Tin thế giới 10/2: Nga mở đợt tấn công lớn nhất, Ukraine hối phương Tây 'nói miệng đủ rồi'; Trung Quốc tố Mỹ chơi 'phạm quy'

Tổng thống Ukraine chụp ảnh cùng các nhà lãnh đạo EU ở Bỉ ngày 9/2. Cuộc tấn công mới nhất của Nga nhằm vào Ukraine diễn ra một ngày sau chuyến đi của ông Zelensky. (Nguồn: AP)

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày:

Nga-Ukraine

* Nổ ở thủ đô Kiev và khu vực xung quanh: Ngày 10/2, các quan chức và nhân chứng cho biết, họ đã nghe thấy các tiếng nổ lớn ở thủ đô Kiev của Ukraine và khu vực lân cận. Theo chính quyền thành phố Kiev, các lực lượng phòng không đang hoạt động ở thủ đô.

Sáng cùng ngày, nhà điều hành lưới điện nhà nước Ukraine Ukrenergo cho hay, một số trạm điện cao thế trên khắp đất nước này đã bị phía Nga tấn công bằng tên lửa, gây gián đoạn việc cung cấp điện. (Reuters)

* Kiev tố Nga tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái (UAV) "quy mô lớn" vào các thành phố và cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine trong ngày 10/2, một ngày sau khi Tổng thống nước này Volodymyr Zelensky đến thăm một số nước châu Âu để kêu gọi viện trợ vũ khí tầm xa.

Theo không quân Ukraine, Nga đã phóng 7 UAV "cảm tử" do Iran sản xuất từ biển Azov và 6 tên lửa hành trình Kalibr từ Biển Đen. Lực lượng không quân Ukraine cho biết đã bắn hạ 5 UAV và 5 tên lửa Kalibr.

Nga cũng thực hiện một cuộc tấn công "quy mô lớn" với "35 tên lửa phòng không có điều khiển" nhắm vào khu vực Kharkov ở miền Đông và khu vực Zaporizhzhia ở miền Nam Ukraine.

Quan chức địa phương Anatoly Kurtev cho biết, "cơ sở hạ tầng năng lượng và công nghiệp" bị hư hại ở Zaporizhzhia, khiến các khu vực của thành phố này không có điện.

Theo ông Kurtev, 17 cuộc tấn công đã được ghi nhận trong vòng một giờ, "con số lớn nhất" kể từ xung đột Nga-Ukraine nổ ra gần một năm trước.

Nga chưa lên tiếng về vụ việc. (AFP)

* Ukraine hối thúc phương Tây cung cấp vũ khí: Ngày 10/2, ông Mykhailo Podolyak, Cố vấn của Tổng thống Ukraine, hối thúc các đồng minh phương Tây cung cấp cho Kiev tên lửa tầm xa và máy bay chiến đấu sau làn sóng tấn công quy mô lớn của Nga.

Trên trang mạng Twitter, ông Podolyak nói: "Nga đã không kích các thành phố của Ukraine suốt ngày đêm. Nói miệng và do dự chính trị đủ rồi. Giờ chỉ cần những quyết định quan trọng nhanh chóng: tên lửa tầm xa, máy bay chiến đấu, tiếp tế hậu cần cho Ukraine". (Reuters)

* Nga không thể xuất khẩu ngũ cốc theo thỏa thuận với Ukraine vào mùa Hè năm ngoái, theo lời Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc cho biết ngày 10/2.

Nhà ngoại giao Nga cho biết, nguyên nhân Moscow không thể xuất khẩu bất kỳ loại ngũ cốc nào theo thỏa thuận là do những trở ngại của phương Tây. (Reuters)

* Nga không khơi mào bất kỳ hành động thù địch nào mà đang cố gắng chấm dứt nó, theo lời Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 9/2.

Ông Putin cho rằng, những hành động thù địch này "bắt đầu bởi những người dân tộc chủ nghĩa ở Ukraine cùng những người ủng hộ họ vào năm 2014 và thực hiện một cuộc đảo chính".

