Trầm lắng thị trường lao động mùa Tết

công nhân không phải tăng ca và hầu như không “nhảy việc”...

Tuyển dụng giảm, nhảy việc ít

Do ít việc, doanh nghiệp cắt nhân sự, giảm nhu cầu tuyển dụng là lý do khiến công nhân không “nhảy việc” nhiều như mọi năm.

Muốn tăng ca cũng khó

Hiện nay, TP.HCM có 15 khu công nghiệp - khu chế xuất (KCN - KCX) đang hoạt động, thu hút hơn 269.268 lao động, tăng 0,24% so với cùng kỳ. Ông Nguyễn Tấn Định, Phó Ban Quản lý KCN - KCX TP.HCM cho biết: Tình hình lao động có nơi thiếu, có nơi không thiếu. Thiếu ở một số doanh nghiệp (DN) chưa biết quan tâm đến người lao động, trả lương thấp; còn không thiếu những DN trả lương tốt và có môi trường làm việc tốt cho nên lao động luôn luôn dồi dào, hàng nghìn lao động đến nộp đơn. Hiện lượng người lao động đến các KCN - KCX tìm việc đang giảm và nhu cầu tuyển lao động của DN cũng giảm rất nhanh. Cuối năm 2010, DN đăng ký tuyển mới cho năm 2011 là 70.000 lao động, nhưng đến cuối năm 2011 đăng ký cho năm 2012 giảm còn 50.000 lao động. Suốt năm 2012 số lao động tăng không đáng kể.

Đầu năm 2013, nhiều lao động thất nghiệp đến tìm việc tại Sàn giao dịch việc làm TP.HCM. Ảnh: Hoàng Tuyết

Cũng theo Ban Quản lý KCN - KCX, số lượng lao động “nhảy việc” hiện giảm hẳn, bởi người lao động nếu từ chỗ này xin nghỉ và sang chỗ khác xin việc thì chưa chắc đã xin được. Nếu như năm 2011, DN đăng kí tuyển 70.000 lao động và có tới 40.000 lao động “nhảy việc” thì năm 2012 giảm hẳn. Mặt khác, còn do DN đã có rất nhiều giải pháp để nhắc nhở, khuyến khích, chăm lo đời sống, thu nhập, việc làm cho người lao động nên người lao động gắn bó hơn với DN.

Theo báo cáo của Trung tâm Dự báo nhu cầu nguồn nhân lực và thông tin thị trường lao động TP.HCM, năm 2012, do tình hình kinh tế - xã hội TP gặp nhiều khó khăn, một số DN phải thu hẹp sản xuất, giải thể, đã ảnh hưởng đến tình hình lao động. Trong năm 2012, tình trạng người lao động “nhảy việc” không diễn ra phổ biến, ở mức khoảng 20% (năm 2011 là 30%).

Còn tại Hà Nội, nếu như những năm trước, vào dịp cuối năm, nhiều DN tại KCN - KCX của Hà Nội phải huy động 100% công nhân làm tăng ca thì thời điểm này, ông Nguyễn Đình Thắng, Phó Chủ tịch Công đoàn các KCN - KCX Hà Nội cho biết, rất hiếm DN tăng ca. Khi được hỏi về tình hình tăng ca dịp cuối năm, nhiều lao động trẻ tại KCN Bắc Thăng Long đang trọ tại nhà ở công nhân Kim Chung (Hà Nội) buồn rầu cho biết hiện các công ty chỉ sản xuất cầm chừng, tháng nào có việc thì làm được 20 ngày công. Thiếu việc, người lao động rất lo ngại không có tiền chi tiêu cho Tết này. Chị Bích Liên, một công nhân may ở khu vực này kể, mặc dù công ty chưa có kế hoạch nhưng rất nhiều lao động của công ty đăng ký xin được tăng ca.

Theo ghi nhận của phóng viên tại các KCN - KCX trên địa bàn TP.HCM, bên cạnh việc DN nâng yêu cầu tuyển dụng thì cũng xảy ra tình trạng công nhân đang “thèm” được tăng ca để nâng cao thu nhập. Nếu như những năm trước, thời điểm cận Tết, công nhân “căng người” tăng ca ngày đêm để sản xuất kịp đơn hàng thì năm nay họ lại rơi vào tình trạng “khát việc” do DN gặp khó khăn, thiếu đơn hàng.

Lao động thời vụ: Nhu cầu tuyển dụng thấp

Theo quy luật, nhu cầu tuyển dụng lao động vào khoảng quý 3, quý 4 hàng năm và cận Tết Âm lịch tăng cao, nhất là việc làm thời vụ. Nhưng năm nay, cho tới thời điểm chỉ cách Tết Nguyên đán một tháng, tình hình tuyển dụng lao động cho mùa cuối năm khá ảm đạm.

Trong điều kiện kinh tế khó khăn, nhiều doanh nghiệp thu hẹp sản xuất và cân đối nhân sự, người tiêu dùng thắt lưng buộc bụng thì việc làm thời vụ cũng giảm dần. Theo Trung tâm Giới thiệu việc làm Hà Nội, nếu như mọi năm thường giữa tháng 11 trở đi, nhiều đơn vị, DN có nhu cầu lớn tuyển dụng, nhất là việc làm thời vụ. Tuy nhiên, năm nay việc tuyển dụng giảm đi hơn nửa. Bà Lương Hoa, Giám đốc một trung tâm giới thiệu việc làm tại Hà Nội cho biết, mọi năm vào thời điểm này DN liên tục nhận đơn hàng DN cần lao động thời vụ như: bán hàng, sản xuất bánh kẹo... Thế nhưng năm nay những đơn hàng này chỉ đếm trên đầu ngón tay.

“Điểm khác biệt nhất trong thị trường lao động cuối năm nay là tương đối im ắng, trì trệ, cả cung lẫn nguồn cầu”, ông Vũ Trung Chính, Giám đốc Trung tâm Giới thiệu việc làm Hà Nội đánh giá. Trong khi cũng vào thời điểm này mọi năm, thị trường lao động rất sôi động ở mảng thị trường công việc ngắn hạn như làm bánh kẹo, trang trí, làm hàng mã...

Điều này thể hiện rõ ở các sàn giao dịch việc làm tại Hà Nội. Các cán bộ Trung tâm giới thiệu việc làm cho biết những phiên cuối năm như mọi năm thường có trên 60 DN tham gia. Nhưng phiên đông nhất thời điểm này chỉ có 50 DN tham gia và phiên gần nhất chỉ có 30 DN. Người lao động đến cũng ít. “Chúng tôi nghĩ là trong bối cảnh nền sản xuất của ta trì trệ. Ngoài ra có thể là do mức tiêu dùng trong Tết này của người dân không cao như mọi năm nên nhu cầu nhân lực để đáp ứng những việc làm thêm như làm bánh kẹo, trang trí giảm”, ông Vũ Trung Chính nhận định.