Sáng kiến để thông quan hàng hóa ở cửa khẩu Lào Cai

Trưởng ban quản lý Khu kinh tế Lào Cai gặp gỡ Phó huyện trưởng thường trực huyện Hà Khẩu (Vân Nam, Trung Quốc) để giải quyết vướng mắc, thông quan hàng hóa sáng 19-2.

Vừa chống dịch vừa bảo đảm lưu thông hàng hóa, lực lượng chức năng Việt Nam và Trung Quốc cùng "chung tay" tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh thông quan hàng hóa.

Thường xuyên trao đổi, chia sẻ thông tin

Sau những ngày giá rét, âm u, sáng 19-2, thời tiết ấm lên, trời hửng nắng trên Cửa khẩu đường bộ số 2 Kim Thành (Lào Cai). Chúng tôi chứng kiến buổi gặp gỡ, trao đổi "nóng" giữa Trưởng ban quản lý Khu kinh tế Lào Cai Nguyễn Ngọc Khải với ông Tưởng Hồng Thăng, Phó huyện trưởng thường trực huyện Hà Khẩu, châu Hồng Hà, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), ở ngay chính giữa đường kẻ vàng, phân ranh giới cây cầu bê-tông Kim Thành nối hai nước Việt Nam và Trung Quốc.

Sau chào hỏi, giới thiệu thành phần, hai bên "đi thẳng" vào những vấn đề cần quan tâm, nội dung xoay quanh phân luồng hàng hóa thanh long, dưa hấu xuất khẩu từ Lào Cai sang Hà Khẩu và than cốc, máy móc, thiết bị, phân bón từ phía Hà Khẩu sang Kim Thành; làm sao để rút ngắn thời gian "chết" của luồng ô-tô vận tải trên cầu Kim Thành và nơi kiểm hóa, bãi bốc xếp hàng hóa của cả hai bên, để thông thương hàng hóa nhanh nhất, đồng thời bảo đảm phòng, chống dịch Covid-19 theo đúng quy định của hai bên, vì an toàn sức khỏe cộng đồng. Trả lời những nội dung do Ban quản lý Khu kinh tế Lào Cai nêu ra tại cuộc gặp "nóng", ông Tưởng Hồng Thăng khẳng định, hai bên cần chung tay vừa chống dịch Covid-19 vừa giảm thiểu tối đa ùn ứ, không để xảy ra ách tắc hàng hóa tại Cửa khẩu Kim Thành - Bắc Sơn, bảo đảm lưu thông hàng hóa cần thiết, phục vụ sản xuất và đời sống của nhân dân hai bên.

Theo đồng chí Nguyễn Ngọc Khải, kể từ sau Tết Nguyên đán, khi dịch bệnh Covid-19 "bùng phát" và nguy cơ lây nhiễm rất cao, trên diện rộng, Ban quản lý Khu kinh tế Lào Cai phối hợp chặt chẽ với Cục thương vụ, Công nghiệp và Thông tin huyện Hà Khẩu để tạm dừng xuất nhập cảnh khách du lịch hai bên, ngừng hoạt động xuất nhập khẩu tại cửa khẩu phụ, lối mở, lối mòn biên giới để tập trung phòng, chống dịch bệnh nguy hiểm. Khi lượng nông sản, hàng hóa dồn ứ tại Cửa khẩu đường bộ số 2 Kim Thành, hai bên bố trí "liên lạc viên" trao đổi thông tin hằng ngày, khi có vấn đề nảy sinh, lãnh đạo Ban kinh tế và Cục Thương vụ, Công nghiệp và Thông tin Hà Khẩu, lãnh đạo chính quyền huyện Hà Khẩu thường xuyên tổ chức "gặp nóng" ngay trên cầu để bàn bạc, thống nhất, giải quyết các vướng mắc về thủ tục thông quan, phân luồng nông sản xuất khẩu, phương tiện và nhân lực bốc xếp hàng hóa… Nhờ nắm bắt tình hình sát thực tế, nhanh chóng, kịp thời, hai bên đã đưa ra những giải pháp phù hợp, hiệu quả để thông thương hàng hóa xuất nhập khẩu, tháo gỡ nhanh ùn ứ cục bộ nông sản xuất khẩu và nguyên liệu sản xuất, máy móc, thiết bị, phân bón nhập khẩu vào Việt Nam tại Cửa khẩu đường bộ số 2 Kim Thành.

Sáng kiến "Ðội lái xe trung chuyển chuyên biệt"

Ngay sau Tết Nguyên đán, nông sản bao gồm các loại như thanh long, mít, dưa hấu, tinh bột sắn… từ các tỉnh miền trung và miền nam bị ùn ứ, tập kết tại Cửa khẩu đường bộ số 2 Kim Thành, lúc cao điểm vào đầu tháng 2, lên đến hơn 200 công-ten-nơ, khoảng hơn 3.000 tấn nông sản các loại. Khi Chính phủ chỉ đạo vừa chống dịch Covid-19 vừa cho phép tiếp nhận hàng hóa tại cửa khẩu, bảo đảm phòng, chống dịch theo quy định của Bộ Y tế, tỉnh Lào Cai đã họp bàn kỹ, đưa ra giải pháp lập các "đội lái xe trung chuyển chuyên biệt", với 15 lái xe, bảo đảm sức khỏe, có bằng lái xe loại FC, để lái xe thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu.