Theo vị nguyên thủ Nga, kể từ đó, tất cả các thỏa thuận và nghĩa vụ đã bị vi phạm, “bắt đầu một cuộc chiến tranh” kéo dài 8 năm "để tiêu diệt những người sống ở đó và cảm thấy có mối liên hệ mật thiết với Nga, với văn hóa và ngôn ngữ Nga”. (TASS)

Mỹ-Trung Quốc

* Trung Quốc tố Mỹ vi phạm nguyên tắc kinh tế thị trường: Ngày 10/2, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho rằng, Mỹ đang "phạm quy" khi cân nhắc cấm công dân Trung Quốc mua tài sản tại Mỹ.

Phát biểu họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nói: "Việc khái quát hóa khái niệm an ninh quốc gia và chính trị hóa các vấn đề kinh tế, thương mại và đầu tư là vi phạm quy luật kinh tế thị trường và quy tắc thương mại quốc tế".

Bà Mao Ninh đưa ra phát biểu trên khi được hỏi về việc các bang Texas và Florida đang xem xét lệnh cấm công dân Trung Quốc mua bất động sản tại 2 bang này. (Reuters)

* Tổng thống Mỹ nói khinh khí cầu Trung Quốc không vi phạm an ninh nghiêm trọng: Ngày 9/2, bất chấp chỉ trích của nhiều nghị sỹ, Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định, ông không hề hối hận về việc đã bắn hạ khinh khí cầu.

Theo nhà lãnh đạo, vụ xâm phạm không phận "không phải hành động vi phạm nghiêm trọng" nhưng vẫn là hành động "vi phạm luật pháp quốc tế". Chính vì vậy, một khi đi khinh khí cầu đi vào không phận Mỹ, Washington "có thể làm những gì chúng tôi muốn".

Ông chủ Nhà Trắng cho hay, các sĩ quan quân đội "đã đưa ra một quyết định sáng suốt. Họ bắn hạ nó trên biển và đã thu hồi hầu hết các mảnh vỡ của khinh khí cầu".

Tổng thống Biden mong muốn duy trì liên lạc với Trung Quốc và không cho phép căng thẳng giữa Washington với Bắc Kinh vượt ngoài tầm kiểm soát.

Trước đó, với 419 phiếu thuận và không có phiếu chống, Hạ viện Mỹ đã thông qua nghị quyết lên án vụ khinh khí cầu Trung Quốc xâm phạm không phận là "sự vi phạm trắng trợn chủ quyền Mỹ".

Theo một quan chức cấp cao Mỹ, nước này đang xem xét trừng phạt những đối tượng có liên quan vụ việc. (Reuters)

* Việc phân tích khinh khí cầu Trung Quốc mới ở giai đoạn đầu, theo lời các quan chức cấp cao của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) ngày 9/2.

FBI cho biết mới chỉ thu hồi được rất ít bằng chứng vật chất từ quả khinh khí cầu của Trung Quốc và vẫn chưa đủ thông tin để có thể đánh giá khả năng của vật thể bay này.

Phần lớn các bằng chứng vẫn còn dưới nước và FBI vẫn chưa tiếp cận được phần lớn "trọng tải" của khinh khí cầu, nơi có khả năng mang theo hầu hết các thiết bị điện tử.

FBI cũng chưa xác định được bất kỳ vật liệu năng lượng hoặc gây khó chịu nào, ám chỉ các chất nổ hoặc các thành phần gây hại. (NY Post)

Châu Âu

* Con đường hòa nhập vào Liên minh châu Âu (EU) của Ukraine còn dài và khó khăn, theo lời Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel, bất chấp tất cả những lời cổ vũ và hoan nghênh nhiệt liệt mà Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nhận được ở Brussels (Bỉ).

Trong khi một số quốc gia thành viên EU muốn tạo động lực tinh thần cho Ukraine khi bắt đầu đàm phán để gia nhập khối, thì những nước khác lại tỏ ra thận trọng hơn nhiều.

Họ nhấn mạnh rằng các thành viên tương lai cần phải đáp ứng một loạt tiêu chí - chẳng hạn như chống tham nhũng, trước khi họ có thể bắt đầu đàm phán.

Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen khẳng định, Ukraine đang đạt được tiến bộ "ấn tượng" trên con đường hội nhập châu Âu và EC đang hợp tác rất chặt chẽ với Kiev. (AFP)

* EU tính toán gói trừng phạt thứ 10 nhằm vào Nga: Ngày 9/2, Chủ tịch EC von der Leyen cho biết, gói trừng phạt mới của EU sẽ bao gồm lệnh cấm xuất khẩu trị giá hơn 10 tỷ Euro (10,7 tỷ USD), các hạn chế với việc cung cấp nhiên liệu hạt nhân của Nga và nhằm vào những nhà tuyên truyền của Tổng thống Putin.

Theo bà, các biện pháp trừng phạt mới "sẽ khiến bộ máy quân sự của Nga bị kiệt quệ và làm lung lay nền tảng của nền kinh tế nước này".

Mặc dù vậy, cùng ngày, Tổng thống Bulgaria Rumen Radev cảnh báo, nước này sẽ phủ quyết các biện pháp trừng phạt của EU đối với năng lượng hạt nhân của Nga do chúng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến ngành năng lượng của Bugaria. (Ukrinform, Europa Press)

* Belarus lên án Ba Lan quyết định đóng cửa khẩu biên giới: Ngày 9/2, Ba Lan cho biết sẽ đóng cửa một cửa khẩu biên giới quan trọng vào Belarus tại khu vực Bobrowniki lúc 12 giờ trưa 10/2 (theo giờ địa phương) do lo ngại về an ninh.

Ngày 10/2, Belarus chỉ trích động thái là "thảm họa", coi hành động đó là phi lý và nguy hiểm.

Trong một tuyên bố được chia sẻ trên mạng xã hội, Ủy ban biên giới của Belarus nói: "Các hành động của chính quyền Ba Lan có thể dẫn đến sự sụp đổ ở cả hai bên biên giới".

Còn lực lượng biên phòng Belarus cảnh báo: "Với việc đóng cửa một trạm kiểm soát nữa của Ba Lan, tình hình sẽ trở nên thê thảm. Việc đi lại qua hai trạm kiểm soát còn lại sẽ tăng lên đáng kể". (Reuters)

Châu Á

* Hàn Quốc áp đặt trừng phạt Triều Tiên: Ngày 10/2, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc công bố quyết định áp đặt các biện pháp trừng phạt độc lập lần đầu tiên đối với Triều Tiên.

Các biện pháp trừng phạt nhằm vào 4 chuyên gia công nghệ của Triều Tiên và 7 tổ chức thuộc Tổng cục Trinh sát (RGB), cơ quan tình báo quân đội của Triều Tiên, liên quan đến các vụ trộm tiền điện tử và tấn công mạng trong quá khứ. (Yonhap)

* Triều Tiên kêu gọi củng cố sức mạnh quân đội với tốc độ chưa từng có: Ngày 10/2 đưa tin, Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un nhấn mạnh, sự thịnh vượng của Triều Tiên phụ thuộc vào một "quân đội hùng mạnh" và lưu ý rằng "người ta chỉ có thể thể hiện phẩm giá và danh dự của mình một khi có sức mạnh".

Nhà lãnh đạo Triều Tiên cho hay việc trấn áp các đe dọa đòi hỏi quân đội phải "lớn mạnh hơn với tốc độ nhanh hơn nhiều so với tốc độ của lịch sử trong quá khứ".

Cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price tuyên bố, nước này Mỹ tiếp tục để ngỏ khả năng đối thoại với Triều Tiên nhưng sẽ không giảm các biện pháp trừng phạt, với mục đích đưa Bình Nhưỡng trở lại bàn đàm phán. (Yonhap)

* Nga chỉ trích việc Mỹ-Hàn-Nhật tăng cường hợp tác quốc phòng: Ngày 10/2, Đại sứ Nga tại Hàn Quốc Andrey Kulik cho rằng, việc Mỹ-Nhật Bản-Hàn Quốc tăng cường hợp tác quốc phòng dưới chiêu bài răn đe Triều Tiên là cơ sở để thiết lập "NATO châu Á".

