Ứng dụng vật lý trị liệu trong chăm sóc sức khỏe cơ xương khớp

Sử dụng máy kéo giãn cột sống trong điều trị thoái hóa cột sống và thoát vị đĩa đệm -Ảnh: M.Đ

Theo các bác sĩ chuyên khoa, bệnh lý cơ xương khớp ban đầu diễn ra âm thầm hoặc chỉ là những cơn đau, nhức mỏi ngắn nên mọi người thường có tâm lý chủ quan và bỏ qua, đặc biệt là đối tượng trẻ. Nhưng chính sự chủ quan này đã khiến không ít trường hợp bị tàn phế hoặc để lại di chứng nặng nề cũng như việc điều trị trở nên hết sức khó khăn.

Ngày nay, với sự bùng nổ của các thiết bị thông minh, công việc của con người đang dần trở nên nhẹ nhàng hơn và tập trung vào máy móc. Điều đó khiến thời gian tiếp xúc với máy tính, điện thoại, ipad và ngồi trong phòng kín, ít vận động của một bộ phận người dân tăng lên. Đây là một trong những nguyên nhân khiến quá trình hoạt động của cơ xương khớp trở nên khó khăn.

Ngoài ra, việc ít vận động hoặc vận động quá mức đều khiến khớp bị thoái hóa. Việc ngồi ở tư thế gò bó cả ngày ở văn phòng, sử dụng máy tính thường xuyên về lâu dài khiến cơ bắp bị co cứng do phải làm việc vất vả để giữ tư thế cho cơ thể, tăng tải trọng lên cột sống, đặc biệt vùng cổ hay thắt lưng, khiến các đốt sống mọc gai, các đĩa đệm giữa các đốt sống bị thoái hóa sớm và thoát vị, chèn vào thần kinh.

Đối với những người làm việc tại bàn giấy nhiều giờ liền, khi sử dụng chuột máy tính, cổ tay tì vào cạnh bàn, gây chèn ép các dây thần kinh. Một biểu hiện thường gặp nhất với những người ngồi hoặc đứng lâu một chỗ là triệu chứng tê bì chân tay, đau lưng, nhức mỏi xương khớp. Đau cổ, đau lưng, đau đầu hoặc cảm giác căng nhức sau gáy… là những triệu chứng rõ ràng nhất khi có vấn đề bất ổn về cơ xương khớp.

Có rất nhiều phương pháp để điều trị các bệnh cơ xương khớp bao gồm sự kết hợp hài hòa của các phương pháp nội khoa dùng thuốc Tây y, ngoại khoa, chỉnh hình, vật lý trị liệu và phục hồi chức năng (PHCN). Tuy nhiên, sử dụng thuốc Tây thường có tác dụng phụ nên bệnh nhân luôn cần phải hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn thuốc phù hợp và được theo dõi, xử trí kịp thời.

Với phương pháp phẫu thuật sẽ giúp loại bỏ những cơ xương khớp đã hư hỏng. Phương pháp này thường được chỉ định cho các trường hợp nặng. VLTL là phương pháp phòng và chữa bệnh sử dụng các tác nhân vật lý hoặc nhân tạo cùng các bài tập vận động trị liệu để PHCN vận động cho bệnh nhân mà không có tác dụng phụ.

Bác sĩ Nguyễn Thị Hoài Thương, Phó trưởng Khoa Y học cổ truyền - VLTL - PHCN của Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Linh cho biết: “Thời gian gần đây, số lượng bệnh nhân gặp các bệnh lý về cơ xương khớp, thần kinh, lưng, vai gáy… đến điều trị tại trung tâm có xu hướng tăng và trẻ hóa. Đa số bệnh nhân còn trong lứa tuổi lao động từ 25 - 40, có những trường hợp rất trẻ 18-20 tuổi. Hiện nay tại trung tâm, các biện pháp điều trị cũng rất phong phú, đa dạng.

Ngoài điều trị nội khoa bằng thuốc thì YHCT còn có các phương pháp như điện châm, thủy châm, xoa bóp bấm huyệt, giác hơi. Đặc biệt, khoa được trang bị nhiều thiết bị hiện đại phục vụ người bệnh điều trị bằng VLTL, PHCN như điều trị kéo giãn cột sống bằng máy; điều trị bằng tia hồng ngoại, sóng ngắn, siêu âm; điện trị liệu; xoa bóp bằng máy... Tùy theo tình trạng bệnh lý, chúng tôi sẽ chỉ định một hoặc kết hợp nhiều phương pháp điều trị khác nhau nhằm tăng kết quả điều trị, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của bệnh nhân”.

Việc ứng dụng VLTV theo phương pháp hiện đại có vai trò quan trọng trong việc tìm ra nguyên nhân gốc rễ gây bệnh, từ đó, điều trị làm giảm các triệu chứng khó chịu, phục hồi lại chức năng quan trọng của các cơ xương khớp. Vì vậy, VLTL đang dần trở thành liệu pháp chữa trị chính cho người bệnh cơ xương khớp bởi ưu điểm không xâm lấn và những lợi ích to lớn khác mà nó mang lại.

Anh T.H.Đ. (27 tuổi), ở xã Vĩnh Chấp, huyện Vĩnh Linh, chia sẻ: “Là một nhân viên tín dụng, công việc của tôi thường xuyên phải ngồi nhiều, sử dụng điện thoại thông minh và máy tính, lại ngồi sai tư thế và ít có thời gian vận động. Thời gian qua, tôi phát hiện các triệu chứng đau lưng, nhức mỏi cổ, vai, gáy và khó khăn trong cử động hằng ngày.

Sau một thời gian điều trị bằng phương pháp VLTL với máy móc hiện đại như máy kéo giãn cột sống cổ, lưng… thì những cơn đau thuyên giảm dần mà không cần dùng thuốc giảm đau hay kháng sinh liều cao. Các phương pháp trị liệu dùng điện và nhiệt cũng tạo cảm giác dễ chịu mà không hề gây đau hay tổn thương trên cơ thể”.

Tuy nhiên, để tránh gặp các vấn đề nặng dẫn đến phải điều trị, theo bác sĩ Hoài Thương, mỗi người hãy chủ động thay đổi lối sống, tư thế sinh hoạt khoa học và hợp lý. Với những người làm việc văn phòng hoặc đòi hỏi ngồi, đứng nhiều thì cứ 30-60 phút phải đi lại, thay đổi tư thế, khởi động cơ thể. Giữ khoảng cách với màn hình điện thoại, máy tính 50-60 cm, tư thế ngồi đúng và phù hợp với tỉ lệ cơ thể, tránh mặc giày cao gót trong thời gian dài để giảm áp lực lên cột sống.

Nên cẩn trọng khi mang vác vật nặng, duy trì cân nặng hợp lý bằng cách xây dựng một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tăng cường vitamin D và canxi. Bên cạnh đó, mọi người hãy dành thời gian tập thể thao nhưng tập một cách an toàn, không gắng sức sẽ dễ dẫn đến các chấn thương cơ xương khớp không đáng có…

Minh Đức