TP Vinh: Gỡ nút thắt để Trạm y tế xã phường 'níu' chân người bệnh

Sau nhiều năm sử dụng, Trạm Y tế phường Vinh Tân đã xuống cấp cần được sửa chữa nhiều hạng mục, phòng ốc

Đến trạm y tế khám bệnh chỉ là 'phương án cuối cùng'

Thành phố Vinh, Nghệ An hiện có 25 trạm y tế (TYT) xã, phường. Trong những năm qua, các TYT này đã thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch bệnh và các chương trình mục tiêu quốc gia y tế - dân số... được các cấp, ngành đánh giá cao.

Tuy nhiên, công tác khám chữa bệnh ở 25 TYT lại đang gặp nhiều khó khăn. Lượng bệnh nhân đến điều trị tại trạm thấp. Đơn cử, trong 10 tháng đầu năm 2022, tổng số bệnh nhân đến khám tại TYT phường Hà Huy Tập là 730 lượt người, trong khi tổng số dân cư của phường là 27.038 người. Tương tự, TYT phường Vinh Tân với số dân là 18.609 người nhưng cũng chỉ có 653 lượt đến khám …. Điều này cho thấy, số lượng và tỷ lệ người đến khám, điều trị tại các TYT ở thành phố Vinh là rất thấp.

Tại sao người dân thành phố Vinh lại ít đến khám, chữa bệnh tại TYT? Phóng viên báo Sức khỏe và Đời sống đã đi tìm câu trả lời.

Chị Nguyễn Thị Phương Thanh, 41 tuổi, ở phường Vinh Tân chia sẻ: "Ở thành phố Vinh hiện nay có rất nhiều bệnh viện, phòng khám, trong đó có nhiều bệnh viện đa khoa hạng 2 – thông tuyến khám chữa bệnh y tế. Vậy nên, khi có bệnh, chúng tôi vẫn thường lên thẳng các bệnh viện".

Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị, ở thời điểm này, thành phố Vinh có sự hiện diện của nhiều bệnh viện công lập, ngoài công lập, các ngành. Cụ thể toàn thành phố có tới 17 bệnh viện và hàng trăm phòng khám đa khoa, chuyên khoa. Các bệnh viện này đều có sự phát triển chuyên sâu về dịch vụ kỹ thuật và có trang thiết bị y tế hiện đại. Chính sự phát triển của mạng lưới khám, chữa bệnh rộng khắp, đa dạng đã đem lại nhiều tiện ích cho người dân trên địa bàn.

Đứng trước nhiều sự lựa chọn về điều trị, chăm sóc sức khỏe, dĩ nhiên, TYT phường, xã chỉ có thể là phương án cuối cùng. Cơ sở khám, chữa bệnh muốn phát triển thì cần phải có bệnh nhân. Việc thiếu vắng bệnh nhân đã khiến các TYT không thể thu hút được bác sĩ, phát triển chuyên môn kỹ thuật và cũng phần nào thiếu động lực để xây dựng cơ sở nhà trạm khang trang, xanh – sạch – đẹp cũng như thay đổi tác phong, tinh thần, thái độ phục vụ… Từ đây, các TYT phường, xã ở thành phố Vinh ngày một "yếu" hơn.

Số lượng bệnh nhân đến khám tại các trạm y tế phường, xã ở thành phố Vinh là rất ít.

Theo báo cáo của Sở Y tế Nghệ An: Trong 21 huyện, thị xã ở Nghệ An thì thành phố Vinh là địa phương có số lượng bác sĩ công tác bền vững tại TYT thấp nhất cả tỉnh (32%); sau điều động, tăng cường là 48%...

Bên cạnh đó, tại một số TYT, khối nhà chính làm việc đã hư hỏng, xuống cấp không thể sửa chữa được, đã làm ảnh hưởng đến quá trình hoạt động; thiếu một số trang thiết bị y tế và thiết bị văn phòng để phục vụ công tác chuyên môn.

Đưa bác sĩ tăng cường về trạm hay tuyển dụng đều gặp khó

Nhằm đảm bảo tốt chất lượng chuyên môn cũng như công tác khám chữa bệnh ở TYT, BVĐK thành phố Vinh đã tăng cường thêm 4 bác sĩ và TTYT thành phố cũng tăng cường 01 bác sĩ cho các TYT phường, xã ở thành phố Vinh. Đến cuối năm 2022, mới có 12/25 TYT có bác sĩ làm việc.

Ngoài ra, còn có thêm 04 y sĩ đa khoa ở các trạm đang học lên bác sĩ, khi 04 người này tốt nghiệp thì toàn thành phố sẽ có 16/25 TYT có bác sĩ.

Con số này vẫn đang cách khá xa so với chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố Vinh nhiệm kỳ 2020 - 2025 đề ra là 100% các trạm y tế phường, xã có bác sĩ công tác lâu dài.

Theo đó, để thực hiện chỉ tiêu Nghị quyết này, thành phố Vinh cần có cơ chế tuyển dụng thêm bác sĩ về công tác tại TYT. Tuy nhiên điều này là không dễ khi mà trên địa bàn thành phố Vinh có nhiều bệnh viện với nhu cầu sử dụng nhân lực cao cộng với mức đãi ngộ hấp dẫn. Các bác sĩ mới ra trường ưu tiên xin việc làm tại các bệnh viện thay vì về làm việc tại TYT do chế độ đãi ngộ thấp.

