Trường THPT chuyên - Đại học Vinh: 50 năm xây dựng và phát triển

Lớp chuyên Toán đặc biệt đầu tiên gồm 36 học sinh đã được chính thức khai giảng trên mảnh đất sơ tán Yên Dạ của xã miền núi Thạch Bình - huyện Thạch Thành - tỉnh Thanh Hóa. Đến năm học 1973 - 1974, cùng với Trường Đại học Sư phạm Vinh, Khối Toán đặc biệt được chuyển về thành phố Vinh trong cảnh ngổn ngang, đổ nát sau nhiều năm chiến tranh ác liệt.

Qua những thăng trầm cùng lịch sử, đến tháng 11 năm 2009, Khối chuyên được phát triển thành Trường THPT chuyên trực thuộc Trường Đại học Vinh. Từ đây, lịch sử nhà trường bước sang một trang mới, bắt đầu cho những trang sử vẻ vang hơn.

Thuở ban đầu khi mới thành lập, thầy trò phải đối mặt với không ít khó khăn. Cơ sở vật chất thiếu thốn, đội ngũ giáo viên chưa đủ mạnh, khuôn viên trường lớp, sân bãi còn ngổn ngang, bề bộn…

Tuy nhiên, với ý chí quyết tâm cao, tập thể thầy trò của Khối đã không ngừng nỗ lực, quyết tâm phấn đấu, cố gắng để vươn lên phía trước.

Đến nay, nhà trường có 40 phòng học đảm bảo đầy đủ cho toàn trường học văn hóa và bồi dưỡng chuyên sâu; 2 phòng Tin học; 3 phòng thí nghiệm Lý, Hóa, Sinh; 2 phòng học nghe nói Tiếng Anh; 2 phòng học lớn lắp đặt các thiết bị dạy học hiện đại. Quy mô đào tạo ngày càng mở rộng.

Từ một lớp chuyên Toán, đến năm 2016 nhà trường đã có 6 hệ chuyên: Toán học, Tin học, Vật lý, Hóa học, Tiếng Anh và Sinh học. Khởi đầu chỉ mới một lớp chuyên Toán đặc biệt gồm 36 học sinh, hiện nay hàng năm trường có xấp xỉ nghìn học sinh theo học.

Trải qua 50 năm xây dựng và phát triển, các thế hệ thầy trò ngôi trường này đã khẳng định sức bật, sự vươn lên mạnh mẽ của một Trường THPT chuyên - mà nhiều người hay gọi bằng cái tên thân thương, ngắn gọn “chuyên Bộ”. Trường THPT chuyên được đặt trong Trường Đại học Vinh - trường đại học trọng điểm quốc gia đóng trên quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Hành trình năm mươi năm qua của Trường THPT chuyên - Đại học Vinh dẫu có những khó khăn, gian khổ, nhưng thấm đượm nghĩa tình. Biết bao cán bộ, giáo viên và học sinh đã dày công xây dựng truyền thống vẻ vang của nhà trường.

Trong chiến tranh, nhiều học sinh nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, lên đường tham gia chiến đấu và không ít người đã hi sinh anh dũng, mãi mãi không trở về, các anh mãi là một phần lịch sử của Trường THPT chuyên - ĐH Vinh.

Các thầy lãnh đạo khối, trường qua các thế hệ đã tiếp bước nhau với những đóng góp quan trọng để góp phần vào sự nghiệp vun trồng nhân tài cho đất nước:

Thầy Vũ Thế Hưu (Phụ trách Khối từ 1966 đến 1973), Thầy Nguyễn Văn Bàng (Phụ trách Khối từ 1973 đến 1975), Thầy Nguyễn Đinh Nhân (Chủ nhiệm Khối chuyên Toán từ 1975 đến 1986), GS Đào Tam (Chủ nhiệm Khối chuyên Toán từ 1986 đến 1993), Thầy Nguyễn Quang Vinh (Chủ nhiệm Khối THPT chuyên Toán - Tin từ 1993 đến 1998), TS Mai Văn Tư (Chủ nhiệm Khối THPT chuyên từ 1998 đến 2009, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên từ 2009 đến 2011) và TS Nguyễn Văn Thuận (Hiệu trưởng Trường THPT chuyên - Đại học Vinh hiện nay).

Để có được Trường THPT chuyên - ĐH Vinh phát triển như ngày hôm nay không thể không nhắc đến vai trò của Hiệu trưởng Trường Đại học Vinh (tiền thân là Trường ĐHSP Vinh) qua các thế hệ:

GS Nguyễn Thúc Hào, PGS.TS Lê Hoài Nam, PGS.TS Phan Bá Nhẫn, PGS.TS Phan Đức Thành, PGS.TS Nguyễn Đình Huân, PGS.TS Nguyễn Ngọc Hợi và hiện nay là GS.TS Đinh Xuân Khoa.

Nhiều thầy, cô giáo tuy không đảm nhiệm vai trò quản lí nhưng đã dành gần trọn quá trình công tác để cống hiến sức lực đầy giá trị cho Khối chuyên như thầy giáo Nguyễn Thái Hòe, cô giáo Trần Thị Hiền, cô giáo Lê Thị Bích An….

