'Tiếp lửa' tình yêu với dân ca

Yêu thích dân ca từ nhỏ

Anh Đinh Hốt (SN 1996, làng Tpôn, xã Chơ Long) chia sẻ: Khi lên 10 tuổi, anh đã có thể hát một số bài dân ca dễ nhớ, dễ thuộc. Nhờ chịu khó luyện tập, đến nay, anh đã hát được những bài dân ca khó như: Diong anhong năm tơ blah (Theo anh chiến đấu), Sa ba anao (Mừng mùa lúa mới), Nơr Krao bơtho đỡng kră plei (Tiếng gọi của già làng)...

Theo anh Hốt, dân ca của người Bahnar ở Kông Chro là những bài hát về tình yêu quê hương, đất nước, đôi lứa, ca ngợi các anh hùng chiến đấu chống lại cái ác, bảo vệ dân làng, giáo dục mọi người tích cực học tập, lao động sản xuất, xây dựng quê hương. Để hát được dân ca, ngoài có năng khiếu còn phải rèn các kỹ năng như: cách lấy hơi, luyến láy sao cho tròn vành, rõ chữ. Hơn hết là tình yêu, niềm đam mê với làn điệu dân ca mượt mà, sâu lắng.

“Tôi đang sưu tầm thêm những bài dân ca, trường ca, sử thi và hướng dẫn một số em thiếu nhi yêu thích hát dân ca nhằm lan tỏa tình yêu văn hóa truyền thống tới nhiều người, nhất là thanh-thiếu niên trên địa bàn xã”-anh Hốt tâm sự.

Đoàn viên, thanh niên thị trấn Kông Chro biểu diễn tiết mục hát dân ca. Ảnh: N.M

Sinh ra trong gia đình có ba mẹ là những hạt nhân tiêu biểu phong trào văn hóa của địa phương, em Đinh Thị Kha (SN 2012, làng Tnùng 1, xã Ya Ma) thừa hưởng gen di truyền ca hát. 9 tuổi, Kha đã thuộc một số bài dân ca và tự tin biểu diễn tại lễ hội của làng hay hội diễn văn nghệ ở trường học. Kha bày tỏ: “Trong làng có nhiều bạn, nhiều anh chị biết hát dân ca. Được ba mẹ chỉ bảo và các anh chị đoàn viên tận tình hướng dẫn, em có thể tự tin đứng trên sân khấu hát những bài dân ca. Em sẽ cố gắng tập luyện để hát hay hơn”.

Theo chị Đinh Thị Nguyên-Bí thư Đoàn xã Ya Ma: Hàng năm, khi xây dựng kế hoạch hoạt động, Đoàn xã luôn xác định trình diễn cồng chiêng, xoang, hát dân ca và diễn tấu nhạc cụ dân tộc là những hoạt động trọng tâm. Các buổi sinh hoạt, tuyên truyền, vận động đã thu hút nhiều bạn trẻ tham gia, yêu thích hát dân ca; một số thanh thiếu nhi mạnh dạn tham gia các hội diễn văn hóa-văn nghệ.

“Cuối tháng 3-2023, Huyện Đoàn phối hợp với Phòng Văn hóa-Thông tin tổ chức liên hoan cồng chiêng, hát dân ca thanh thiếu nhi và triển lãm các vật dụng truyền thống của người Bahnar lần thứ V. Cùng với cồng chiêng, các đoàn viên, thanh niên đã trình bày bài “Đi học” truyền đi thông điệp kêu gọi tất cả con em trong làng, mọi người, mọi nhà cùng nhau đi học cái chữ, có kiến thức để lớn lên biết cách lao động sản xuất, xây dựng buôn làng ngày một giàu đẹp hơn. Kết thúc liên hoan, xã Ya Ma giành giải nhất toàn đoàn”-chị Nguyên phấn khởi nói.

Gìn giữ giá trị văn hóa truyền thống

Với mong muốn gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, từ năm 2019 đến nay, Huyện Đoàn Kông Chro phối hợp với Phòng Văn hóa-Thông tin duy trì tổ chức liên hoan cồng chiêng, hát dân và diễn tấu nhạc cụ dân tộc thanh thiếu nhi.

Theo anh Phan Đoàn Trần Hòa-Bí thư Huyện Đoàn: Thời gian tới, Huyện Đoàn tiếp tục phối hợp với Phòng Giáo dục và Đào tạo thành lập các mô hình đội/nhóm/lớp hát dân ca Bahnar trong các trường học nhằm giúp thiếu nhi nhận thức được những giá trị tốt đẹp của văn hóa truyền thống, yêu mến và phát huy trách nhiệm bảo tồn, gìn giữ các làn điệu dân ca Bahnar. Bên cạnh đó, các trường học chủ động tạo điều kiện cho học sinh luyện tập tham gia liên hoan cồng chiêng, hát dân ca và diễn tấu nhạc cụ dân tộc do Huyện Đoàn tổ chức hàng năm; yêu cầu các tổ chức cơ sở Đoàn chủ động phối hợp với các trường học duy trì sinh hoạt đối với các đội, nhóm hát dân ca theo quy chế đề ra.

Huyện Đoàn Kông Chro phối hợp với ngành chức tổ chức liên hoan cồng chiêng, hát dân ca thu hút đông đảo thanh-thiếu niên tham gia. Ảnh: Ngọc Minh

Anh Hòa cho biết thêm: “Huyện Đoàn tăng cường phối hợp với Phòng Văn hóa-Thông tin và các đoàn thể tổ chức các hoạt động văn hóa-văn nghệ truyền thống nhằm nâng tầm quy mô các hoạt động, chương trình để tạo sự lan tỏa mạnh mẽ các giá trị của thể loại hát dân ca đến với đông đảo người dân và tuyên dương kịp thời những nghệ nhân hát dân ca hoặc có đóng góp cho nền dân ca huyện nhà. Định kỳ tổ chức sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm trong quá trình triển khai thực hiện các mô hình, các hoạt động phối hợp gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa, duy trì vốn quý dân ca”.

Ông Nguyễn Văn Đát-Trưởng phòng Văn hóa-Thông tin huyện Kông Chro: “Những năm qua, Huyện Đoàn đã tích cực phối hợp với Phòng Văn hóa-Thông tin tổ chức thành công liên hoan cồng chiêng, hát dân ca thanh thiếu nhi. Liên hoan đã tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích, đồng thời nâng cao nhận thức, lòng tự hào của thế hệ trẻ nói riêng và người dân nói chung về những giá trị nghệ thuật, giá trị văn hóa phi vật thể của đồng bào dân tộc thiểu số; thắt chặt hơn nữa tình đoàn kết giữa các thôn làng, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống”.

NGỌC MINH