Xe ô tô nhập khẩu giảm do đâu?

Công chức Hải quan TP.HCM kiểm tra ô tô NK. Ảnh: T.H

Dẫn số liệu về tình hình thị trường xe ô tô trong 9 tháng năm 2016, Tổng biên tập Báo Hải quan Vũ Thị Ánh Hồng giới thiệu, tổng lượng xe bán ra trên thị trường là 214.398 chiếc, tăng 31% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, xe nhập khẩu nguyên chiếc trong 9 tháng qua lại giảm, chỉ đạt 77.515 chiếc, tổng trị giá 1,75 tỉ USD, giảm 7,3% về lượng và 16,9% về trị giá so với năm 2015. Trong khi đó, năm 2014 và năm 2015, số lượng xe nhập khẩu nguyên chiếc rất lớn và tăng trưởng rất mạnh so với năm 2013.

Phân tích về nguyên nhân xe ô tô nhập khẩu giảm, ông Nguyễn Tô An, Trưởng phòng chất lượng xe cơ giới, Cục Đăng kiểm Việt Nam lại cho rằng số lượng xe nhập khẩu giảm chỉ ở dòng xe tải, xe rơmooc. Theo ông An, nhu cầu về gia tăng phương tiện phần lớn là do nhu cầu cung - cầu, bên cạnh đó còn chịu sự tác động của các chính sách, trong đó có thuế XNK.

“Cuối năm 2013 đầu 2014 khi thực hiện các quy định của Chính phủ về kiểm soát tải trọng, các cơ quan quản lý đã đưa ra nhiều chính sách quản lý để hạn chế xe chở quá tải. Điều này dẫn đến sự thiếu hụt một lượng xe tải, xe rơmoóc nghiêm trọng nên các nhà nhập khẩu và các nhà lắp ráp xe ô tô tập trung vào các dòng xe này. Các đơn vị NK thì ồ ạt NK, các nhà sản xuất, lắp rắp thì tăng tối đa công suất sản xuất để đáp ứng nhu cầu tại thời điểm đó. Đến thời điểm hiện nay, lượng xe này đã giảm hẳn cả đường NK lẫn sản xuất, lắp ráp trong nước”- ông An phân tích.

Tuy nhiên, ông An cũng cho rằng, lượng suy giảm xe ô tô con 9 chỗ trở xuống không nhiều, tỷ lệ sở hữu xe cá nhân của người dân Việt Nam còn rất thấp so với các nước trong khu vực nên tiềm năng phát triển dòng xe này trong thời gian tới sẽ rất lớn và sẽ tăng mạnh trong thời gian tới.

Theo bà Đào Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục Thuế XNK- Tổng cục Hải quan, số lượng xe ô tô nhập khẩu trong 9 tháng năm 2016 suy giảm, có ý kiến cho rằng, các nhà nhập khẩu đang thăm dò, chờ đợi động thái thay đổi từ các chính sách quản lý. Việt Nam đang đứng trước thêm hội nhập sâu rộng, gắn liền với mở cửa thị trường trong đó có thị trường ô tô. Năm 2018 sẽ thực hiện nhiều cam kết từ các hiệp định thương mại quốc tế, nguồn thu từ thuế NK, trong đó có ô tô NK sẽ nhỏ dần, điều này hoàn toàn phù hợp với tình hình hội nhập kinh tế quốc tế.

Có 1 loạt chính sách thuế được thay đổi; chính sách quản lý và quan điểm của Bộ Công Thương về Thông tư 20… cũng tác động tới thị trường ô tô, trong đó có ô tô nhập khẩu.

Đứng ở góc độ nhà phân phối xe ô tô NK, ông Trần Tấn Trung, Tổng Giám đốc Công ty CP Liên Á Quốc tế cho rằng, xe NK đang chững lại chứ không phải giảm. Xu hướng của người tiêu dùng phản ứng rất nhanh về những thay đổi của chính sách quản lý, chính sách thuế. Vừa rồi có sự thay đổi về thuế đối với xe ô tô NK theo dung tích xi lanh, xe dung tích nhỏ thuế suất thấp, dung tích lớn thuế suất cao, tạo ra sự ồ ạt nhập khẩu xe về vào cuối năm 2015 và trước thời điểm quy định có hiệu lực. Một thay đổi nhỏ về chính sáhc thuế sẽ ảnh hưởng đến thị trường và người tiêu dùng rất nhạy cảm với thay đổi từ chính sách này. Xe ô tô nhập khẩu đang chững lại chứ không phải giảm đi- ông Trung đưa ra nhận định.

Tuy nhiên, dù tình trạng xe ô nhập khẩu trong năm 2016 giảm so với thời điểm trước đó, các nhà nhập khẩu và sản xuất ô tô trong nước, cũng như các cơ quan quản lý đều cho rằng, thị trường Việt Nam đang có nhiều tiềm năng cho việc phát triển ngành công nghiệp ô tô. “Với sự tăng trưởng kinh tế ổn định và mức thu nhập bình quân đầu người đang không ngừng tăng, thị trường hấp dẫn với hơn 90 triệu dân, thì thị trường ô tô Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng cao là điều tất yếu”- các diễn giả khẳng định.

T. Hòa