Tháp nước Hàng Đậu mở cửa cùng dòng chảy sáng tạo

Tháp nước Hàng Đậu là công trình xây dựng năm 1894. Công trình nằm tại ngã sáu của các phố Hàng Than - Hàng Lược - Hàng Giấy - Hàng Đậu - Quán Thánh - Phan Đình Phùng (quận Ba Đình, Hà Nội). Trước đây công trình được xây dựng nhằm phục vụ việc cung cấp nước sạch cho binh lính và công dân của Pháp trong thời gian đô hộ tại Hà Nội.

Tháp nước Hàng Đậu có hình trụ tròn, đường kính 19m, cao hơn 20m, mái có hình chóp nón, ở giữa là cột thu lôi. Tháp có đài nước khổng lồ bằng thép dung tích 1.250m3, nằm ở vị trí cao nhất trên những bức tường đá.

Sau một số lần chỉnh trang, tháp nước Hàng Đậu vẫn giữ được hiện trạng ban đầu nhưng 17 cửa sổ ở tầng một đã được bịt kín.

Vào dịp Lễ hội Thiết kế Sáng tạo năm 2023, Tháp nước đã được kiến trúc sư Cao Thế Anh, họa sĩ Nguyễn Đức Phương và cộng sự cải tạo, tổ chức trưng bày “Không gian sắp đặt Nước và Di sản Tháp nước Hàng Đậu”.

Nhóm thiết kế dự án mong muốn cải tạo tháp nước Hàng Đậu thành một không gian nghệ thuật, đánh thức các di sản, hòa nhịp cùng dòng chảy đô thị mới.

Theo đó, nơi đây sẽ được sáng tạo thành không gian nghệ thuật với hai hệ sắp đặt chủ chốt. Đó là hệ sắp đặt âm thanh tái hiện âm thanh của nước trong tự nhiên và hệ sắp đặt ánh sáng mở rộng thị giác về hình ảnh hiện vật được tái chế từ rác thải đô thị.

Bên trong của Tháp nước Hàng Đậu được cấu tạo từ 8 khoang lớn phía ngoài và 4 khoang nhỏ bên trong, các tác phẩm nghệ thuật sẽ được trưng bày tại 6 khoang chính đại diện cho “lục thủy” theo quan niệm Á Đông. Lục thủy tượng trưng cho 6 nguồn nước trong tự nhiên là nước sông, nước trong khe, nước suối, nước mưa, nước ngầm và nước biển.

Mỗi khoang lại sử dụng tần số âm thanh khác nhau được thu trực tiếp từ những giọt nước để tạo nên sự kết nối giữa con người với thế giới tự nhiên.

Không chỉ chú trọng về âm thanh, hệ sắp đặt ánh sáng mở rộng thị giác của công chúng về những vỏ bọc đẹp đẽ, được tái chế bởi rác thải đô thị để tạo nên những chiếc đĩa màu lơ lửng, với sắc màu sống động và bay bổng. Đây như một cách nhấn mạnh để chúng ta thấy rõ hơn về sự tác động của đô thị tới môi trường tự nhiên.

Bên cạnh đó, trưng bày trong bốt Hàng Đậu này cũng nhằm giúp người dân có cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp từ bên trong của một công trình kiến trúc đã bị "ngủ quên" nhiều thập kỷ.

Kiến trúc sư Cao Thế Anh chia sẻ: “Bản thân tháp nước Hàng Đậu mở cửa là một sự thú vị rồi, điều chúng tôi gặp khó khăn là làm sao chuyển tải được đường nét kiến trúc, những không khí của tháp nước làm sao cho mọi người cảm nhận được rõ nhất”.

Với tâm huyết của đội ngũ thiết kế, triển lãm trưng bày “Không gian sắp đặt Nước và Di sản Tháp nước Hàng Đậu” chắc chắn sẽ là một trải nghiệm thú vị đưa khán giả trở về thiên nhiên cũng như tìm hiểu về một di sản đô thị đã bị “ngủ quên” trong nhiều năm qua.

Công chúng sẽ có dịp khám phá những “bí ẩn” bên trong tháp nước từ ngày 17.11 đến ngày 31.12.2023. Đây là lần đầu tiên Tháp nước Hàng Đậu ra mắt công chúng trong khuôn khổ Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2023.

Bài và ảnh: Mộc Trà