Tìm lối đi cho trái thanh long

Năm 2023, toàn xã Bát Trang có khoảng 240 ha trồng cây ăn quả. Trong đó chủ lực là cây thanh long với 80 ha, cây vải 120 ha và 40 ha cây ăn quả các loại khác. Với việc sản xuất thanh long theo tiêu chuẩn VietGAp và hữu cơ, trừ chi phí, 1 ha thanh long nông dân thu nhập 200 - 250 triệu đồng/ha.

Cây thanh long đang trở thành cây trồng chủ lực tại xã Bát Trang.

Từ canh tác hữu cơ

Thanh long là giống cây trồng một lần thu hoạch nhiều năm. Trung bình mỗi năm, một gốc cho thu hoạch từ 7-10 lần. Từ lúc cây ra hoa cho đến khi hái quả kéo dài từ 55- 60 ngày đối với mùa Hè, và 65-70 ngày đối với mùa Đông. Cây cho thu hoạch rải rác từ tháng 4 âm lịch đến hết tháng 11 hàng năm. Đây là loại cây có khả năng chịu hạn tốt, rất ít sâu bệnh, không tốn nhiều công chăm sóc và cho thu nhập ổn định.

Việc trồng thanh long bắt đầu phát triển tại xã Bát Trang từ giai đoạn 2015. Ban đầu chỉ có một số ít hộ trồng và chủ yếu tập trung tại thôn Trực Trang, nhưng sau khi canh tác, nhận thấy hiệu quả cao hơn nhiều lần so với trồng lúa nên bà con nông dân trong xã đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, chuyển nhiều diện tích đất vườn, đất lúa sang trồng thanh long ruột trắng.

Anh Nguyễn Văn Trường, Giám đốc HTX Nông nghiệp hữu cơ Trực Trang cho biết: Những năm gần đây, nhiều hộ dân ở thôn Trực Trang thoát được nghèo, vươn lên cuộc sống khá giả nhờ trồng cây thanh long ruột trắng. So với những cây trồng khác, cây thanh long đem lại hiệu quả kinh tế cao, ổn định, không lo mất mùa. Cụ thể, 1 mẫu trồng vải chăm sóc tốt trung bình một năm thu về 150 triệu đồng, 1 mẫu trồng thành long trung bình 1 năm thu được 300 triệu. Một mẫu trung bình đạt sản lượng 12- 15 tấn quả/năm.

Theo anh Trường, những quả thanh long nhỏ, không đảm bảo tiêu chuẩn sẽ được hái bỏ bớt để tập trung cho cho các quả khác phát triển.

Đến phát huy giá trị cây thanh long

Để phát huy giá trị của cây thanh long, mang lại hiệu quả kinh tế ổn định, lâu dài với bà con nông dân cũng như thành viên HTX, hiện hội nông dân xã và HTX đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn bà con cách chăm sóc thanh long theo hướng 100% hữu cơ.

Thường đầu năm sau nghỉ Tết, HTX sẽ thu gom khoảng 200 tấn phân bò khô để phục vụ bón cho diện tích trồng thanh long của thành viên. Bên cạnh đó, các thành viên cũng tăng cường ủ các loại như đậu tương, ủ cá, chuối... sau đó pha loãng với tỷ lệ nhất định rồi tưới vào gốc cây. Cây thanh long khi được bón phân chuồng, phân hữu cơ sẽ cho chất lượng quả ngon, ngọt khác biệt rõ rệt so với bón phân hóa học - anh Trường chia sẻ.

Đặc biệt, thanh long là loại cây trồng chịu hạn, ít sâu bệnh nên quá trình chăm sóc, các thành viên trong HTX không sử dụng thuốc trừ sâu có nguồn gốc hóa học mà sử dụng các chế phẩm có nguồn gốc sinh học để phòng trừ bệnh.

Anh Vũ Văn Thùy thành viên HTX cho biết: "Từ khi tham gia HTX, chúng tôi bón phân hữu cơ 100%, để diệt kiến hay mối thì dùng các chế phẩm sinh học, không ai phun thuốc trừ sâu trực tiếp lên quả. Gia đình tôi đã đầu tư thêm điện thắp sáng cho vườn thanh long để tăng năng suất".

Trao đổi với VnBusiness, anh Bùi Văn Tiến – Chủ tịch Hội Nông dân xã Bát Trang cho biết: Từ đầu năm đến nay, Hội nông dân xã đã tổ chức 3 lớp tập huấn các kỹ năng liên quan đến trồng trọt cho bà con, thành viên HTX, mỗi lớp thu hút hơn 60 người tham gia. Trung bình một năm toàn xã Bát Trang cung cấp ra thị trường hơn 2.000 tấn quả thanh long. Hiện nay, 90% sản lượng thanh long thu hoạch đều có thương lái tới vườn thu mua.

Tăng cường xúc tiến thương mại

Năm nay, thời tiết nắng nóng nhiều ngày nên thanh long ngọt hơn những năm mưa nhiều. Bên cạnh bán cho thương lái, HTX Nông nghiệp Hữu cơ Trực Trang đã có 5ha đạt tiêu chuẩn VietGap, HTX đã ký được hợp đồng cung cấp thanh long cho siêu thị Coopmart, và một số siêu thị mini nhỏ.

Để trái thanh long vào được các siêu thị lớn trên địa bàn TP Hải Phòng bên cạnh việc canh tác hữu cơ, đạt chuẩn VietGAP thì cần nhiều yếu tố khác như xây dựng kho, xưởng sơ chế... Để làm được những việc này ngoài sự chủ động của HTX, các hộ trồng thanh long trên địa bàn rất cần chính quyền các cấp từng bước tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện hỗ trợ để đơn vị có thể tiếp cận các tiến bộ khoa học kỹ thuật mới trong trồng trọt, sở chế, bảo quản nông sản.

Chủ tịch Hội nông dân xã Bát Trang và lãnh đạo HTX đang trao đổi kỹ thuật chăm bón thanh long.

"Chúng tôi mong được tháo gỡ các khó khăn về đất đai để được phép xây dựng khu sơ chế hoa quả (khoảng 150 m2) vì cánh đồng trồng thanh long rất lớn nhưng toàn là đất trồng cây, đất nông nghiệp, không được phép xây dựng nhà xưởng hay kho sơ chế trên đất" – anh Trường trăn trở.

Để xúc tiến thương mại cho trái thanh long, trung tâm Khuyến nông Hải Phòng đã phối hợp với Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện An Lão vừa tổ chức Hội nghị xúc tiến thương mại, quảng bá, kết nối tiêu thụ sản phẩm thanh long đạt tiêu chuẩn VietGAP của xã Bát Trang.

Bà Cao Thanh Huyền - PGĐ Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng nhận định, với những tiềm năng, thế mạnh sẵn có, cùng với việc đổi mới tư duy canh tác, sản phẩm thanh long của xã Bát Trang được kỳ vọng phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới và trở thành một trong những sản phẩm OCOP của địa phương.

"Việc tổ chức xúc tiến thương mại là việc làm hết sức quan trọng, tạo cơ hội giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm và khuyến khích các sản xuất, kinh doanh thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP. Đây là dịp để các nhà nông, doanh nghiệp, HTX, chuyên gia và nhà sản xuất gặp gỡ, hợp tác và thúc đẩy phát triển bền vững tạo ra chuỗi giá trị hiệu quả trong sản xuất thanh long, nhằm tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh trong sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu thanh long, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội địa phương", bà Huyền nói.

Thanh Vân