Vụ 'tuýt còi' việc tổ chức lễ giỗ Vua Quang Trung tại Miếu Đôi: Địa phương báo cáo gì?

Trao đổi với phóng viên Gia đình và Xã hội, ông Nguyễn Thành Trung, Chủ tịch UBND phường Thủy Vân, TP. Huế cho biết, địa phương vừa có báo cáo gửi UBND TP. Huế liên quan việc đề nghị xác minh việc dựng tượng, phù điêu hai vị vua Thái Đức, Quang Trung tại Miếu Đôi làng Dạ Lê Chánh.

Theo UBND phường Thủy Vân, Miếu Đôi làng Dạ Lê Chánh (nay là tổ dân phố Dạ Lê) được hình thành vào khoảng thế kỷ thứ 17 dưới thời các chúa Nguyễn, tọa lạc trên thửa đất có tổng diện tích là 1240m2; trong đó, có 2 miếu thờ với diện tích tích 22,4 m2 và tường rào 3 mặt (trước và hai bên) có tổng chiều dài 46m đã xuống cấp.

Miếu là cơ sở tín ngưỡng do Hội đồng tộc trưởng làng Dạ Lê Chánh quản lý, thờ cúng, duy trì hương khói vào tháng 7 hàng năm nhân dịp thu tế làng Dạ Lê thường được vọng về Đình làng để làm lễ, nhưng không biết thờ ai.

Hai ngôi miếu ở làng Dạ Lê Chánh. Ảnh: Đình Đính

Ngày 5/11/2022, Hội đồng tộc trưởng làng Dạ Lê Chánh đã viết thư đề nghị Hội Nghiên cứu và Phát triển Di sản Văn hóa (NC&PT DSVH) Huế tìm hiểu nghiên cứu Miếu Đôi thờ ai.

Đến ngày 24/6/2023, Hội NC&PT DSVH Huế tổ chức tọa đàm và cho rằng, Miếu Đôi là nơi thờ của anh em Nguyễn Nhạc (vua Thái Đức) và Nguyễn Huệ (vua Quang Trung). Tuy nhiên, theo ý kiến phản biện của các nhà nghiên cứu Trần Đại Vinh, Trần Viết Điền, Nguyễn Thế, Trần Đình Hằng cho rằng cần phải thận trọng và tiếp tục nghiên cứu để có đủ chứng cứ xác định rõ ràng.

Thế nhưng, vào đầu tháng 8/2023, Hội NC&PT DSVH Huế đã vận động và đặt phù điêu 2 anh em Nguyễn Nhạc và Nguyễn Huệ tại Miếu Đôi làng Dạ Lê Chánh; đồng thời làm lễ an vị. Sau khi phù điêu được dựng tại Miếu Đôi, Ban quản lý tổ dân phố, Trưởng ban công tác Mặt trận tổ dân phố và Trưởng làng Dạ Lê có ý kiến không đồng tình về việc làm tự ý này, khi không thông qua Ban đại diện làng, tổ dân phố và chính quyền địa phương, vì lý do chưa có kết luận của cấp có thẩm quyền liên quan đến việc Miếu Đôi làng Dạ Lê thờ Nguyễn Nhạc và Nguyễn Huệ.

Ngày 7/9, UBND phường Thủy Vân đã mời đại diện Hội đồng tộc trưởng làng Dạ Lê Chánh, Ban quản lý tổ dân phố, Trưởng ban công tác Mặt trận tổ dân phố và một số cán bộ công chức chuyên môn làm việc.

Các đại diện đã thống nhất quan điểm và đề nghị UBND phường Thủy Vân không đồng ý hoạt động tổ chức thờ cúng liên quan Hoàng đế Quang Trung; chỉ cúng lễ theo truyền thống và yêu cầu di chuyển phù điêu tạc Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ ra khỏi khuôn viên Miếu Đôi; dừng các hoạt động liên quan đến Hoàng đế Quang Trung tại đây cho đến khi có kết luận của cơ quan có thẩm quyền.

Ông Nguyễn Thành Trung, Chủ tịch UBND phường Thủy Vân cho biết, thời gian tới, chính quyền phường sẽ mời các cá nhân, tổ chức liên quan làm việc và yêu cầu di dời phù điêu tạc anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ đến nơi khác cho đến khi có kết luận của cơ quan chức năng.

Liên quan đến vấn đề này, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, đến nay vẫn chưa nhận được báo cáo của UBND TP. Huế.

Như Gia đình và Xã hội thông tin, ngày 11/9, Sở Văn hóa và Thể thao (VH&TT) Thừa Thiên có văn bản gửi Hội NC&PT DSVH Huế về việc thờ phụng tại Miếu Đôi làng Dạ Lê Chánh (xã Thủy Vân, TP. Huế).

Theo đó, ngày 7/9, Sở VH&TT nhận được Thư của Hội NC&PT DSVH Huế về việc chuẩn bị lễ giỗ Vua Quang Trung tại Miếu Đôi làng Dạ Lê Chánh. Tuy nhiên, qua theo dõi tọa đàm ngày 24/6 và ý kiến của các nhà nghiên cứu, Sở VH&TT cho rằng cần có các bằng chứng khoa học đáng tin cậy để có thể đưa ra kết luận về sự liên quan giữa Miếu Đôi và các vua nhà Tây Sơn.

Do đó, Sở VH&TT đề nghị NC&PT DSVH Huế phối hợp cùng Hội Khoa học Lịch sử tỉnh và các nhà nghiên cứu, tiếp tục tổ chức Hội thảo, tọa đàm khoa học để tìm kiếm, đưa ra các chứng cứ khoa học về vấn đề nêu trên tạo được sự đồng thuận trong giới học thuật và dư luận.

"Việc tưởng niệm, thờ cúng 2 vua nhà Tây Sơn - Thái Đức và Quang Trung tại Miếu Đôi làng Dạ Lê Chánh, cần có sự thống nhất của chính quyền địa phương và ban đại diện làng Dạ Lê Chánh.

Hiện nay, vấn đề này vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều; do đó, việc tổ chức các nghi lễ truyền thống cúng tế trong năm cứ theo lệ cũ thực hiện; tránh việc tạo dựng, phát sinh yếu tố mới không đúng quy định và gây bức xúc trong dư luận", văn bản của Sở VH&TT nêu rõ.

Cùng ngày, Sở VH&TT Thừa Thiên Huế cũng có văn bản gửi UBND TP. Huế về việc xác minh việc dựng tượng hai nhà vua tại Miếu Đôi làng Dạ Lê Chánh.

Hoàng Dũng