Theo ông Kulik, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) "không giấu giếm kế hoạch mở rộng khu vực chịu trách nhiệm của liên minh sang khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương nhằm ngăn chặn Trung Quốc và Nga".

Đại sứ Kulik lưu ý, ba quốc gia trên đã tăng cường đáng kể hoạt động hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng và an ninh, cũng như nối lại nhiều cuộc tập trận quân sự ngoài khơi bán đảo Triều Tiên, lấy lý do là mối đe dọa và "các hành động khiêu khích" của Bình Nhưỡng ngày càng tăng. (Sputnik)

* Pháp kêu gọi quốc tế "mạnh tay" với chương trình tên lửa của Iran: Ngày 9/2, Ngoại trưởng Pháp Catherine Colonna đã điện đàm với người đồng cấp Mỹ Anthony Blinken, trong đó nhấn mạnh về một "phản ứng quốc tế" mạnh mẽ hơn đối với mối đe dọa từ chương trình tên lửa đạn đạo của Iran.

Trong cuộc điện đàm, Bộ trưởng Colonna đã "đề cập các hoạt động gây bất ổn của Iran và mối đe dọa ngày càng tăng do sự gia tăng kho tên lửa đạn đạo của nước này, sự chuyển giao tên lửa cho cả các chủ thể phi nhà nước (...) và sự cần thiết phải tăng cường phản ứng quốc tế đối với mối đe dọa này". (Reuters)

* Israel cảnh báo tấn công nếu Iran đưa vũ khí tới Syria, trang Elaph ngày 9/2 dẫn lời một quan chức quân đội Israel giấu tên cho hay.

Quan chức nói trên cho biết: "Có thông tin cho thấy dấu hiệu Iran sẽ lợi dụng tình hình thảm họa tại Syria để vận chuyển vũ khí tới Hezbollah của Lebanon và các nhóm được Iran hậu thuẫn tại Syria".

Theo quan chức này, Israel sẽ không chấp nhận điều đó và hậu quả là "phản ứng quân sự mạnh mẽ từ chúng tôi mà không có bất cứ sự ngần ngại nào".

* Tòa Công lý quốc tế (ICJ) sẽ nhận các tuyên bố về hành động của Israel tại các vùng lãnh thổ Palestine đến hết ngày 25/7. Ngày 25/10 là hạn để các quốc gia và tổ chức đã có tuyên bố bằng văn bản gửi ý kiến đối với các tuyên bố của các nước và tổ chức khác.

Theo hãng thông tấn WAFA, Bộ Ngoại giao Palestine đã nhận được công hàm của ICJ và bày tỏ hài lòng với tiến độ này, đồng thời kêu gọi các nước và các bên liên quan gửi quan điểm pháp lý cho ICJ trước thời hạn trên.

Châu Phi

* Nga cam kết với Sudan sẽ ủng hộ lời kêu gọi của Khartoum đối với việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt lâu dài của Liên hợp quốc đối với quốc gia châu Phi này.

Đây là lời hứa của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov với quyền ngoại trưởng Sudan Ali al-Sadiq khi hội đàm tại Khartoum.

Cho biết hai nước đã và đang "hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế và đầu tư", ông Lavrov đánh giá cao việc Sudan tạo điều kiện thoải mái cho các công ty khai thác mỏ của Nga cũng như những nỗ lực để thu hút đầu tư của Moscow.

Chuyến thăm trong vòng hai ngày này là một phần trong nỗ lực của Nga nhằm củng cố ảnh hưởng tại châu Phi, trong bối cảnh chiến dịch quân sự của Moscow ở Ukraine sắp tròn một năm.

Nhà ngoại giao Nga đến Sudan vào cuối ngày 8/2, đánh dấu điểm dừng chân mới nhất trong chuyến công du châu Phi, bao gồm Mali và Mauritania. Tháng trước, ông cũng đã đến thăm Eritrea, Angola, Eswatini và Nam Phi. (AFP)

Hoàng Hà