Từ việc mời góp vốn dự án, người đàn ông 73 tuổi kêu oan 14 năm

VKSND TP Hà Nội ban hành bản cáo trạng 711/CT-VKSHN-P3 và vừa chuyển hồ sơ sang TAND TP Hà Nội để nghiên cứu xét xử đối với 3 bị can Nguyễn Đình Bang, Nguyễn Huy Khang, Hoàng Thị Xuân về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Bị cáo Nguyễn Huy Khang (trái) và Nguyễn Đình Bang tại phiên tòa năm 2014. Ảnh: Bùi Trang

Đây là lần thứ 3 vụ án được điều tra, truy tố và chuẩn bị đưa ra xét xử sơ thẩm. Trong những lần truy tố, xét xử trước, chỉ có 2 bị can Nguyễn Đình Bang, Nguyễn Huy Khang. Còn bị can Hoàng Thị Xuân bỏ trốn. Bà Xuân mới bị bắt vào năm 2021 và bị phục hồi điều tra sau đó.

Từ giao dịch mua bán vốn góp…

Theo cáo trạng mới, năm 2005, Công ty TNHH Công nghiệp Trường Sinh được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng 6.338 m2 đất tại Khu công nghiệp An Khánh để thực hiện Dự án An Khánh.

Quá trình hoạt động, chủ cũ của Công ty Trường Sinh đã chuyển nhượng 50% diện tích là 3.169m2 cho ông Nguyễn Kim Hải, Giám đốc Công ty ADISCO. Phần diện tích còn lại, năm 2007, chuyển nhượng cho ông Nguyễn Đình Bang, ông Duy Đức Tuấn.

Sau đó, Công ty Trường Sinh đã làm thủ tục thay đổi đăng ký kinh doanh, ghi nhận 2 thành viên góp vốn là ông Bang, ông Tuấn, trong đó giám đốc Công ty là ông Bang.

Như vậy, từ năm 2008 đến nay, quyền sử dụng 6.338 m2 đất là thuộc Công ty Trường Sinh, trong đó có 50% của ông Nguyễn Đình Bang là giám đốc và 50% của Công ty ADISCO.

Cáo buộc cho rằng bị can Nguyễn Đình Bang đã thực hiện hành vi tạo dựng các văn bản cho bị can Nguyễn Huy Khang có phương tiện, cơ sở để lừa đảo.

Các văn bản này gồm Quyết định số 36 của HĐTV Công ty Trường Sinh có nội dung chuyển nhượng dự án An Khánh cho ông Khang, ủy quyền cho ông Khang là người đã mua 80% cổ phần của Dự án chịu trách nhiệm tổ chức triển khai dự án; Hợp đồng số 01 chuyển nhượng quyền sử dụng 3.169 m2 đất giá trị 118 tỉ đồng.

Bị can Nguyễn Huy Khang đã sử dụng văn bản này để ông Thái Khắc Toàn, PGĐ Công ty Huy Phát tin tưởng, ký hợp đồng góp vốn không số ngày 8-4-2010 thể hiện Công ty Huy Phát góp vốn 34 tỉ đồng vào dự án của Công ty Trường Sinh. Sau đó, ông Toàn đã chuyển tổng cộng hơn 22 tỉ đồng cho ông Bang và ông Khang.

Trong đó, ông Bang bị cáo buộc đã chiếm đoạt 19 tỉ đồng, còn ông Khang bị cáo buộc chiếm đoạt 3 tỉ đồng và 17.000 USD.

Còn bị can Hoàng Thị Xuân (bạn gái của bị can Nguyễn Huy Khang) đã làm giả quyết định bổ nhiệm bản thân là PGĐ Công ty Trường Sinh có nhiệm vụ huy động vốn thực hiện Dự án để lừa các bị hại góp vốn rồi chiếm đoạt. Bà Xuân đã chiếm đoạt của 4 bị hại với tổng số tiền hơn 57 tỉ đồng.

