Vườn quê thắp lửa

Ở quê tôi, gia đình nào cũng có một hai mảnh vườn phía trước ngôi nhà. Vạt bên phải thường được dành để trồng các loài rau ngắn ngày như cải, ngò rí, xà lách, tần ô. Vạt bên trái là những vồng hoa chạy ngay ngắn theo hàng. Những buổi sáng mùa xuân, trời thường hửng nắng, khi khác lại dày sương. Mênh mang trong không gian mờ ẩm, đây đó lập lòe hiện lên những nhánh lay ơn màu cam sáng, đám cúc vạn thọ vàng tròn, những cánh mào gà đỏ nhung rung rung sắc thắm.

Tôi luôn đặc biệt thích vườn hoa của nội. Khu đất nhỏ chỉ hơn chục mét, nó hoàn toàn khác với những khu vườn lớn của những gia đình trong xóm chuyên trồng hoa để bán theo mùa.

Vì yêu đất, yêu hoa nên nội luôn tỉ mẩn chăm bón để hoa nở quanh năm. Mùa hè có mười giờ, hồng cổ, mùa thu có huệ mưa, hoa cúc, cuối đông đầu xuân lại rực rỡ khoe sắc nhờ khóm lay ơn, vạn thọ, thược dược, mào gà.

Những cây hoa mào gà được nội gieo bằng hạt, sau khi phát triển đầy đủ, trên thân cây trưởng thành màu đỏ tía sẽ chìa ra những chiếc lá dạng thoi và những bông hoa màu đỏ thẫm. Khác với những loài khác, mỗi bông mào gà không chia cánh mà chỉ được tạo hình thành một khối xoắn dày dặn như một chiếc mào gà, khi sờ vào nghe lớp nhung mịn va quệt êm dịu qua từng kẽ tay.

Bây giờ, hoa mào gà không còn được ưa chuộng nhưng trước đây lại được trồng rất nhiều, nhất là trong những vườn ươm của các cụ già. Có khi hoa mọc tự nhiên bên ang nước, bên chân cầu ao, hoặc dưới những chân am trước mặt nhà.

Khi đất trời đã ngớt hẳn những cơn mưa to và dai dẳng, ông bà tôi thường thay phiên nhau vác cuốc ra vườn để xới đất, vun gốc cho đám hoa. Lớp đất bề mặt sau thời gian dài tạnh mưa đã đủ ráo nên dễ dàng xốp bồng lên sau mỗi nhát cuốc. Đám hồng cổ, lay ơn, thược dược, mười giờ thường được chăm chút nhiều nhất. Ông tôi hay bứt cánh hoa hồng vào ủ trà, tiện tay, vạch luôn đám cành lá để kiểm tra chỗ nào sâu sia sẽ kịp thời cắt bỏ. Những nhánh lay ơn trồng bằng củ sinh trưởng khó và chậm hơn nên càng mang đến nỗi vui mừng, chào đón khi hé thêm được một đốt non. Khóm thược dược cánh mỏng cũng được nội nâng niu và tưới nước đầy đủ, chúng không ngừng vươn cành, bung nụ, tỏa ra ánh sáng lấp loáng dưới màu nắng vàng chanh. Với đám mào gà, nội sẽ bứt bớt lá và tỉa đi những nhành hoa nhỏ phía gốc để dồn sức cho những bông hoa đầu ngọn càng rực rỡ khoe màu.

Hoa mào gà trong vườn nội thường có nhiều giống khác nhau. Loại thứ nhất thường có màu đỏ tươi, nụ vươn lên trời nhọn thuôn như ngọn lửa. Hoa mào gà búa lại nở thành cụm, mỗi bông xoắn kết thành một dải cầu hoặc hình cánh quạt màu đỏ nhung kích thước chừng nửa gang tay. Đôi khi, gió từ đâu ghé đến, thả vào vườn vài cây mào gà khoe sắc vàng mênh mang.

Mùa xuân, sương rơi như tựa tơ trời. Khí ấm phủ lên không gian thật đầy đặn. Những vườn hoa trong xóm như những bức tranh càng được dịp rộ lên. Nội bứt vài cành thược dược cắm vào bên trong chiếc bình tre rồi đặt lên trên bàn tươi tắn, cành lay ơn chìa ra dãy nụ yêu kiều trong chiếc bình đồng trên ban thờ, nhánh hồng cổ gài vào song cửa nhờ gió ngan ngát đưa hương.

Bên chum trà sớm, tôi nhìn ra khu vườn, ở đó vẫn còn nguyên đám mào gà đang rung rinh thắp lửa. Những đốm lửa cam sáng, đỏ nhung như dấu chỉ của một mùa xuân mới tràn trề.

Diệu Thông