Thông điệp về mối quan hệ 'không giới hạn'

Nhân dịp này, hai bên đã ký và ban hành Tuyên bố chung về việc làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện phối hợp trong kỷ nguyên mới trong bối cảnh kỷ niệm 75 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Trung-Nga.

Cuộc gặp “chân thành và thân tình”

Tại hội đàm, Chủ tịch Tập Cận Bình chúc mừng Tổng thống Vladimir Putin và người dân Nga nhân dịp nhà lãnh đạo này vừa nhậm chức nhiệm kỳ thứ 5, đồng thời bày tỏ tin tưởng rằng dưới sự lãnh đạo của ông Vladimir Putin, nước Nga sẽ đạt được những tiến bộ mới trong lĩnh vực phát triển đất nước.

Tổng thống Vladimir Putin và Chủ tịch Tập Cận Bình tại Bắc Kinh ngày 16/5. Ảnh: AP

Chủ tịch Tập Cận Bình cũng đánh giá cao mối quan hệ Trung Quốc-Nga hiện nay và cho biết hai bên cần tiếp tục phát triển mối quan hệ song phương này. Theo ông, Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Nga nhằm duy trì quan hệ láng giềng tốt và đối tác tốt, tiếp tục củng cố tình hữu nghị lâu dài giữa nhân dân hai nước, cùng theo đuổi sự phát triển và khôi phục đất nước. Về phần mình, người đứng đầu Điện Kremlin cho rằng, Nga và Trung Quốc đã tích lũy được nền tảng hợp tác vững chắc và Bắc Kinh là đối tác chính của Moscow trong lĩnh vực thương mại và kinh tế. Ông chỉ ra rằng, trong năm ngoái, kim ngạch thương mại song phương đã tăng gần 25%, đạt 227 tỷ USD, theo đó Nga trở thành đối tác thương mại lớn thứ 4 của Trung Quốc. Theo ông, đây là kết quả của các kế hoạch phát triển quan hệ hợp tác kinh tế Nga-Trung Quốc đến năm 2023 được phê duyệt sau chuyến thăm của Chủ tịch Tập Cận Bình đến Moscow vào tháng 3/2023.

Phát biểu tại cuộc họp báo chung sau hội đàm, Chủ tịch Tập Cận Bình cho biết ông và Tổng thống Vladimir Putin vừa tiến hành một cuộc gặp “chân thành và thân tình”, thảo luận nhiều chủ đề. Hai bên đã rà soát toàn diện về thành công trong việc phát triển mối quan hệ Trung-Nga trong 75 năm qua kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, trao đổi sâu các quan điểm về quan hệ song phương cũng như các vấn đề quốc tế và khu vực mà hai bên cùng quan tâm, cũng như đề ra lộ trình cho mối quan hệ và hợp tác Trung-Nga trên diện rộng.

Nhà lãnh đạo Trung Quốc nêu rõ hai bên đã ký và ban hành Tuyên bố chung về việc làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện phối hợp trong kỷ nguyên mới trong bối cảnh kỷ niệm 75 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Trung-Nga, đồng thời chứng kiến việc ký kết một số văn kiện hợp tác liên chính phủ, liên ngành quan trọng, tạo động lực mới, mạnh mẽ cho sự phát triển lành mạnh của quan hệ Trung-Nga.

Về phần mình, Tổng thống Vladimir Putin cho biết Tuyên bố chung đặt ra những nhiệm vụ đầy tham vọng mới và các mục tiêu dài hạn cho sự phát triển của toàn bộ mối quan hệ Nga-Trung. Hai bên tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện mục tiêu này bằng việc ký kết một gói hợp tác liên chính phủ, liên cơ quan và hiệp định thương mại. Trước đó, ông Yury Ushakov, trợ lý của Tổng thống Nga cho biết tài liệu này dài hơn 30 trang, nhấn mạnh bản chất đặc biệt của mối quan hệ Nga-Trung và đề ra những bước tiếp theo để phát triển toàn bộ mối quan hệ song phương.

Phép thử cho mối quan hệ “không giới hạn”

Theo số liệu hải quan của Bắc Kinh, thương mại giữa Trung Quốc và Nga đã bùng nổ kể từ sau cuộc xung đột ở Ukraine và đạt 240 tỷ USD vào năm 2023. Tuy nhiên, thông tin cho rằng, các công ty Nga đang gặp khó khăn trong việc thanh toán với các ngân hàng Trung Quốc lần đầu tiên xuất hiện trên các phương tiện truyền thông Nga vào đầu năm nay. Điện Kremlin đã thừa nhận vấn đề này vào tháng 2 vừa qua và người phát ngôn của Tổng thống Vladimir Putin, ông Dmitry Peskov sau đó đã chỉ trích áp lực “chưa từng có” của Mỹ đối với Trung Quốc. Bắc Kinh chưa công khai thừa nhận sự chậm trễ trong giao dịch nhưng Bộ Ngoại giao nước này nói rằng họ phản đối “các biện pháp trừng phạt đơn phương và bất hợp pháp của Mỹ”.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho biết, đằng sau hậu trường, các ngân hàng Trung Quốc đang đảm bảo rằng họ không “đâm sau lưng”. Ông Alexander Gabuev, Giám đốc Trung tâm Á-Âu Carnegie về Nga ở Berlin, cho biết: “Việc tìm hiểu xem các khoản thanh toán có liên quan đến tổ hợp công nghiệp-quân sự của Nga hay không đang tạo ra một thách thức đáng kể cho các công ty và ngân hàng Trung Quốc. Họ đang hoạt động theo nguyên tắc: Cẩn thận thì sau không phải lo lắng - dẫn đến giảm khối lượng giao dịch”.

Các chuyên gia khác nhận định sự thận trọng mới nổi lên của các ngân hàng Trung Quốc phản ánh mong muốn của Bắc Kinh trong việc quản lý sự cạnh tranh với Mỹ trước cuộc bầu cử năm nay. Mối quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã ổn định trong những tháng gần đây sau những tranh cãi kéo dài nhiều năm về thương mại, công nghệ và các vấn đề khác. Chuyên gia Wang Yiwei, người đứng đầu Viện Quan hệ Quốc tế tại Đại học Nhân dân của Trung Quốc, cho biết các quan chức nước này có thể đã chỉ đạo các ngân hàng xem xét kỹ lưỡng các khoản thanh toán với Nga để đảm bảo chúng không tạo ra “vấn đề gây chia rẽ trong cuộc bầu cử Mỹ”.

Trong khi đó, học giả quan hệ quốc tế Shen Dingli ở Thượng Hải nêu quan điểm: “Trung Quốc sẽ không đến mức để một ngân hàng lớn liên quan đến cuộc xung đột Nga - Ukraine. (Họ) sẽ không cho Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt hoàn toàn”. Một phần của giải pháp có thể là một động thái được khuyến khích từ lâu bởi các quốc gia muốn bảo vệ mình khỏi các lệnh trừng phạt của Mỹ: hệ thống tài chính độc lập với đồng USD.

Khổng Hà (tổng hợp)