Thuốc lá điện tử 'tấn công' mạnh vào trường học

Thuốc lá điện tử ảnh hưởng xấu tới lối sống và sức khỏe

Chị Hoàng Thị Ngân (ở quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) không thể tin khi phát hiện cô con gái đang học lớp 8 hút thuốc lá điện tử. Bởi trước đó, con chị luôn là học sinh giỏi, ngoan ngoãn và thường tâm sự với mẹ về tệ nạn học đường, trong đó có việc hút thuốc lá điện tử. Sau khi tra hỏi, cô bé thú nhận đã hút nhiều lần với các bạn cùng lớp từ ngày học lớp 7. Để có tiền mua thuốc, con đã bớt tiền mẹ đưa để chị chợ mua thức ăn.

Thuốc lá điện tử được thiết kế đa dạng, có thể như chiếc bút khiến học sinh dễ dàng mang vào lớp

Không chỉ chị Ngân, nhiều gia đình cũng ngỡ ngàng khi phát hiện "con ngoan" của mình đã hút thuốc lá điện tử từ lâu.

Như trường hợp mới đây, một nam học sinh 12 tuổi ở Hà Nội phải vào cấp cứu tại Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng khó thở và co giật. Nguyên nhân là do sau khi hút thuốc lá điện tử thì xuất hiện cơn run tay, chân, chóng mặt, hoảng sợ, khó thở và xuất hiện cơn co giật. Các bác sĩ đã lấy mẫu thuốc lá điện tử nam học sinh này sử dụng gửi đến Viện Pháp y Quốc gia để tìm độc chất. Kết quả cho thấy, mẫu có thành phần của một số chất gây nghiện.

Việc học sinh nam ở Hà Nội sau khi hút thuốc lá điện tử phải cấp cứu không phải trường hợp đầu tiên, trước đó đã có nhiều trường hợp tương tự xảy ra, thậm chí cả nhiều học sinh cùng lúc phải cấp cứu. Ví dụ như 7 nữ sinh lớp 11 Trường THPT Yên Hưng Quảng Yên (Quảng Ninh) mới đây mang theo thuốc lá điện tử đến lớp và rủ các bạn hút cùng. Đến khi gần vào tiết 1, cả 7 em đều có biểu hiện chóng mặt, nôn trong lớp và được đưa tới Trung tâm Y tế thị xã Quảng Yên. Công an thị xã Quảng Yên xác nhận, qua lấy mẫu xét nghiệm đối với 7 nữ sinh đều cho kết quả âm tính với ma túy và các chất kích thích.

Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) hay Bệnh viện Nhi trung ương cho biết, thời gian gần đây thường tiếp nhận nhiều trường hợp học sinh vào viện cấp cứu trong trạng thái kích thích, loạn thần, ảo giác hoặc suy hô hấp do ngộ độc các chất trong thuốc lá điện tử.

Nguy cơ tái sử dụng thuốc lá điện tử rất lớn

Thuốc lá điện tử có rất nhiều tên gọi khác nhau như vape, thuốc lá vaporizer, e-cigs, e-hookahs, bút vape, ENDS (hệ thống điện tử cung cấp nicotin), ENNDS (hệ thống phân phối không chứa nicotin)…

Chúng cũng được thiết kế đa dạng, có thể giống điếu thuốc lá truyền thống hoặc tương tự một chiếc bút, ổ đĩa, thỏi son… do vậy, học sinh dễ dàng sở hữu có thể mang vào lớp nhưng không bị phát hiện.

Với thành phần nicotine trong thuốc lá điện tử dễ gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em, suy giảm trí nhớ, thậm chí, sản phẩm này có thể gây ra nguy cơ đau thắt ngực, suy tim, đột quỵ, suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng.

Bên cạnh đó, thuốc lá điện tử, với các ống dung dịch đốt không có định lượng về nồng độ nicotine và tạp chất, dẫn đến nguy cơ người sử dụng tăng liều lượng nicotine và gây ra nghiện cũng như ngộ độc cấp tính.

Qua một số nghiên cứu cho thấy, thuốc lá điện tử gây ung thư gấp 15 lần thuốc lá điếu. Độc tính của thuốc lá không khói (thuốc lá nhai và thuốc lá hít) thay đổi tùy theo thương hiệu thuốc. Các nguy hại bao gồm bệnh lý tim mạch, bệnh lý khoang miệng như ung thư, tụt lợi, viêm lợi, viêm nha chu, các biến chứng…

Đáng lo ngại, trong thuốc lá điện tử mà nhiều học sinh đang hút có loại ma túy khó nhận biết, phải qua nhiều xét nghiệm, kiểm tra mới phát hiện được.

Để hạn chế tình trạng sử dụng thuốc lá điện tử hiện nay ở lứa tuổi vị thành niên, chuyên gia khuyến cáo, vai trò của gia đình, trong đó cha mẹ rất quan trọng. Cha mẹ cần dành thời gian quan tâm, lắng nghe trẻ và giám sát trẻ trên cơ sở tôn trọng, tránh dẫn đến các hành vi chống đối do bị áp đặt.

Phụ huynh và nhà trường cần phối hợp để tăng cường công tác quản lý, giáo dục, quan tâm đến các em, đặc biệt ở tuổi vị thành niên. Bên cạnh đó, nhà trường cũng giáo dục để học sinh nhận thức được các chất gây nghiện và tác hại do sử dụng chất gây nghiện. Tăng cường các hoạt động ngoại khóa để giải tỏa căng thẳng sau giờ học.

Các chuyên gia cũng chia sẻ một số dấu hiệu sớm nhận biết trẻ dùng thuốc lá điện tử, đó là: Trẻ có những dấu hiệu bất thường về sức khỏe như ho, hụt hơi, khó thở vì trong thuốc lá điện tử có một số chất có hại cho phổi. Hay có biểu hiện lo âu, cáu gắt, thậm chí có xu hướng tham gia các hành vi mạo hiểm… Khi phát hiện những dấu hiệu bất thường, cần liên hệ với bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý để được thăm khám và điều trị sớm.

Thuốc lá điện tử đa dạng về kích thước và hình dáng, có thể xuất hiện dưới dạng chiếc bút, USB, thỏi son… Nếu cha mẹ tìm thấy những vật thể có hình dáng bất thường trong nhà, thì có thể đưa đến bệnh viện để kiểm tra. Bên cạnh đó, thuốc lá điện tử thường có mùi hoa quả như mùi cam, bạc hà, chanh… Nếu cha mẹ ngửi thấy những mùi hương bất thường trong nhà, có thể đó là dấu hiệu của việc trẻ dùng thuốc lá điện tử.

Thanh Tâm