáo Nguyễn Thành Danh (cựu Giám đốc CDC tỉnh Bình Dương) được miễn trách nhiệm hình sự về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”.

Theo đó, bị cáo Phan Quốc Việt (Tổng giám đốc Công ty Việt Á) bị tuyên phạt 29 năm tù về 2 tội danh “Đưa hối lộ” và “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”. Bị cáo Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Bộ Y tế) nhận mức án 18 năm tù, Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó vụ trưởng Vụ KH-CN các ngành kinh tế, kỹ thuật Bộ KH-CN) 14 năm tù cùng về tội “Nhận hối lộ”… Hai cựu lãnh đạo Bộ KH-CN là Chu Ngọc Anh (cựu Bộ trưởng) và Phạm Công Tạc (cựu Thứ trưởng) phạm tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” cùng lãnh án 3 năm tù…

Theo nội dung vụ án, đầu năm 2020, dịch COVID-19 bùng phát tại Vũ Hán (Trung Quốc) và lây lan đến nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Trước tình hình trên, Chính phủ đã triển khai nhiều chủ trương, biện pháp để ứng phó, trong đó có giao cho Bộ KH-CN chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan chủ động, tích cực triển khai việc nghiên cứu, chế tạo sinh phẩm phục vụ công tác phòng, chống dịch.

Khi đó, Phan Quốc Việt đã đặt vấn đề, thống nhất với Trịnh Thanh Hùng về việc giúp Công ty Việt Á được tham gia nghiên cứu với mục đích sử dụng kết quả Đề tài để sản xuất, bán thương mại kit xét nghiệm. Việt thỏa thuận về việc chia phần trăm doanh thu của Công ty Việt Á từ việc tiêu thụ kit xét nghiệm; trao đổi, bàn bạc với các bị cáo để giúp Việt Á sử dụng biên bản nghiệm thu Đề tài để lập hồ sơ gửi Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành, sản xuất, bán ra thị trường, giúp Công ty này hưởng lợi bất chính số tiền đặc biệt lớn…

Tổng số tiền Phan Quốc Việt đã thỏa thuận ăn chia, đưa tiền hối lộ, tiền cảm ơn được xác định là 3,45 triệu USD và 4 tỷ đồng.

Ngoài ra, để tiêu thụ kit xét nghiệm tại các địa phương với số lượng lớn và được thanh toán theo giá đã nâng khống, Phan Quốc Việt và cấp dưới đã thông đồng, cấu kết với lãnh đạo, nhân viên các cơ sở y tế công lập thực hiện hành vi trái quy định về đấu thầu, ứng hàng sử dụng trước, hợp thức thủ tục, hồ sơ thanh toán sau theo đơn giá do Công ty Việt Á đưa ra và đã trực tiếp hoặc chỉ đạo đưa hối lộ tổng cộng hơn 34 tỷ đồng cho các lãnh đạo, nhân viên tại các cơ sở y tế công lập trên phạm vi cả nước.

Trà My