Xe tăng Trung Quốc: Chỉ đông nhưng chưa chắc đã mạnh!

Có điều kiện để trang bị cho quân đội của mình những chiếc xe tăng chiến đấu hiện đại là một chuyện. Nhưng khi Quân đội Trung Quốc (PLA) đang học hỏi việc sử dụng làm sao có hiệu quả, số xe tăng vào chiến đấu lại là một việc hoàn toàn khác. Do vậy số lượng chưa phải là tất cả.

Năm 2019, cả quân đội Mỹ và Nga đều giới thiệu phiên bản mới của loại xe tăng chiến đấu chủ lực chính của họ, giúp nâng cao khả năng chiến đấu của những lực lượng thiết giáp, được đánh giá là hàng đầu thế giới.

Nhưng Quân đội Trung Quốc, chứ không phải Mỹ hay Nga, mới là quốc gia đang có trong biên chế số lượng xe tăng lớn nhất hành tinh, lên tới 6.900 chiếc. Như vậy, Trung Quốc không chỉ sử dụng chiến thuật "biển người", mà thậm chí là "biển xe tăng".

Ngược lại, quân đội Mỹ và Nga mỗi bên chỉ cần dưới 2.000 xe tăng để trang bị đầy đủ cho tất cả các đơn vị thiết giáp chiến đấu; mặc dù công bằng mà nói, cả Mỹ và Nga cũng dự trữ hàng nghìn xe tăng bổ sung.

Hiện tại, các loại xe tăng cũ và lạc hậu chiếm khoảng một nửa số lượng xe tăng tồn kho của Trung Quốc. Tuy nhiên, số lượng các loại xe tăng cũ trong Quân đội Trung Quốc đang giảm nhanh chóng, khi Bắc Kinh phát triển các mẫu xe tăng mới và trang bị với số lượng lớn.

Nói như vậy không có nghĩa là Quân đội Trung Quốc đã biết cách sử dụng hiệu quả tất cả các phương tiện chiến đấu mới này. Khi nói đến xe tăng, học thuyết của Trung Quốc tụt hậu so với trang bị của họ.

Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), có trụ sở tại London giải thích: “Mặc dù Nga và Mỹ đều duy trì số lượng đáng kể xe tăng chiến đấu chủ lực trong kho, nhưng Quân đội Trung Quốc hiện mới có nhiều xe tăng, trong biên chế chiến đấu, lớn nhất thế giới”.

Tuy nhiên, số lượng và chi phí liên quan đến việc sản xuất đủ số xe tăng hiện đại, để trang bị cho lực lượng, đã chứng tỏ là một thách thức đáng kể đối với Quân đội Trung Quốc. Mới chỉ trong thời gian gần đây, tỷ lệ xe tăng thế hệ mới, được đưa vào trang bị tăng trên 50%.

Hiện nay Quân đội Trung Quốc đang có trong biên chế chiến đấu 5 mẫu xe tăng chính. Trung Quốc cũng là cường quốc có nhiều mẫu xe tăng chiến đấu nhất hiện nay, nếu so với Quân đội Nga, Mỹ và Ấn Độ.

Loại xe tăng chiếm số lượng nhiều nhất là xe tăng Type 59, đây là phiên bản sao chép T-54 của Liên Xô; được Trung Quốc sản xuất từ năm 1958 đến năm 1978. Type 59 sử dụng pháo nòng xoắn 100 mm hoặc 105 mm và giáp thép. Type 59 chiếm khoảng 2.900 trong tổng số 6.900 xe tăng đang hoạt động của Trung Quốc.

Theo Viện Nghiên cứu chiến lược Quốc tế, những chiếc xe tăng T-59 đã lạc hậu của Trung Quốc, mặc dù có một số nâng cấp, nhưng khó có thể đáp ứng yêu cầu, trong một cuộc xung đột cường độ cao.

Loại xe tăng tiếp theo là Type 69, được Trung Quốc sản xuất vào cuối những năm 1970 và đầu những năm 1980, trang bị pháo 105 mm L7 (sao chép pháo L7 của Anh) và giáp thép. Kiểu Type 88 tương tự, được sản xuất vào cuối những năm 1980 và 1990, được sung thêm hệ thống quan sát mới.

Quân đội Trung Quốc hiện có khoảng 500 chiếc Type 69 và Type 88 trong biên chế của PLA. IISS tuyên bố Type 69 và 88 chỉ trang bị cho một số đơn vị ở các vùng miền núi phía bắc và phía tây của Trung Quốc.

Xe tăng chiến đấu chủ lực hiện đại hơn là Type 96, được sản xuất từ năm 1997 đến nay. Đây là loại xe tăng chiến đấu đầu tiên của Trung Quốc trang bị pháo nòng trơn 125 mm, bọc thép composite và hệ thống điều khiển hỏa lực mới.

Type 99 là loại xe tăng chiến đấu hiện đại nhất của Trung Quốc và có số lượng hạn chế chỉ khoảng 400 chiếc. Phiên bản này có trọng lượng nặng hơn, được bổ sung thêm giáp phản ứng nổ và hệ thống máy tính hiện đại.

Hiện PLA có khoảng 2.400 chiếc Type 96 và 99; IISS dự đoán, quân đội Trung Quốc có thể loại khỏi biên chế tất cả các xe tăng lạc hậu, được phát triển từ T-54 của Liên Xô, trước năm 2027 và chỉ còn trong trang bị xe tăng Type 96 và 99.

Nhưng quan trọng là PLA sẽ cần học thuyết để phù hợp với các thiết bị hiện đại hơn. Do kinh nghiệm chiến đấu trong sử dụng xe tăng không có, chiến thuật và huấn luyện của PLA trong một số trường hợp còn thiếu sót; điều này sẽ hạn chế khả năng chiến đấu của các đơn vị xe tăng Trung Quốc.

Quân đội Trung Quốc cũng thường xuyên tiến hành các cuộc tập trận, để nâng cao khả năng tác chiến hợp đồng quân binh chủng của lực lượng xe tăng; tuy nhiên đây chỉ là những cuộc tập trận, do Quân đội Trung Quốc tổ chức và nó cách xa thực tiễn chiến đấu.

Do vậy việc trang bị cho quân đội những chiếc xe tăng hiện đại là một chuyện. Khi PLA đang học hỏi, việc sử dụng hiệu quả các xe tăng tương tự là một việc hoàn toàn khác. Zhao Jianxin, một tiểu đoàn trưởng xe tăng nói với CCTV: "Chúng tôi chỉ nghiên cứu khả năng của những chiếc xe tăng cũ, chứ chưa hoàn toàn hiểu rõ về những chiếc xe tăng mới". Nguồn ảnh: QQ.

Xe tăng chủ lực Type 99 - loại xe tăng chiến đấu mạnh nhất, hiện đại nhất của Lục quân Trung Quốc hiện nay. Nguồn: CCTV.

Tiến Minh