Ukraine dùng UAV nhỏ đánh vào huyết mạch dầu khí Nga
Nhiều dấu hiệu cho thấy Ukraine đang chủ động dùng UAV loại nhỏ giá rẻ để tấn công ngành công nghiệp dầu khí của Nga, nhằm khuấy đảo các tuyến tiếp tế cho quân đội Nga. UAV loại nhỏ có khả năng lọt qua lưới lửa phòng không.
UAV đánh vào cơ sở dầu nhằm phá hoại quân sự và kinh tế
Trong vài tuần qua, hỏa hoạn đã bùng lên tại một số cơ sở năng lượng bên trong nước Nga sau những vụ tấn công bằng UAV, bao gồm một nhà máy lọc dầu Rosneft ở Tuapse, một cơ sở lưu trữ cũng của hãng Rosneft tại Klintsy và ga Ust-Luga trên biển Baltic của hãng khí đốt Novatek.
Một cơ sở lưu trữ dầu của Nga bốc cháy sau khi bị UAV Ukraine tấn công vào tháng 1/2024. Ảnh: Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga.
Olena Lapenko - một chuyên gia an ninh năng lượng tại cơ sở nghiên cứu DiXi Group của Ukraine nói với tờ New York Times: "Các vụ tấn công vào kho dầu và cơ sở lưu trữ dầu làm xáo trộn các tuyến hậu cần và làm chậm hoạt động tác chiến".
Lapenko nói thêm: "Việc làm đứt gãy các tuyến cung ứng, vốn đóng vai trò như mạch máu nuôi cơ thể, là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn nhằm chống Nga trên chiến trường".
Ngoài khía cạnh hậu cần quân sự, Lapenko cho rằng các cuộc tấn công đó còn nhằm gây thiệt hại cho một ngành công nghiệp mang lại nhiều lợi ích kinh tế của Nga và chưa bị ảnh hưởng nhiều bởi các lệnh trừng phạt kinh tế của phương Tây. Theo Lapenko, Moscow đã thu hơn 400 tỷ USD từ việc xuất khẩu dầu kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra vào tháng 2/2022.
Bloomberg đưa tin, cuộc tập kích ga Ust-Luga bên bờ Baltic cũng như thời tiết xấu trong khu vực đã cản trở nghiêm trọng hoạt động vận chuyển dầu thô của Nga bằng đường biển, hiện đã giảm xuống mức thấp nhất trong gần 2 tháng.
Nếu vụ tấn công trên được xác nhận là do Ukraine tiến hành thì điều này cho thấy Kiev có khả năng đánh vào các mục tiêu nằm sâu hơn trong lãnh thổ Nga so với mọi khi, bằng các UAV được cho là sản xuất trong nước, theo hãng tin Reuters.
Luồn qua hệ thống phòng không Nga, đánh vào chỗ hiểm
Hệ thống phòng không Nga tỏ ra ít hiệu quả trong việc phát hiện các UAV nhỏ.
Samuel Bendett - một nhà phân tích và chuyên gia về các hệ thống robot và không người lái quân sự tại Trung tâm Phân tích hải quân (một tổ chức nghiên cứu tại Mỹ), trước đó từng nói với Business Insider: "Nga tự hào sở hữu các lớp phòng thủ trước khi nổ ra cuộc xung đột, như tác chiến điện tử cảm biến, các tổ hợp tên lửa, pháo đội động năng, radar, với khả năng nhận diện và ngăn chặn mối đe dọa".
Thế nhưng, ông Bendett nói thêm, hầu hết các hệ thống bảo vệ này là nhằm nhận diện và phá hủy các mục tiêu lớn như tên lửa, máy bay trực thăng, máy bay cánh cố định có người lái. "Nhiều hệ thống không được thiết kế theo hướng nhận diện các UAV có kích cỡ nhỏ hơn nhiều".
T.X. Hammes - một nghiên cứu viên tại Đại học Quốc phòng (NDU) của Mỹ, viết rằng các UAV nhỏ, giá rẻ gắn bom ở mức tối thiểu có thể gây hậu quả lớn nếu nhắm vào các mục tiêu dễ cháy.
Hammes viết: "Chỉ tầm một lạng thuốc nổ được sử dụng để đánh thẳng vào mục tiêu có thể gây ra vụ nổ thứ hai khiến mục tiêu bị hủy diệt".
Chiến thuật UAV FPV bầy đàn khá lợi hại của Ukraine
Trong cuộc phỏng vấn với tờ báo Nga Izvestia, một quân nhân Nga cho biết, các lực lượng Ukraine đang sử dụng từng "đàn" UAV FPV do các UAV "chúa" dẫn dắt để tấn công vị trí của quân Nga.
Trong đoạn video chia sẻ trên mạng xã hội X, người lính trên mô tả mình từng chạm trán với một bầy UAV khoảng 10 chiếc do một "UAV ong chúa" dẫn dắt.
Anh này cho hay, UAV mẹ của Ukraine phát một tín hiệu tới nhóm UAV FPV nhỏ hơn bay phía dưới nó. Các UAV con sau đó sẽ sà xuống vị trí quân Nga.
Phóng viên tờ Izvestia, Dmitry Zimenkin, người phỏng vấn quân nhân Nga, cho rằng chiến thuật này cho phép các UAV nhỏ "hạ cánh, đợi chờ, nhờ đó tiết kiệm được pin".
Zimenkin nói tiếp: "Khi một UAV mẹ phát hiện mục tiêu, các UAV con sẽ cất cánh, đôi khi chỉ cách mục tiêu vài mét rồi tấn công. Nếu UAV ong chúa bị xóa sổ, toàn bộ bầy UAV có thể bị vô hiệu hóa".
Hồi tháng 12/2023, Bộ trưởng Chuyển đổi số của Ukraine, Mykhailo Fedorov, nói với Newsweek rằng các UAV FPV hiện đang trở nên hữu ích với binh sĩ Ukraine còn hơn cả trọng pháo. Ông Fedorov đang lãnh đạo các nỗ lực của Ukraine sử dụng UAV để chống lại Nga.
Bộ trưởng Fedorov cho biết, "UAV đã nhanh chóng trở thành nhân tố "thay đổi cuộc chơi" trong xung đột Ukraine.
Ông Fedorov nhận xét: "Đôi lúc chúng hoạt động hiệu quả hơn cả pháo. Do vậy, UAV FPV thực sự là một cuộc cách mạng kỹ thuật, mặc dù kỹ thuật này tự nó là khá dễ".
