Truyền dạy văn hóa truyền thống cho học sinh người Hrê

Trường Phổ thông Dân tộc bán trú (PTDTBT) Tiểu học và THCS Ba Giang trong giờ học văn hóa truyền thống của đồng bào Hrê lúc nào cũng rộn ràng. Tiếng chiêng ba hòa âm cùng làn điệu dân ca ngân vang khắp trường, mang lại niềm vui cho giáo viên, học sinh và cả những nghệ nhân tâm huyết với văn hóa truyền thống của đồng bào Hrê.

Truyền dạy nhịp chiêng ba

Nghệ thuật trình diễn chiêng ba của người Hrê được Bộ VH-TT&DL đưa vào Danh mục Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia theo Quyết định số 609/QĐ-BVHTTDL ngày 3/2/2021. Với người Hrê, cồng chiêng không chỉ là nhạc cụ, mà còn mang yếu tố tâm linh và nét đẹp truyền thống đồng hành cùng dòng chảy của lịch sử.

Nghệ thuật trình diễn chiêng ba của người Hrê đã được Bộ VH-TT&DL công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Theo thời gian, nhịp chiêng ba dần bị mai một. Để lưu giữ nét đẹp quý báu của nghệ thuật trình diễn chiêng ba, nhiều lớp học đánh chiêng đã được ngành văn hóa huyện Ba Tơ tổ chức.

Em Phạm Văn Sen, học sinh lớp 6, Trường PTDTBT Tiểu học và THCS Ba Giang chia sẻ, là người con của đồng bào Hrê nên em ý thức cần phải gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc mình. Khi được tham gia lớp đánh chiêng em rất thích thú. Em và các bạn sẽ cố gắng tiếp thu để cùng nhau gìn giữ bản sắc văn hóa của dân tộc mình.

Nghệ nhân Phạm Văn Sây hướng dẫn các em học sinh cách đánh chiêng ba.

Lần đầu tiên được học đánh chiêng ngay tại trường học, em Phạm Quốc Anh rất xúc động kể, để học thuộc cách đánh một bài chiêng, chúng em phải nắm được âm và thuộc thật nhuyễn từng nhịp. Từ đó mới phối hợp nhịp nhàng với các bạn đánh chiêng khác. Em thấy lớp học thật thú vị.

Nghệ nhân Phạm Văn Sây ở xã Ba Thành (Ba Tơ) là người trực tiếp đứng lớp khá bất ngờ vì các em học sinh nhanh chóng tiếp thu các nhịp cồng chiêng. “Không có nhiều thời gian để truyền dạy, nên tôi chọn 1 bài chiêng dễ đánh và 1 bài chiêng khó đánh để hướng dẫn. Các cháu thể hiện rất tốt khả năng cảm âm của chiêng, khi kết hợp hài hòa với làn điệu dân ca tạo nên những màn trình diễn rất đặc sắc. Thực sự rất mừng vì thế hệ kế cận có thể tiếp nối phát huy giá trị văn hóa, nghệ thuật truyền thống của đồng bào Hrê.

Đưa làn điệu dân ca bay xa

Ngoài các lớp đánh chiêng ba, các em học sinh ở huyện Ba Tơ cũng được nhạc sĩ Phạm Minh Đát - Phó Giám đốc Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh trực tiếp truyền dạy hát Ta lêu, Ca choi. Các lớp học diễn ra sôi nổi. Những bài hát tiêu biểu của đồng bào Hrê như: Hát ca ngợi về quê hương, Bác Hồ, tình đoàn kết các dân tộc anh em, ca ngợi về cuộc sống mới… được các em học sinh thực hiện một cách mượt mà, đằm thắm.

Nhạc sĩ Phạm Minh Đát - Phó Giám đốc Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh truyền dạy hát Ta lêu, Ca choi cho các em học sinh.

“Tôi rất vui và tự hào khi nhiều học sinh đam mê văn hóa truyền thống của dân tộc. Các em đều tập trung để tiếp thu. Nhiều em học sinh say mê, cảm âm tốt nên học nhanh. Mong rằng, thế hệ trẻ luôn yêu quý và gìn giữ nét văn hóa truyền thống đặc sắc này”, nhạc sĩ Phạm Minh Đát bộc bạch.

Hiệu trưởng Trường PTDTBT Tiểu học và THCS Ba Giang Đào Văn Thành chia sẻ, nhà trường đặc biệt chú trọng phát huy bản sắc văn hóa địa phương. Tích cực lồng ghép, tổ chức cho học sinh trải nghiệm văn hóa truyền thống vào các buổi hoạt động ngoại khóa để các em được giao lưu, khơi dậy tình yêu văn hóa truyền thống của dân tộc mình. Trường có gần 100% là học sinh người Hrê. Việc đưa cồng chiêng, hát dân ca vào dạy đã giúp thế hệ trẻ quan tâm hơn đến văn hóa, nghệ thuật truyền thống, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, tình yêu quê hương, đất nước.

Các em học sinh rất hào hứng khi được truyền dạy văn hóa truyền thống của đồng bào Hrê.

Tiết mục văn nghệ trình diễn nghệ thuật đánh chiêng ba và hát dân ca của các em học sinh huyện Ba Tơ.

Theo Phó Trưởng phòng VH&TT huyện Ba Tơ Lê Cao Đỉnh, việc đưa các nội dung giáo dục văn hóa truyền thống của dân tộc vào trường học giúp các em học sinh lưu giữ bản sắc văn hóa của dân tộc mình, qua đó giúp các em bồi dưỡng nhân cách sống, có trách nhiệm với gia đình, quê hương, phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh tinh thần của dân tộc.

Năm 2024, huyện Ba Tơ sẽ mở 6 lớp truyền dạy đánh chiêng ba và nghệ thuật trình diễn chiêng ba, hát Ta lêu, Ca choi cho học sinh và cán bộ các xã, thị trấn trên địa bàn huyện.

Bài, ảnh: AN ĐIỀN