Điều tra viên ghi lời khai không đúng

Hai bản án sơ thẩm năm 2016 và năm 2020 đều tuyên phạt ông Khang 18 năm tù, phạt ông Bang 16 năm tù. Sau 2 phiên tòa, cả ông Khang và ông Bang đều kháng cáo kêu oan.

Năm 2017, phiên tòa phúc thẩm lần 1 được mở. Bản án phúc thẩm tuyên hủy toàn bộ án sơ thẩm, giao hồ sơ về cấp sơ thẩm giải quyết và chỉ ra hàng loạt vấn đề quan trọng chưa được làm rõ.

Theo HĐXX phúc thẩm, về tố tụng, việc xác định nguyên đơn dân sự chưa phù hợp, điều tra viên ghi không đúng lời khai của bị cáo Nguyễn Huy Khang, nhiều lần bị cáo phải tự ghi lại và đề nghị thay đổi điều tra viên nhưng đều không được giải quyết theo quy định.

Tòa phúc thẩm nêu dự án An Khánh là có thật, hiện dự án vẫn đang tồn tại, chưa bị thu hồi. Theo đăng ký kinh doanh của Công ty Trường Sinh, ông Bang sở hữu 50% vốn góp và được chuyển nhượng theo quy định của Luật Doanh nghiệp.

Bản thân ông Toàn có lời khai không thống nhất về các hành vi gian dối tự xưng là Giám đốc Công ty Trường Sinh của bị cáo Nguyễn Huy Khang. Nội dung tố cáo của ông Toàn, các lời khai của ông Toàn mâu thuẫn với nhau và mâu thuẫn với các chứng cứ khác.

Tòa phúc thẩm cho rằng chưa có cơ sở vững chắc để xác định quan hệ giữa ông Toàn và ông Khang là quan hệ vay nợ cá nhân hay thực sự là quan hệ góp vốn đầu tư dự án. Cũng chưa làm rõ quan hệ này có liên quan đến vai trò đồng phạm của ông Bang hay không.

Có ý thức đồng phạm hay không?

Đặc biệt, về ý thức đồng phạm của ông Bang, cấp phúc thẩm cho rằng trong hồ sơ không có tài liệu nào thể hiện hai bị cáo cùng bàn bạc, thống nhất ý chí thực hiện hành vi phạm tội.

Ông Bang và ông Toàn không có quan hệ quen biết nhau, việc Khang và Toàn ký hợp đồng góp vốn thì ông Bang không biết và không được ai thông báo cho biết.

Việc chuyển tiền vào tài khoản của ông Bang không ai báo trước. Sau khi nhận tiền chuyển nhượng thì Bang giao giấy tờ, sổ đỏ, con dấu cho Khang, Toàn để hoàn tất thủ tục thay đổi đăng ký kinh doanh.

Tại cơ quan điều tra, ông Bang nói sẽ trả lại số tiền này và yêu cầu trả lại giấy tờ tài liệu, sổ đỏ, dự án và hủy hợp đồng mua bán để bảo đảm an toàn cho mình nhưng không được xem xét giải quyết.

Như vậy, cấp phúc thẩm cho rằng việc đánh giá ý thức của ông Bang cần phải được xem xét lại.

Những sai sót trên không thể khắc phục được ở cấp phúc thẩm nên HĐXX hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, giao hồ sơ về cấp sơ thẩm điều tra lại vụ án theo đúng quy định của pháp luật.

Tại phiên tòa phúc thẩm lần 2 năm 2022, phát sinh việc bị can Hoàng Thị Xuân bị bắt theo lệnh truy nã và bị phục hồi điều tra. Cho rằng việc điều tra làm rõ hành vi phạm tội của Hoàng Thị Xuân sẽ giúp cho việc đánh giá, xác định, làm rõ mức độ, hành vi của ông Khang, ông Bang, tòa phúc thẩm hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, giao hồ sơ về cấp sơ thẩm điều tra, xét xử lại.

BÙI TRANG