Thủ tướng nhắc Vietcombank 'thực hiện nghiêm túc' Thông tư 36 trong sở hữu chéo

Theo thông tin từ Cổng thông tin Chính phủ, trong sáng nay (18/7), Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng, Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ dẫn đầu đoàn kiểm tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) về tình hình thực hiện các nhiệm vụ được Chính phủ, Thủ tướng giao và các giải pháp góp phần bảo đảm mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2017. NHNN là đơn vị thứ 28 mà Tổ công tác kiểm tra và là đơn vị thứ 4 được kiểm tra, đôn đốc mục tiêu tăng trưởng GDP 6,7% năm 2017.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết, Thủ tướng yêu cầu NHNN giải trình 6 vấn đề

Theo Ngân hàng Nhà nước, hiện nay tình trạng sở hữu, sở hữu chéo, nhóm cổ đông chi phối đã từng bước được kiểm soát, nhưng trên thực tế vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro do tình trạng chi phối, thao túng hoạt động ngân hàng chưa được xử lý triệt để.

Vấn đề sở hữu chéo, đầu tư chéo có ở hầu hết các hệ thống tài chính, hệ thống các TCTD trên thế giới với quy mô và độ phức tạp khác nhau. Ở Việt Nam, sở hữu chéo, đầu tư chéo trong hệ thống TCTD là vấn đề có tính lịch sử, gây nhiều ảnh hưởng tiêu cực như làm gia tăng rủi ro hệ thống, tạo điều kiện cho các hành vi chuyển vốn lòng vòng, tăng vốn điều lệ không thực chất

Sở hữu chéo giữa các ngân hàng cho đến thời điểm này vẫn luôn là vấn đề chằng chịt, khiến nhiều TCTD chưa thể giải quyết ổn thỏa. Mặc dù giới hạn sở hữu đã có quy định rõ ràng, nhưng các ngân hàng vi phạm chỉ mới rục rịch thoái vốn ở vài trường hợp như Maritime Bank đã thoái vốn tại MB và hiện còn nắm dưới 5% vốn từ mức 8,96% trước đó; VietinBank thoái vốn tại SaigonBank từ 10,39% xuống 4,91% vốn.

Hiện Vietcombank là ngân hàng nắm vốn tại các TCTD nhiều nhất, sở hữu cổ phần tại 4 ngân hàng và 1 công ty tài chính. Trước thời điểm Thông tư 36 có hiệu lực, Vietcombank sở hữu 9,8% cổ phần MBB, 8,2% Eximbank, 5,26% SaigonBank và 4,6% OCB; thì đến thời điểm này Vietcombank vẫn đang nắm hơn 7,16% cổ phần MBB, 8,19% Eximbank, 5,07% OCB và 4,3% Saigonbank. Trước sức ép thoái vốn theo đúng quy định, Vietcombank sẽ bỏ ai và chọn ai?

Một cái tên khác là Eximbank. Mặc dù tổ chức 2 lần ĐHĐCĐ năm 2016 đều bất thành, song trong nội dung thảo luận Eximbank cũng không đề cập đến việc sẽ thoái 8,76% vốn đang nắm giữ tại Sacombank. Cũng chính vì sở hữu chéo mà ngân hàng này đang vấp phải những tranh cãi gay gắt về vấn đề nhân sự, về vị trí những chiếc ghế lèo lái ngân hàng. Đang phải đối mặt với những mâu thuẫn nội bộ, vì vậy mục tiêu giảm sở hữu chéo của ngân hàng này tại Sacombank chắc chắn sẽ còn phải chờ đợi thêm.

Trong buổi kiểm tra sáng nay, ngoài 6 vấn đề lớn tồn tại bấy lâu nay của ngành ngân hàng, “Thủ tướng nhắc đi nhắc lại 3 lần” là NHNN nghiên cứu giải pháp huy động nguồn lực rất lớn trong dân; cùng với đó là kiên quyết xử lý tình trạng sở hữu chéo. Thủ tướng nhắc ngân hàng Vietcombank phải "thực hiện nghiêm túc" về vấn đề này.

Sau khi NHNN ban hành Thông tư 36 thì việc sở hữu chéo được kiểm soát tốt hơn, nhưng không phải không còn. "Cần tiếp tục thực hiện nghiêm túc Thông tư 36, đây là giải pháp căn cơ", Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói.

Từ đầu năm 2016 tới nay, Chính phủ, Thủ tướng đã giao NHNN 477 nhiệm vụ, so với các bộ, cơ quan thì không phải là nhiều, nhưng các nhiệm vụ rất quan trọng.

Báo cáo của Văn phòng Chính phủ cũng cho thấy, trong số 477 nhiệm vụ Ngân hàng Nhà nước được Chính phủ, Thủ tướng giao thì hiện cơ quan này đã hoàn thành được 397 nhiệm vụ, 80 nhiệm vụ chưa hoàn thành, trong đó quá hạn 5 nhiệm vụ.

Thống đốc Lê Minh Hưng khẳng định, Ngân hàng Nhà nước sẽ chỉ đạo quyết liệt các ngân hàng từ nay tới cuối năm, góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng GDP 6,7% năm nay. Với 5 nhiệm vụ quá hạn, ông Hưng nhìn nhận đều là nhiệm vụ có tính chất phức tạp, trong đó 3 nhiệm vụ mật và tối mật.

Mai An (t/h)