Thuế tăng cao, các công ty năng lượng đối phó ra sao?

Một giàn khoan dầu khí ở Biến Bắc. Ảnh AFP

Sự thay đổi chiến lược này có thể đẩy nhanh tốc độ suy giảm sản xuất trong nước, làm tăng sự phụ thuộc vào nhập khẩu, khiến Anh dễ bị tổn thương hơn trước giá tiêu dùng tăng và dẫn đến nguy cơ mất việc làm.

Các công ty dầu mỏ lớn như Shell, Chevron và Exxon Mobil từ lâu đã rút lui khỏi lưu vực già, để tìm kiếm các mỏ có lợi nhuận cao hơn, bán tài sản cho các nhà khai thác nhỏ hơn như Harbor Energy, Ithaca Energy và Serica Energy.

Các nhà khai thác dầu khí độc lập này hiện đang tìm kiếm những lĩnh vực xa hơn và sáp nhập để giảm chi phí và tăng doanh thu.

“Thật không may là Chính phủ Anh đã biến Biển Bắc thuộc Anh thành một môi trường thương mại đầy khó khăn”, Gilad Myerson, Chủ tịch điều hành của Ithaca Energy, một trong những nhà khai thác lớn nhất của Biển Bắc, nói với Reuters vào tháng trước.

Vào năm 2022, Vương quốc Anh đã áp đặt thuế 25% đối với lợi nhuận năng lượng trong lĩnh vực này, sau khi giá năng lượng tăng do xung đột Nga-Ukraine đã làm tăng lợi nhuận khi người tiêu dùng phải đối mặt với mức giá cao hơn, theo các biện pháp tương tự ở các nước châu Âu khác.

Sau đó, Bộ trưởng Tài chính Jeremy Hunt đã gia hạn thuế đến năm 2029 và tăng lên 35%, nâng tổng gánh nặng thuế lên 75%, một trong những mức cao nhất trên thế giới. Tuy nhiên, thuế này miễn trừ hầu hết lợi nhuận được tái đầu tư vào khai thác dầu khí, dưới cái gọi là trợ cấp đầu tư.

Người phát ngôn của Bộ tài chính Anh cho biết: “Thuế thu nhập bất thường tạm thời đối với các công ty dầu khí tích cực khuyến khích đầu tư, để tạo việc làm và phát triển nền kinh tế - họ càng đầu tư nhiều thì càng phải trả ít thuế”.

Thuế đã xóa sạch hầu hết lợi nhuận của các nhà khai thác trong năm ngoái và nhiều công ty, trong đó có Harbor Energy, nhà khai thác lớn nhất Biển Bắc, đã cắt giảm đầu tư và cắt giảm hàng trăm việc làm.

Serica đã mua đối thủ cạnh tranh nhỏ hơn Tailwind Energy và quan tâm đến các nước láng giềng ở Biển Bắc.

David Latin, chủ tịch Serica Energy, cho biết: “Chúng tôi quan tâm nhiều hơn đến việc đa dạng hóa bên ngoài Vương quốc Anh vì đó có lẽ là rủi ro lớn nhất của chúng tôi”.

Ithaca, công ty có cổ phần tại hai mỏ dầu chưa được khai thác lớn nhất ở Biển Bắc, đã đồng ý kết hợp hoạt động của mình với tài sản của công ty Eni của Ý ở Anh.

Ông Myerson nói: “Khi bạn gặp thách thức về thuế, bạn càng có quy mô lớn thì bạn càng mạnh mẽ hơn”, ông cho biết thêm rằng công ty đang tìm cách mở rộng sang Na Uy, Đan Mạch và nhiều nơi khác.

Trong khi đó, Harbor Energy, vào tháng 12/2023, đã đồng ý mua tài sản dầu khí từ Wintershall Dea trong một thỏa thuận trị giá 11,2 tỷ USD sẽ làm giảm đáng kể sự phụ thuộc của họ vào Vương quốc Anh.

Tuần trước, Chevron cho biết họ đang xem xét bán tài sản còn lại của mình sau hơn 55 năm tồn tại ở lưu vực này, mặc dù động thái này không liên quan đến thuế thu nhập bất ngờ.

Giá và lợi nhuận

Giá dầu khí và do đó lợi nhuận của các công ty năng lượng đã giảm từ mức rất cao được ghi nhận vào năm 2022.

Ngành công nghiệp dầu mỏ Biển Bắc phàn nàn rằng họ cần sự hỗ trợ của Chính phủ để tối đa hóa sản lượng từ nguồn dự trữ cạn kiệt, thay vì các chính sách mà họ cho rằng không khuyến khích đầu tư.

Ông Latin của Serica cho biết “lợi ích bất ngờ” từ giá hàng hóa cao đã qua từ lâu, và tình trạng thuế cao không phù hợp với lưu vực dầu khí đã phát triển như Biển Bắc của Vương quốc Anh.

Các nhà vận động khí hậu đã kêu gọi Anh ngừng mọi khoản đầu tư vào khai thác dầu khí để đạt được mục tiêu giảm lượng khí thải nhà kính xuống mức 0 vào năm 2050.

Trước cuộc bầu cử năm nay, Đảng Lao động đối lập, vốn đang dẫn đầu trong các cuộc thăm dò, đã cam kết tăng thuế lợi nhuận bất thường lên 3%, để tài trợ cho chiến lược chuyển đổi năng lượng của mình. Theo công ty tư vấn Wood Mackenzie, Đảng Lao động cũng đang tìm cách bịt những "lỗ hổng" trong việc phân bổ đầu tư.

Ed Miliband, thư ký năng lượng của Đảng Lao động, cho biết trong một thông cáo báo chí: “Chúng tôi sẽ thực hiện khoản đầu tư lớn nhất vào Biển Bắc trong một thế hệ, đồng thời tiếp tục sứ mệnh độc lập về năng lượng và giảm chi phí”.

Sản lượng giảm mạnh

Sản lượng ở Biển Bắc đã giảm xuống còn khoảng 1,2 triệu thùng dầu quy đổi mỗi ngày (boe) trong những năm gần đây, sau khi đạt đỉnh hơn 4,5 triệu thùng dầu vào năm 1999.

Các nhà phân tích tại công ty môi giới Stifel ước tính rằng, trong thời gian còn lại của lưu vực Biển Bắc, mức thuế cao hơn và việc loại bỏ trợ cấp đầu tư sẽ làm giảm đầu tư nhiều hơn 30 tỷ bảng Anh (38 tỷ USD) so với ước tính hiện tại, điều này sẽ khiến sản lượng giảm nhanh hơn nữa.

Theo kịch bản này, Stifel dự đoán đến năm 2030, sản lượng dầu khí của Anh sẽ giảm một nửa và nước này sẽ phải trả khoảng 2,5 tỷ bảng Anh (3,2 tỷ USD) mỗi năm để nhập khẩu 80% lượng khí đốt.

Giám đốc tài chính của Serica, Martin Copeland, cho biết sự hợp nhất gần đây ở Biển Bắc chủ yếu được thúc đẩy bởi việc tối ưu hóa thuế, gọi đó là "dấu hiệu mọi người đến với nhau để sưởi ấm trong cơn giá lạnh".

Anh Thư

AFP