Được biết, năm 2022, Sở Y tế Nghệ An có phê duyệt tuyển dụng 03 bác sĩ làm việc tại TYT phường, xã ở thành phố Vinh nhưng đến thời điểm này vẫn không tuyển dụng được bác sĩ nào.

Giải pháp tăng cường bác sĩ từ Bệnh viện và TTYT về công tác tại TYT chỉ là giải pháp tình thế, bởi vì các bác sĩ này chỉ tăng cường trong thời gian ngắn sau đó sẽ quay trở lại đơn vị cũ để làm việc, và khi đó các TYT phường, xã được tăng cường lại tiếp tục thiếu bác sĩ.

Theo Bác sĩ Hoàng Thế Tùng – Giám đốc Trung tâm Y tế thành phố Vinh: Tuy rằng phần lớn các TYT xã, phường ở thành phố Vinh đạt chuẩn quốc gia về y tế. Song cũng phải thẳng thắn nhìn nhận rằng các trạm hiện nay đều chưa phát triển xứng tầm với "Trung tâm y tế khu vực Bắc Trung bộ". Các trạm đang thực hiện chức năng dự phòng là chính.

Để các TYT phường, xã ở thành phố Vinh phát triển xứng tầm, bác sĩ Trần Trung Kiên – Trưởng TYT xã Nghi Đức kiến nghị: Hiện nay, ngoài việc thiếu bác sĩ còn có một bất cập khác về nhân lực. Đó là mỗi TYT có từ 4 đến 6 cán bộ, trong đó có 01 cán bộ là viên chức dân số chưa được đào tạo thêm về kiến thức y khoa. Trong khi đó, theo Quyết định số 1325/QĐ- SYT ngày 18/10/2021 của Giám đốc Sở Y tế Nghệ An về việc phê duyệt Đề án vị trí việc làm năm 2021 của Trung tâm Y tế thành phố Vinh và TYT thì mỗi TYT phải có 5-6 viên chức làm việc.

"Cơ sở vật chất, trang thiết bị ở trạm còn rất hạn chế. Riêng trang thiết bị thì mới chỉ có máy đo huyết áp, bình oxy, dụng cụ kỹ thuật thông thường. Mong muốn được bổ sung thêm máy xét nghiệm 10 thông số nước tiểu; máy điện tim để sàng lọc sớm các bệnh lý thông thường. Thiếu máy móc thì trạm vừa thiếu, vừa yếu. Ngoài ra cũng cần xây dựng các phòng chức năng đủ diện tích, đảm bảo tiêu chí xanh - sạch - đẹp để tạo niềm tin và thu hút người bệnh. Kinh phí thực hiện các chương trình mục tiêu y tế quốc gia còn rất hạn chế, cần được quan tâm hỗ trợ thêm".Bác sĩ Trần Văn Huấn, Trạm Trưởng TYT phường Vinh Tân nêu ý kiến.

Khám cho bệnh nhân tại Trạm Y tế phường Hà Huy Tập.

"Thành phố Vinh phải có thêm cơ chế thu hút, ưu đãi đối với Bác sĩ khi về làm việc tại TYT xã, phường và bố trí đủ nhân lực cho TYT. Khi đã có con người vận hành, sử dụng thì mới có thể bố trí thêm trang thiết bị y tế tương ứng với trình độ, năng lực. Trong điều kiện, ngành y tế, thành phố Vinh tiếp tục gặp khó khăn trong việc tuyển dụng bác sĩ điều trị thì có thể nghiên cứu phương án tuyển dụng bác sĩ hệ dự phòng về làm việc ở những trạm đã có y sĩ đa khoa.

Cần xây mới toàn bộ 8 trạm y tế, xây mới một phần 5 trạm y tế, cải tạo và nâng cấp 11 trạm y tế và sửa chữa hạng mục nhỏ ở 2 trạm y tế; mua sắm bổ sung một số trang thiết bị y tế và thiết bị văn phòng cho TYT phường, xã nhằm đảm bảo đầy đủ số lượng cần thiết để phục vụ công tác chuyên môn". Bác sĩ Hoàng Thế Tùng – Giám đốc Trung tâm Y tế thành phố Vinh kiến nghị.

Ở thời điểm này, Trung tâm Y tế thành phố Vinh đang xây dựng đề án thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao (bác sĩ) về làm việc tại các TYT để trình thành phố Vinh phê duyệt. Đơn vị cũng đang tăng cường các bác sĩ, nhân viên cho các trạm; khuyến khích các bác sĩ có chứng chỉ hành nghề, tâm huyết khi xuống tăng cường nếu thấy môi trường làm việc phù hợp thì có thể ở lại lâu dài.

Cán bộ TYT xã tiêm vaccine phòng COVID-19 cho học sinh THCS

Để các TYT phát triển, ngoài sự vào cuộc của ngành y tế, thành phố Vinh cần phải quan tâm, đưa ra các giải pháp căn cơ để thu hút nguồn nhân lực (bác sĩ) về làm việc tại TYT; có kế hoạch đào tạo liên tục cho cán bộ đang công tác tại TYT xã, phường theo quy định tại Thông tư 22/2013/TT-BYT ngày 09/8/2013 của Bộ Y tế.

Bên cạnh đó, Thành phố Vinh và chính quyền các địa phương cũng cần bố trí kinh phí để xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị; đẩy mạnh việc cập nhật đầy đủ thông tin vào sổ sức khỏe điện tử và có sự liên thông giữa TYT cùng các bệnh viện để làm tốt công tác quản lý sức khỏe cho người dân.

Từ Thành - Thành Chung