Tổng thống Mỹ thăm Canada: Đạt bước tiến quan trọng về di cư, thừa nhận thách thức từ Trung Quốc, hứa sát cánh bảo vệ NATO
Ngày 24/3, sau hội đàm giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Canada Justine Trudeau ở Ottawa, hai bên đã ra tuyên bố chung về nhiều vấn đề đạt được.
Tổng thống Biden và Thủ tướng Trudeau tại Quốc hội Canada ở Ottawa ngày 24/3. (Nguồn: Reuters)
Theo tuyên bố chung, Mỹ và Canada sẽ phối hợp cải thiện Hệ thống phòng thủ không gian Bắc Mỹ (NORAD), cập nhật hiệp định về người xin tị nạn xuyên biên giới và thành lập lực lượng chuyên trách chuyển đổi năng lượng trong 1 năm.
Hai nhà lãnh đạo cũng đề cập những khoản chi tiêu mới dành cho các hành lang nhiên liệu thay thế, khoáng sản quan trọng, dự án sản xuất chất bán dẫn, bảo tồn Great Lakes (Ngũ Đại Hồ) và hệ thống radar Bắc Cực.
Tuyên bố chung xác nhận, “Thỏa thuận quốc gia thứ ba an toàn” sẽ được áp dụng tại các điểm xuất nhập cảnh chính thức dọc biên giới trên bộ giữa hai nước, cho phép Canada đóng cửa khẩu trái phép trên đường Roxham ở khu vực biên giới chung.
Ottawa cũng sẽ đồng ý tiếp nhận thêm 15.000 người di cư Tây Bán cầu nộp đơn xin nhập cảnh hợp pháp vào nước này trong năm tới.
Canada sẽ chi khoảng 6,96 tỷ CAD (khoảng 4,63 tỷ USD) cho chương trình hiện đại hóa hệ thống giám sát ở miền Bắc, cùng 7,3 tỷ CAD (khoảng 4,86 tỷ USD) để mua sắm máy bay và cải tiến hạ tầng kỹ thuật phục vụ việc tiếp nhận chiến đấu cơ tàng hình F-35.
Nhiệm vụ thành lập lực lượng chuyên trách về chuyển đổi năng lượng sẽ do Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Canada Chrystia Freeland và điều phối viên đặc biệt của Tổng thống Mỹ về cơ sở hạ tầng toàn cầu chủ trì.
Lực lượng này sẽ tập trung vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, xe điện, khoáng sản quan trọng và năng lượng hạt nhân.
Tuyên bố cũng cam kết hai nước sẽ đạt mục tiêu mạng lưới năng lượng không phát thải carbon vào năm 2035 và xây dựng mạng lưới sạc xe điện ở cả hai bên biên giới.
Trong tuyên bố chung, Tổng thống Biden đã công bố gói hỗ trợ trị giá 50 triệu USD để khuyến khích thêm các công ty Mỹ và Canada đầu tư sản xuất chất bán dẫn, đồng thời thông tin, Ottawa sẽ chi 250 triệu CAD (khoảng hơn 166 triệu USD) cho các dự án liên quan chất bán dẫn trong thời gian tới.
Ngoài ra, Canada và Mỹ cũng thừa nhận “thách thức dài hạn nghiêm trọng do Trung Quốc gây ra đối với trật tự thế giới".
Trước đó, trong bài phát biểu tại Quốc hội Canada, ông Biden bày tỏ: “Người Mỹ và người Canada là hai người, hai quốc gia có chung một trái tim. Không có hai quốc gia nào trên Trái đất có mối quan hệ chặt chẽ như vậy”.
Nhà lãnh đạo tin rằng, hai nước đang sở hữu cơ hội tuyệt vời để phối hợp cùng nhau, giúp Canada và Mỹ có thể tạo nguồn và cung cấp mọi thứ ở Bắc Mỹ mà "chúng ta cần cho chuỗi cung ứng tin cậy và linh hoạt".
Theo ông chủ Nhà Trắng, "sự thịnh vượng chung của chúng ta có mối liên hệ sâu sắc tới an ninh chung của hai bên. Hai nước sẽ bảo vệ từng tấc lãnh thổ Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO)”.
