Thúc đẩy phát triển hệ sinh thái AI tại Việt Nam

Ứng dụng AI hiệu quả trong nhiều lĩnh vực

AI đang hiện diện và tác động đến nhiều ngành, lĩnh vực. Có rất nhiều sản phẩm, ứng dụng dựa trên công nghệ AI ra đời, thu hút sự quan tâm của cộng đồng, nhất là các sản phẩm AI tạo sinh. Đặc biệt, khi ChatGPT xuất hiện và cán mốc 100 triệu người dùng chỉ sau 2 tháng ra mắt - một thời gian ngắn kỷ lục so với rất nhiều ứng dụng công nghệ khác, đã tạo ra làn sóng ngầm cạnh tranh giữa các quốc gia và các tập đoàn lớn trong việc nghiên cứu, ra mắt các mô hình AI tạo sinh và các mô hình ngôn ngữ lớn. Nắm bắt được xu thế, các doanh nghiệp công nghệ trong nước không chỉ ứng dụng AI mà còn đang thay đổi chiến lược, tăng cường đầu tư, mở rộng tuyển dụng chuyên gia AI để đẩy mạnh phát triển các giải pháp, sản phẩm dựa trên AI của riêng mình.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt thăm gian hàng trưng bày sản phẩm ứng dụng công nghệ AI tại sự kiện Ngày hội Trí tuệ nhân tạo 2023

Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần VinBigdata Đào Đức Minh cho biết, theo ước tính của McKinsey gần đây, AI tạo sinh có thể đóng góp cho nền kinh tế thế giới 4,4 nghìn tỷ USD. Nghiên cứu được đánh giá dựa trên 60.000 ứng dụng của AI tạo sinh cho các ngành nghề khác nhau.

Còn ông Trần Minh Vũ, chuyên gia VNPT AI cho rằng, Việt Nam đã sẵn sàng với AI. Thị trường AI tại Việt Nam đã, đang và sẽ là một sân chơi tiềm năng dành cho tất cả mọi người. VNPT AI đã xây dựng bộ AI Engine với hơn 100 models chia thành 8 nhánh tương ứng với khả năng của con người: Nghe, nói, đọc, nhìn, xử lý nghiệp vụ, tự động hóa, tạo video, phân tích thông tin, có thể phục vụ nhiều nhóm người dùng khác nhau, từ khối chính phủ, doanh nghiệp cho tới người dùng. Các ứng dụng trong hệ sinh thái AI được khẳng định chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế.

Ở góc nhìn khác, Giám đốc Trí tuệ nhân tạo, FPT Software Nguyễn Xuân Phong cho biết, AI giúp doanh nghiệp cắt giảm khoảng 20% chi phí trong vận hành, kinh doanh. AI có thể tạo ra những dòng code ít lỗi hơn, hữu dụng hơn, giúp tiết kiệm thời gian, sức lao động. Doanh nghiệp này đã phát triển AI để hỗ trợ lập trình viên hoàn thành các sản phẩm, phần mềm. Tuy nhiên theo ông Phong, doanh nghiệp cũng đối mặt với nhiều thách thức như cuộc đua AI ngành lập trình vẫn còn ở giai đoạn “chớm nở”; ngôn ngữ lớn trong mảng lập trình vốn đang nằm trong tay của một số nhỏ công ty như Open AI, Google.

Cần giải bài toán về dữ liệu lớn - Big Data

Dấu mốc quan trọng trong phát triển AI tại Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 127/2021 về “Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030”. Theo đó, Chiến lược đặt mục tiêu "đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo, đưa trí tuệ nhân tạo trở thành lĩnh vực công nghệ quan trọng của Việt Nam trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0”, góp phần phát triển kinh tế - xã hội và từng bước đưa Việt Nam trở thành điểm sáng về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, sau hơn hai năm triển khai Chiến lược, chúng ta đã đạt một số kết quả đáng khích lệ. Kết quả này đã được phản ánh trong báo cáo "Chỉ số sẵn sàng về Trí tuệ nhân tạo của Chính phủ”do Tổ chức Oxford Insights và Trung tâm nghiên cứu phát triển quốc tế của Canada thực hiện, năm 2022 Việt Nam đứng ở vị trí thứ 55 trong 181 quốc gia được đánh giá xếp hạng trên thế giới, tăng 7 bậc so với năm 2021.

GS.TS. Nguyễn Thanh Thủy cho rằng, số lượng các doanh nghiệp trong nước quan tâm đến triển khai ứng dụng công nghệ trên các các nền tảng rất lớn. Bên cạnh các công ty hàng đầu cũng có hàng trăm doanh nghiệp khởi nghiệp và rất nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ. Chúng ta còn có nguồn nhân lực rất quan trọng, tiềm năng tài năng về AI và có sự hỗ trợ mạnh mẽ của chính phủ, các bộ ngành.

Giám đốc Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh Vũ Hải Quân cho biết, đơn vị này được định hướng để phát triển thành đại học hàng đầu khu vực, trong đó tập trung vào 3 mũi nhọn gồm công nghệ bán dẫn, công nghệ sinh học và AI. Tính riêng tổng quy mô các khối ngành đào tạo liên quan đến AI, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh có khoảng 6.000 sinh viên đại học, 1.000 học viên cao học, 300 thầy cô giáo.

Các chuyên gia cho rằng, AI tạo ra nhiều cơ hội cũng như thách thức cho sự phát triển. Tổng Giám đốc VinBigdata Đào Đức Minh chia sẻ, nếu ứng dụng AI tạo sinh dựa trên các nền tảng mô hình ngôn ngữ lớn có sẵn trên thế giới, Việt Nam có nguy cơ đối mặt nhiều rủi ro. Bởi dữ liệu tiếng Việt chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ, chủ yếu là tiếng Anh nên khó đảm bảo tính chính xác, bảo mật dữ liệu, sự phù hợp cho nhu cầu của doanh nghiệp...

Đồng quan điểm, GS.TS. Nguyễn Thanh Thủy cho rằng, muốn triển khai AI chúng ta phải có kho dữ liệu lớn, phù hợp với đặc thù của Việt Nam, đây là thách thức không nhỏ. Thêm nữa, vấn đề xâm thực văn hóa sau các dịch vụ của AI. Nếu chúng ta không có các cơ chế bảo vệ an ninh về dữ liệu, sẽ đưa đến những tình huống mất an toàn cho người dùng và tính xâm thực, ông Thủy nhấn mạnh.

Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030 đã xác định rõ tầm quan trọng của việc xây dựng hành lang pháp lý cho nghiên cứu và ứng dụng AI. Song, để phát triển hệ sinh thái AI, rất cần có sự phối hợp của các doanh nghiệp, tổ chức nghiên cứu và các cơ quan quản lý nhà nước để đảm bảo AI phát triển một cách bền vững, hài hòa, mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và khách hàng, tạo ra giá trị xã hội, không gây hại đến cộng đồng và môi trường.

LINH CHI