Vườn đứng

Thế nào là vườn đứng?

Vườn đứng là một cấu trúc thẳng đứng được bao phủ bởi thảm thực vật, có thể đứng tự do hoặc cố định vào tường, sử dụng tối thiểu không gian theo chiều ngang, thường được biết đến với các tên gọi khác nhau: tường xanh, tường thực vật…

Vườn treo Babylon (một trong những kỳ quan cổ đại) được vua Nebychadnezzar II xây dựng để dành tặng vợ mình - hoàng hậu Amytis, có thể được coi là cột mốc khởi đầu của vườn đứng. Tuy nhiên, vào thời điểm này, khái niệm vườn đứng chưa được sử dụng.

Đến năm 1938, Stanley Hart White phát triển ý tưởng và cấp bằng sáng chế cho nó. Tuy vậy, 40 năm sau cho đến khi một nhà thực vật học người Pháp tên là Patrick Blanc, người đã khởi xướng phong trào vườn thắng đứng hiện đại, thuật ngữ vườn đứng mới bắt đầu phổ biến rộng rãi.

Ông cũng là người tiên phong và là người sáng tạo bậc nhất trong lĩnh vực thiết kế cảnh quan vườn đứng, đưa ra nhiều ý tưởng, đặc biệt là hệ thống tưới thủy canh.

Vườn đứng có những lợi ích gì so với vườn cảnh quan thông thường?

Với đặc điểm của mình, vườn đứng là giải pháp tuyệt vời cho những không gian nhỏ hẹp. Chúng che đi những mặt dựng trống trải nhàm chán, mang lại những bức tường sinh thái đầy sức sống.

Các lớp thực vật cố định trên tường không chỉ giúp cảnh qua trở nên sống động, tự nhiên còn giúp cách âm, cải thiện chất lượng không khí, mang lại lợi ích cho sức khỏe.

Tốc độ xây dựng tỉ lệ thuận với nhịp điệu phát triển kinh tế, gây nên hiệu ứng đảo nhiệt đô thị, với sự gia tăng nhiệt độ ở các khu vực thành thị cao hơn so với vùng nông thôn. Bóng mát từ các bức tường xanh làm giảm tác động trực tiếp từ ánh nắng mặt trời, giảm nền nhiệt trên các công trình, giúp cân bằng nhiệt độ. Đồng thời cũng giảm thiểu chi phí tiêu thụ năng lượng ở các tòa nhà lớn, nâng cao tính chất bảo vệ môi trường.

Vườn đứng có tính ứng dụng linh hoạt và sáng tạo

Vườn đứng có thể được lắp đặt cho cả những công trình xây mới hoặc cải tạo, những dự án sân vườn đơn giản đến các trung tâm thương mại lớn, bên trong và bên ngoài nhà.

Những khu vườn thẳng đứng thường tạo điểm nhấn không gian trong các tiền sảnh, hành lang của khách sạn, khu tiếp tân trụ sở chính của tập đoàn lớn, hoặc khiêm tốn trong phòng họp. Chúng mang lại cảm giác thoải mái đồng thời khơi gợi ấn tượng bằng cách tận dụng sức mạnh hiền dịu vốn có của thiên nhiên.

Ngoài tác dụng trang trí, vườn đứng sử dụng trong nhà ở có thể đóng vai trò như một vách ngăn nội thất. Bạn hoàn toàn có thể kết hợp vườn rau thủy canh với vườn thẳng đứng để hỗ trợ cho căn bếp của gia đình. Một sự khai thác tuyệt vời vừa hiệu quả về không gian vừa mang không khí tự nhiên vào nhà.

Thời gian gần đây, nhiều tòa nhà bắt đầu ứng dụng lắp đặt vườn thẳng đứng bên ngoài công trình. Lợi thế về ánh sáng, nhiệt độ giúp các bức tường thực vật phát triển mạnh mẽ. Việc phủ xanh công trình có thể hỗ trợ tòa nhà có hiệu quả năng lượng cao hơn, tiến đến mục tiêu xây dựng công trình “xanh” với các tác động tích cực đối với khí hậu và môi trường, Điều này đồng nghĩa, giá trị công trình sẽ tăng lên.

Tùy theo quy mô lớn nhỏ và không gian lắp đặt mà vườn đứng có thể có những cách thể hiện khác nhau

Có thể sử dụng phương pháp thủy canh để trồng cây trên một bảng treo thẳng đứng. Với cấu trúc độc đáo này, bạn có thể thiết kế vườn đứng tự do hoặc gắn lên tường.

Đối với những vườn đứng có quy mô lớn, cần một khung kim loại cố định. Việc chuẩn bị có thể phức tạp hơn, với một lớp PVC hỗ trợ như một giá đỡ và chống thẩm thấu nước; một lớp polyamide mỏng để truyền nước cho rễ cây đồng thời giữ cho cây trồng ở đúng vị trí. Cần lưu ý việc lắp đặt hệ thống tưới tiêu, đảm bảo cung cấp đủ nước cho cây trồng, và không làm chúng bị úng rễ.

Đối với những vườn nhỏ, bạn có thể sử dụng vật liệu tái chế: chai nhựa, thanh gỗ, chậu cây nhỏ… để sáng tạo một mảng tường xanh đơn giản của riêng mình.

Bạn cũng có thể tạo một “bức tranh” với các thực vật mọng nước. Các loại cây chuỗi ngọc, sen đá, xương rồng thích hợp để sử dụng trong không gian nội thất với ít ánh sáng, dễ dàng tạo khuôn, quy trình tưới nước, chăm sóc dài hơn, phù hợp với những người bận rộn.

Có thể tìm thấy những bức tường xanh ở bất cứ đâu, từ văn phòng, quán cà phê, đến trung tâm mua sắm, bệnh viện. Vườn thẳng đứng là một sự thay thế tuyệt vời cho cây trồng theo hình thức trồng cây trên mặt bằng thông thường. Hãy thử thay đổi không gian trống từ các bức tường bằng một vườn đứng đầy ấn tượng của riêng mình.

KTS. Nguyễn Bảo Tiên Hoàng - Ảnh: TL