Thời điểm cần test nhanh sau khi mắc Covid-19

Sau khi mắc Covid-19, nhiều người bày tỏ thắc mắc về tần suất tự xét nghiệm bằng test nhanh kháng nguyên và liệu có cần test liên tục trong quãng thời gian theo dõi hay không.

Về vấn đề này, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (US CDC) không khuyến khích người dân test nhanh quá thường xuyên.

Ngày thứ 5

Đến thời điểm hiện tại, các khuyến cáo của US CDC vẫn nhấn mạnh người dân khi có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-Cov-2 (bất kể tình trạng tiêm chủng) cần cách ly tại nhà ít nhất 5 ngày và thực hiện các biện pháp phòng bệnh trong tối thiểu 10 ngày.

Những người có diễn biến nhẹ cũng cần cách ly trong 5 ngày kể từ thời điểm khởi phát triệu chứng và theo dõi sát diễn biến bệnh, đảm bảo không bị sốt trong vòng 24 giờ trước khi dừng cách ly.

Nếu các triệu chứng cải thiện ở ngày thứ 5, các bệnh nhân có thể đeo khẩu trang khi ra ngoài và cẩn trọng trong 5 ngày tiếp theo.

Người bệnh Covid-19 có thể chủ động tự test nhanh tại nhà vào ngày thứ 5 trước khi ngừng cách ly. Ảnh minh họa: annie_spratt.

Thời điểm này, nếu muốn, chúng ta có thể test nhanh Covid-19. Tuy nhiên, cơ quan này nhấn mạnh kết quả của test nhanh sẽ không làm thay đổi các phương pháp phòng bệnh là đau khẩu trang trong 5 ngày sau.

US CDC khuyến cáo người dân chỉ nên test nhanh nếu đã hoàn toàn hết sốt trong 24 giờ mà không cần đến thuốc hạ sốt cũng như các triệu chứng khác được cải thiện.

Nếu kết quả âm tính, bệnh nhân có thể kết thúc cách ly sau ngày thứ 5 và đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người khác. Ngược lại, nếu kết quả dương tính, chúng ta nên tiếp tục cách ly đến ngày thứ 10.

Tuy nhiên, khuyến cáo này không áp dụng cho người bệnh Covid-19 diễn biến vừa hoặc nặng hay trường hợp suy yếu hệ miễn dịch.

Vì sao kết quả test nhanh vẫn dương tính dù triệu chứng đã cải thiện?

Trên thực tế, nhiều trường hợp liên tục có kết quả test nhanh dương tính với SARS-CoV-2 dù không còn triệu chứng của bệnh hay nguy cơ lây nhiễm. Điều này thậm chí có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng.

Theo các nghiên cứu với phương pháp xét nghiệm rRT-PCR, ở hầu hết trường hợp mắc Covid-19, SARS-CoV-2 thường được phát hiện ở thời điểm 6 ngày trước khi khởi phát triệu chứng và kéo dài khoảng 2 tuần sau đó.

Kết quả test nhanh vẫn có thể dương tính dù bệnh nhân hết triệu chứng, không còn khả năng lây nhiễm. Ảnh minh họa: rod_long.

Tuy nhiên, các nhà khoa học thông tin không nuôi cấy được nCoV sống từ các mẫu bệnh phẩm sau 9 ngày kể từ khi bệnh nhân có triệu chứng. Điều này cho thấy dù có thể tiếp tục dương tính với virus, người bệnh sẽ không còn nguy cơ lây nhiễm sau 8 ngày kể từ thời điểm khởi phát bệnh.

Do đó, dù đã khỏi Covid-19 và được tiêm vaccine đầy đủ, US CDC vẫn khuyến cáo người dân nên đeo khẩu trang khi đến nơi công cộng hoặc những không gian kín, đông người, tiếp xúc gần.

Vấn đề tái nhiễm

Ở những người đã khỏi Covid-19, cơ thể sẽ tạo được các kháng thể bảo vệ chúng ta khỏi sự nhân rộng của virus này và lây nhiễm tế bào virus mới. Tuy nhiên, đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa có thông tin đầy đủ về hiệu quả bảo vệ của kháng thể này, liệu chúng có thể tồn tại trong bao lâu.

Một số nghiên cứu cho rằng các kháng thể có thể tồn tại trong tối thiểu 6 tháng. Trong khoảng thời gian này, nguy cơ tái nhiễm là khá thấp nhưng vẫn tồn tại khả năng. Nguy cơ tái nhiễm cũng được chứng minh là cao hơn ở những người chưa tiêm vaccine.

Theo US CDC, những người đã khỏi Covid-19 không nên chủ quan khi tiếp xúc với những trường hợp nghi ngờ. Mặt khác, trong 3 tháng kể từ thời điểm dương tính với SARS-CoV-2, kết quả xét nghiệm có thể liên quan đến lần nhiễm virus trước đó hay vì tái nhiễm virus mới.

Dù vậy, một số trường hợp tiếp tục có các triệu chứng của Covid-19 trong 3 tháng cũng nên xét nghiệm lại để khẳng định. Nếu kết quả dương tính, bệnh nhân vẫn nên cách ly tiếp 5 ngày tại nhà theo hướng dẫn.

Quốc Toàn