Từ khi thành lập đến nay, trường đã đào tạo gần 8.000 học sinh tốt nghiệp THPT, phần lớn trong số đó đã tiếp tục học lên và rất nhiều người đã trở thành những tướng lĩnh, bác sĩ, kĩ sư, nhà khoa học, doanh nhân, nhà quản lí, nhà giáo xuất sắc.

Hàng trăm cựu học sinh của trường trên nhiều lĩnh vực đã bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ, trong số đó nhiều người được phong học hàm Giáo sư như: Trung tướng, GS.TSKH Phạm Thế Long, GS.TSKH Lê Tuấn Hoa…

Có người vừa là cựu học sinh, vừa là cựu giáo viên của Khối đã từng học giỏi, dạy giỏi và sáng tạo được nhiều sản phẩm cho Giáo dục (IOE, Violympic, Toán Tuổi thơ, Big School) như TS Lê Thống Nhất.

Nhằm đáp ứng nhu cầu xã hội trong giai đoạn hiện nay, nhà trường chú ý giáo dục toàn diện nhưng không cào bằng, vấn đề giáo dục kĩ năng sống được nhà trường đặc biệt lưu ý. Bên cạnh đó, chất lượng bồi dưỡng học sinh có năng khiếu cũng được quan tâm đặc biệt.

Đến nay, trường đã có 274 học sinh giỏi cấp quốc gia; có 12 học sinh đạt giải Toán quốc tế và khu vực châu Á - Thái Bình Dương: Lê Ngọc Chuyên, Nguyễn Tuấn Hùng, Mai Thanh Hoàng, Phạm Thái Khánh Hiệp, Lê Hồng Quý, Dương Trọng Hoàng, Đinh Lê Công, Nguyễn Trí Dũng, Nguyễn Xuân Tương, Ngô Anh Tuấn, Trần Đức Sơn, Phan Đăng Khoa. Ngoài ra có 1 học sinh là Đậu Hải Sơn đã dự thi Olympic Vật lí Quốc tế vào năm 1980.

Trong các hoạt động nội khóa, ngoại khóa, thực hành, thí nghiệm, thầy cô luôn chú ý bồi dưỡng cho các em động cơ và phương pháp học tập đúng đắn; tích cực chuẩn bị hành trang tri thức, bản lĩnh, nhân cách cho các em đáp ứng với xu thế hội nhập quốc tế.

Vào học tại Trường THPT chuyên - Đại học Vinh các em trưởng thành rất nhanh trong môi trường học tập tốt, lớn lên qua trang sách, trang đời.

Ngoài 6 môn: Toán học, Tin học, Vật lý, Hóa, học Tiếng Anh và Sinh học là những môn chuyên, các em còn được học tập một cách nghiêm túc các môn học khác trong nhà trường trung học.

Các em được trang bị đầy đủ tri thức, kỹ năng để dự thi Học sinh giỏi quốc gia, quốc tế, thi vào nhiều trường đại học có uy tín theo thiên hướng, sở thích của từng em.

Có thể nói, học sinh Trường THPT chuyên - Đại học Vinh được tiếp nhận sâu sắc một hệ thống kiến thức khá hài hòa, cân đối chứ không thiên lệch hay bị cắt xén.

Qua 50 năm xây dựng và phát triển, tập thể cán bộ, giáo viên của Trường THPT chuyên đã có nhiều đóng góp trong sự nghiệp giáo dục và nghiên cứu khoa học.

Nhiều công trình nghiên cứu của cán bộ đã được đăng tải ở các tạp chí khoa học có uy tín trong và ngoài nước. Các thầy cô giáo còn tham gia viết sách giáo khoa, các tài liệu tham khảo, các chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi. Hiện nay đơn vị có 68 cán bộ, trong đó có 8 Tiến sĩ, 4 NCS, số còn lại hầu hết đã có trình độ Thạc sĩ.

Do những đóng góp của nhiều thế hệ, Trường THPT chuyên - Đại học Vinh đã được tặng nhiều Bằng khen của UBND tỉnh Nghệ An, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bằng khen và Cờ thi đua của Thủ tướng Chính phủ, được Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba, được vinh danh là Tập thể Điển hình trong Phong trào thi đua yêu nước của toàn ngành GD-ĐT giai đoạn 5 năm 2010 - 2015.

Là nơi ươm mầm, nuôi dưỡng, phát triển tài năng Toán học, Vật lý, Tin học, Hóa học, Ngoại ngữ, Sinh học của nhiều tỉnh phía Bắc miền Trung, Trường THPT chuyên - Đại học Vinh không ngừng phấn đấu để lớn mạnh và đã gặt hái được rất nhiều thành quả tốt đẹp, xứng đáng với niềm tin yêu của xã hội, của phụ huynh và của các em học sinh thân yêu.

Dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, thầy trò Trường THPT chuyên - Đại học Vinh vẫn quyết tâm ra sức thi đua dạy tốt - học tốt, xứng đáng với lòng tin yêu của mọi người. Trường THPT Chuyên - Đại học Vinh phấn đấu sẽ mãi là nơi ươm mầm tài năng và bồi dưỡng nhân tài cho đất nước.