Ưu tiên nguồn lực đầu tư cao tốc đạt quy mô hoàn chỉnh

Cao tốc Cam Lộ - La Sơn. Ảnh: Trung Đức

Nâng cao hiệu quả khai thác và năng lực thông hành

Theo lãnh đạo Bộ GTVT, để phù hợp với khả năng cân đối nguồn vốn, Bộ GTVT đề xuất một số tiêu chí ưu tiên đầu tư các đoạn tuyến trên trục Cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đặc biệt là một số đoạn nhu cầu vận tải có xu hướng tăng nhanh; các tuyến đường cao tốc đang khai thác, đang đầu tư theo quy mô phân kỳ 2 làn xe nhu cầu vận tải có xu hướng tăng nhanh và một số đoạn tuyến cần đầu tư nâng cấp để khai thác đồng bộ với các đoạn liền kề đã mở rộng; các tuyến đường cao tốc đang khai thác, đang đầu tư theo quy mô phân kỳ (2 làn xe hoặc hoặc 4 làn xe hạn chế) có nhu cầu vận tải chưa quá lớn.

Nâng cấp 5 tuyến cao tốc có nhu cầu cấp bách

Trên cơ sở những nguyên tắc, tiêu chí, Bộ GTVT đề xuất ưu tiên đầu tư, nâng cấp 5 tuyến cao tốc có nhu cầu cấp bách, sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 55.318 tỷ đồng. Trong đó, vốn nhà nước khoảng 15.034 tỷ đồng, vốn nhà đầu tư huy động khoảng 40.284 tỷ đồng.

Trên cơ sở những nguyên tắc, tiêu chí, Bộ GTVT đề xuất ưu tiên đầu tư, nâng cấp 5 tuyến cao tốc có nhu cầu cấp bách, sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 55.318 tỷ đồng. Trong đó, vốn nhà nước khoảng 15.034 tỷ đồng, vốn nhà đầu tư huy động khoảng 40.284 tỷ đồng. Các dự án trong nhóm 1 gồm: đoạn La Sơn - Hòa Liên dài 66 km, nâng cấp từ quy mô từ 2 làn xe lên 4 làn xe hoàn chỉnh cần khoảng 3.011 tỷ đồng; đoạn Cam Lộ - La Sơn dài 98km, nâng cấp từ quy mô 2 làn xe lên 4 làn xe hoàn chỉnh cần khoảng 7.000 tỷ đồng; đoạn Cao Bồ - Mai Sơn dài 15 km, nâng cấp từ 4 làn xe hạn chế lên quy mô 6 làn cần khoảng 1.995 tỷ đồng; đoạn Trung Lương - Mỹ Thuận dài 51 km, nâng cấp từ quy mô 4 làn xe hạn chế lên 6 làn xe theo phương thức PPP; đoạn Hòa Lạc - Hòa Bình dài 26 km, nâng cấp quy mô từ 2 làn xe lên 6 làn xe theo phương thức PPP…

Tập trung đầu tư hoàn chỉnh các công trình phụ trợ

Cũng theo lãnh đạo Bộ GTVT đánh giá, hiện nay cơ bản các tuyến cao tốc phân kỳ quy mô 4 làn hạn chế vẫn khai thác hiệu quả, cơ bản phù hợp với nhu cầu vận tải. Vì vậy, ngoại trừ một số đoạn có nhu cầu cấp bách cần sớm đầu tư nâng cấp (thuộc các dự án nhóm 1), các đoạn còn lại kiến nghị trước mắt tập trung đầu tư hoàn chỉnh các công trình như trạm dừng nghỉ, trạm kiểm tra tải trọng xe, hệ thống ITS... Các dự án này bao gồm: nâng cấp đoạn Yên Bái - Lào Cai (dài 83 km) đạt quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh cần khoảng 7.256 tỷ đồng; đoạn Thái Nguyên - Chợ Mới dài 40 km nâng cấp đạt quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh cần khoảng 8.167 tỷ đồng; đoạn 12 km qua địa phận thành phố Hải Phòng và tỉnh Thái Bình trên tuyến Cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng nâng cấp theo quy mô 4 làn hoàn chỉnh cần khoảng 3.260 tỷ đồng.

Tiếp đến là đoạn Tuyên Quang - Hà Giang giai đoạn 1 dài khoảng 104 km cần khoảng 9.312 tỷ đồng; đoạn Hòa Bình - Mộc Châu giai đoạn 1 dài 66 km cần khoảng 14.125 tỷ đồng; đoạn Đồng Đăng - Trà Lĩnh giai đoạn 1 dài 93 km cần khoảng 9.500 tỷ đồng; tuyến kết nối cửa khẩu Tân Thanh và cửa khẩu Cốc Nam dài 17km cần khoảng 1.420 tỷ đồng; đoạn Chơn Thành - Đức Hòa dài 84 km cần khoảng 16.480 tỷ đồng. Cuối cùng là nâng cấp các tuyến cao tốc phân kỳ 4 làn xe hạn chế còn lại. Theo tính toán sơ bộ, phương án nâng cấp theo quy mô quy hoạch, nhu cầu vốn Nhà nước cần bổ sung khoảng 410.572 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, Bộ GTVT cũng kiến nghị Chính phủ bố trí khoảng 7.000 tỷ đồng từ nguồn ngân sách trung ương để triển khai đầu tư nâng cấp đoạn Cam Lộ - La Sơn đạt quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh, đáp ứng yêu cầu cơ bản hoàn thành cuối năm 2025.

Cơ quan này cũng kiến nghị cấp có thẩm quyền sớm thông qua, trình Quốc hội xem xét, quyết định giải pháp xử lý khó khăn, vướng mắc dự án BOT giao thông theo kiến nghị của Bộ GTVT tại Tờ trình số 2451/TTr-BGTVT ngày 8/3/2024, làm cơ sở nghiên cứu đầu tư, nâng cấp đoạn Thái Nguyên - Chợ Mới đạt quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh.

Riêng với các dự án đầu tư công, Bộ GTVT nghiên cứu phương án thu phí dịch vụ theo quy định. Trường hợp chưa thu phí, cần nghiên cứu phương án phân luồng, điều tiết giao thông phù hợp để bảo đảm khai thác hiệu quả và an toàn. Việc đầu tư, nâng cấp đạt quy mô hoàn chỉnh sẽ nghiên cứu trong giai đoạn 2026-2030 khi cân đối được nguồn vốn.

Bộ GTVT kiến nghị giao bộ phối hợp với các địa phương rà soát nhu cầu vận tải, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét bố trí nguồn vốn để nâng cấp một số đoạn cao tốc phân kỳ 4 làn xe hạn chế có nhu cầu vận tải tăng cao đạt quy mô hoàn chỉnh theo quy hoạch trong giai đoạn 2026-2030; các đoạn 4 làn xe hạn chế còn lại sẽ nâng cấp giai đoạn sau năm 2030.

Đối với các tuyến cao tốc phân kỳ 4 làn xe hạn chế còn lại, Bộ GTVT rà soát, đánh giá tổng thể biện pháp tổ chức giao thông đối với các tuyến đang khai thác đáp ứng yêu cầu khai thác an toàn, hiệu quả, giảm ùn tắc và tai nạn giao thông; tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát giao thông, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm giao thông trên đường cao tốc./.

Trí Dũng