Vương vấn hương mùi chiều cuối năm

Nước mùi thơm dịu, phảng phất chút hương yên bình, thanh tẩy sự mệt mỏi, gột bỏ mọi vướng bận, muộn phiền trong năm cũ để chào đón một năm mới an lành, may mắn và hạnh phúc.

Cây mùi - còn được biết đến với các tên gọi như: Mùi ta, ngò, ngò rí, hồ tuy, nguyên tuy, hương tuy... là loài cây thân thảo, thuộc họ hoa tán. Trong Đông y, rau mùi có tính ấm, không độc, có tác dụng tiêu thực, chống mệt mỏi, lưu thông khí huyết, giải tỏa căng thẳng thần kinh, phục hồi sức khỏe.

Chiếc xe chở đầy những cây mùi già để bán ra chợ ngày 30 Tết.

Có lẽ, cùng vì những tác dụng như một vị thuốc dân gian, lại thêm hương thơm tinh khiết, nhẹ nhàng, có thể lưu giữ lâu nên bao đời nay, cây mùi già được các thế hệ người Việt Nam dùng để xông nhà cửa. Theo khoa học, cây mùi có nhiều loại sinh tố và khoáng chất rất tốt dùng làm rau gia vị hoặc làm sản phẩm tắm.

Chẳng ai biết tục tắm tất niên bằng nước cây mùi già có từ bao giờ, chỉ biết cứ mỗi độ chuẩn bị đón Tết Nguyên đán là những gánh hàng, những chiếc xe đầy ắp rau mùi già lại xuất hiện trong các phiên chợ Tết ở làng quê và các ngõ ngách nơi phố thị.

Cây mùi già có đặc trưng thơm lâu, từ lá, hoa, quả đến rễ đều có thể tạo hương thơm. Bởi thế, khi nấu nước lá mùi nên để nguyên rễ, rửa sạch. Không cần cho quá nhiều lá mùi, chỉ cần 2 bó mùi nhỏ nồi nước tắm vẫn sóng sánh một mùi hương nhẹ nhàng, bền lâu.

Nhiều người kỹ tính đun lá mùi còn phải để sôi lăn tăn trên bếp độ mươi, mười lăm phút mới tắt bếp để hương thơm lan tỏa, xông vào từng ngõ ngách trong nhà.

Những gánh mùi già xuất hiện ở chợ dân sinh vào khoảng 27 Tết, rồi rộ bán vào ngày 29, 30 Tết.

Chiều 30 Tết, khi các thành viên trong gia đình quây quần bên mâm cơm đoàn viên, mùi thơm thanh khiết, dịu nhẹ của nồi nước lá bay ra, lan tỏa khắp căn nhà dễ khiến lòng người nhẹ nhõm, bao mệt mỏi, buồn bực được xua tan biến.

Nhà cửa như thêm phần thơm tho, sạch sẽ. Các thành viên trong gia đình thêm gắn kết, yêu thương nhờ mùi hương đặc trưng của Tết. Với nhiều người, dù trong nhà đã sắm đủ đào, quất, thược dược, violet tím nhưng chưa có hương mùi già hình như Tết vẫn chưa trọn vẹn, Xuân hình như còn thiếu…

Ngày nay, nhằm đáp ứng nhu cầu có nước mùi dùng quanh năm, nhiều doanh nghiệp thu mua cả cánh đồng hoa rồi chưng cất thành tinh dầu mùi bảo quản trong lọ. Đúng là có thuận tiện hơn rất nhiều, nhưng một điều chắc chắn là không thể thích bằng được tận hưởng trực tiếp hương thơm tỏa ra từ nồi nước mùi hay từ một bình hoa khiêm nhường nơi góc nhà.

Cây mùi già ngày Tết có hoa trắng li ti và từng chùm quả nhỏ.

Dù cuộc sống ngày càng hiện đại, có bao nhiêu thứ nước hoa, nước thơm hay sữa tắm đủ các mùi nhưng chắc chắn không thể sánh bằng thứ hương thơm thiên nhiên của cây mùi già.

Và, trong vô vàn mùi hương của Tết, hương mùi già từ nồi nước tắm chiều 30 Tết luôn mang đến một cảm giác khoan khoái bình yên, ấm áp đến lạ kỳ.

Minh Anh