Theo đó, đối với xe nhập khẩu, khi xe hàng từ bên kia biên giới sang, tất cả lái xe của Trung Quốc sẽ được cách ly tại một khu vực riêng, tại đây bố trí lều dã chiến có đủ bàn uống nước, nhà vệ sinh phục vụ trong thời gian chờ thông quan. Sau đó, xe hàng do các lái xe của Việt Nam thuộc đội lái trung chuyển trong cửa khẩu Kim Thành phụ trách làm thủ tục và đánh xe vào bãi kiểm hóa. Tương tự với xe đi xuất khẩu cũng có đội lái trung chuyển khác và phía Hà Khẩu (Trung Quốc) cũng thực hiện cách ly chống dịch như vậy. Các đội lái phục vụ nhập và xuất ở hai khu cách ly riêng. Phạm vi của họ chỉ hoạt động trong cửa khẩu, không vượt quá bãi kiểm hóa, việc ăn nghỉ, sinh hoạt tại chỗ. Ai có nhu cầu trở về gia đình sẽ tiếp tục được ra cách ly tại một nơi riêng biệt khác trong vòng đủ 14 ngày theo quy định.

Ðội lái xe trung chuyển tại Cửa khẩu Kim Thành là giải pháp tình thế sáng tạo, theo nguyên tắc hạn chế thấp nhất việc tiếp xúc giữa người với người tại những khu vực khác nhau, giảm thiểu tối đa khả năng lây lan, phát tán dịch bệnh. "Nhờ có cách làm này, đã tăng tốc độ thông quan hàng hóa tại cửa khẩu, từ ngày 6 đến 20-2, đã có hơn 2.000 xe nông sản của Việt Nam được xuất khẩu, đạt tổng kim ngạch gần bảy triệu USD; trong đó thanh long xuất hơn sáu nghìn tấn, dưa hấu 1.200 tấn, mít 536 tấn và xoài là 287 tấn. Hiện, hoạt động giao thương ở Cửa khẩu đường bộ số 2 Kim Thành gần như trở lại bình thường, không còn bị ùn ứ xe nông sản.

Từ thực tế đội lái xe chuyên biệt nêu trên, Ban quản lý Khu kinh tế Lào Cai áp dụng vào hoạt động ở Chi nhánh vận tải đường sắt Lào Cai. Tại đây, thành lập Ðội "vận hành tàu chuyên biệt", thực hiện cách ly như " kiểu" của đường bộ Kim Thành, mỗi tổ vận hành tàu chuyên biệt gồm bốn người: hai lái (chính và phụ), một trưởng tàu và một nhân viên. Giám đốc Chi nhánh vận tải đường sắt Lào Cai Ðiêu Khắc Minh cho biết, từ ngày 8-2 đến nay, mỗi ngày, đơn vị chạy hai đôi tàu từ ga Lào Cai sang ga Sơn Yêu (Trung Quốc) và ngược lại, với 18 toa xe chở lưu huỳnh và quặng sắt xuất khẩu và chở phân bón, hóa chất nhập khẩu. Từ ngày 21-2, sẽ ghép thêm đầu máy để kéo 23 toa xe, nâng năng lực vận chuyển lên cao hơn, đáp ứng nhu cầu thông thương hàng hóa. Theo ông Minh, phía bạn rất tích cực hợp tác, chung tay tháo gỡ khó khăn, thông quan hàng hóa bằng đường sắt; phía bạn bố trí đầy đủ khu cách ly, chỗ nghỉ và phục vụ nấu ăn cho tổ vận hành tàu của Việt Nam.

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Nguyễn Ngọc Khải cho biết, nhờ sự phối hợp chặt chẽ, chung tay gỡ khó để thông quan hàng hóa ở Cửa khẩu đường bộ số 2 Kim Thành, từ sau Tết đến nay, có hơn 12.000 tấn hàng hóa các loại, chủ yếu là nông sản xuất khẩu sang Trung Quốc, tổng kim ngạch đạt hơn 14 triệu USD và nhập khẩu gần 3.000 tấn hàng hóa, chủ yếu là phân bón, rau củ quả, đạt tổng kim ngạch 5,7 triệu USD. Ðể đẩy nhanh thông quan hàng hóa, tới đây hai bên sẽ cho phép lái xe, mặc bộ đồ phòng hộ y tế, chở hàng thông quan qua Cửa khẩu đường bộ Kim Thành về trong ngày, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa tại đây.

Bài và ảnh: QUỐC HỒNG